Με αργά βήματα προχωράει η διαδικασία της ενεργοποίησης του προεδρικού διατάγματος 71, που χρονολογείται από το 2019 και αφορά την επανάκριση των εργοληπτικών πτυχίων των κατασκευαστικών εταιρειών. Ειδικά οι μικρότερες εταιρείες πιέζουν προς την επιτάχυνση της σχετικής ενεργοποίησης, καθώς θεωρούν ότι θα μπει τάξη στον κλάδο, αφαιρώντας εταιρείες «φαντάσματα» κι ενδεχομένως ανοίγοντας και τον δρόμο για την προσθήκη κι άλλων «παικτών» στην… Α΄ Εθνική, δηλαδή την ανώτατη τάξη του εργοληπτικού πτυχίου.
Με βάση τα όσα ορίζονται στο Π.Δ., για τη λήψη του πτυχίου της ανώτατης τάξης μια εταιρεία θα πρέπει να έχει ίδια κεφάλαια 44 εκατ. ευρώ και πάγια 15 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 20% να αφορά μηχανικό εξοπλισμό. Επίσης, ο κύκλος εργασιών της τελευταίας τριετίας θα πρέπει, κατ’ ελάχιστον, να διαμορφώνεται σε 88 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την κ. Μαρία Τσιομπάνου, πρόεδρο της ΠΕΣΕΔΕ (Πανελλήνια Ενωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Εργων), «ο μη εμπλουτισμός της ανώτατης τάξης του εργοληπτικού πτυχίου με περισσότερες εταιρείες της αμέσως επόμενης Στ΄ Τάξης συνιστά στρέβλωση του πλαισίου ανταγωνισμού στον κλάδο και αυξάνει τον βαθμό εξάρτησης της χώρας από 3-4 ομίλους, που έχουν συγκεντρώσει και το μεγαλύτερο μέρος της πίτας των έργων, ύψους άνω των 15 δισ. ευρώ τα τελευταία χρόνια». Κατά την κ. Τσιομπάνου, το Π.Δ. 71 για την επανάκριση των εταιρειών θα έπρεπε να έχει ενεργοποιηθεί προ πολλού, ενσωματώνοντας και βελτιώσεις, κάτι που τελικά δεν συνέβη.
Για το ζήτημα έχει προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο η ΕΚΤΕΡ.
Οπως σημειώνει η ίδια, μία από τις βελτιώσεις θα έπρεπε να είναι η κατάργηση των ορίων που υπάρχουν σήμερα στο ύψος των συμβάσεων και στο ανεκτέλεστο υπόλοιπο που μπορεί να συγκεντρώσει μια εταιρεία, ανάλογα με την τάξη στην οποία βρίσκεται.
Για παράδειγμα, μια εταιρεία της Στ΄ Τάξης μπορεί να διεκδικήσει έργα ύψους έως 44 εκατ. ευρώ και να δημιουργήσει ανεκτέλεστο υπόλοιπο όχι μεγαλύτερο των 132 εκατ. ευρώ. Αν επιθυμεί να συμμετάσχει σε μεγαλύτερες συμβάσεις, τότε μπορεί μεν να το πράξει, αλλά μόνο ως μέλος κοινοπραξίας με μεγαλύτερη εταιρεία. Υπενθυμίζεται ότι για το ζήτημα αυτό έχει προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο η ΕΚΤΕΡ, εταιρεία της Στ΄ Τάξης, η οποία επιδιώκει να αποκτήσει πτυχίο της ανώτατης τάξης του εργοληπτικού πτυχίου.
Πάντως, δεν είναι μόνο η ΕΚΤΕΡ που συγκεντρώνει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για να συμμετάσχει στην ανώτατη τάξη. Τα τελευταία χρόνια, λόγω και της μεγέθυνσης της «πίτας» των δημοσίων έργων, σειρά υγιών εταιρειών της Στ΄ Τάξης έχουν βελτιώσει σημαντικά τα μεγέθη και τους ισολογισμούς τους, όπως για παράδειγμα η «Δομική Κρήτης», που έχει συγκεντρώσει ανεκτέλεστο άνω των 110 εκατ. ευρώ, η ΤΕΚΑΛ, η οποία κάποια στιγμή «φλέρταρε» και με την ένταξή της σε μεγαλύτερο σχήμα, ή η ΙΝΤΕΡΚΑΤ του δημάρχου Λαμίας Πανουργιά Παπαϊωάννου. Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν είναι και επιδίωξη όλων των εταιρειών η εξασφάλιση του ανώτατου πτυχίου.
Ενα ακόμα ζήτημα που θέτουν οι εταιρείες αφορά το ότι δεν έχει ακόμα εκδοθεί διευκρινιστική εγκύκλιος για το άρθρο του Π.Δ. σχετικά με τη «δάνεια εμπειρία», δηλαδή τη δυνατότητα που παρέχεται προκειμένου να διεκδικούνται έργα μεγαλύτερης αξίας από μικρότερες εταιρείες εφόσον αυτές συνεργαστούν στο σκέλος της εμπειρίας με εταιρείες μεγαλύτερων τάξεων. Ετσι, μένει ανενεργή η εν λόγω δυνατότητα.
Αυτήν την περίοδο «τρέχει» η διαδικασία υποβολής και έγκρισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του Ηλεκτρονικού Μητρώου Συντελεστών Παραγωγής Δημοσίων και Ιδιωτικών Εργων.
Ωστόσο παρατηρούνται προβλήματα γραφειοκρατικού και τεχνικού χαρακτήρα, που επισημαίνονται και σε πρόσφατη επιστολή του ΣΑΤΕ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών), τα οποία όμως βαίνουν προς επίλυση, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές.
