Στον αέρα βρίσκεται η κατ’ αρχάς συμφωνία της περασμένης Δευτέρας για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου. Μια γραπτή δήλωση που εξέδωσε αργά το απόγευμα χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, επιβεβαίωσε πλήρως την αρνητική τροπή που είχε διαφανεί από την προηγούμενη ημέρα στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Με πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανέφερε η δήλωση, θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη όλων των εμπλεκομένων μερών στην Κύπρο την Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου στις 15.30.
Στη σύσκεψη θα συμμετέχουν οι υπουργοί Ενέργειας και Οικονομικών, η υφυπουργός παρά τω Προέδρω εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο υπουργός Ενέργειας εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπρόσωποι του ΑΔΜΗΕ, της εταιρείας Nexans και η Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η δήλωση Λετυμπιώτη ήρθε σε συνέχεια της ακύρωσης της προγραμματισμένης για σήμερα εξ αναβολής συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου και των ολοήμερων διαβουλεύσεων μεταξύ των εμπλεκομένων μερών σε υψηλό πολιτικό επίπεδο.
Οι ανησυχίες
Η Κυπριακή Δημοκρατία, σύμφωνα με κυπριακά μέσα ενημέρωσης, έχει επαναφέρει ως υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα το μεγάλο οικονομικό ρίσκο σε περίπτωση παρεμπόδισης της διασύνδεσης από την Τουρκία.
Η κυπριακή κυβέρνηση, σύμφωνα με την εφημερίδα «Φιλελεύθερος», έχει οριστικοποιήσει τη θέση ότι η σχετική διατύπωση στη ρυθμιστική απόφαση της ΡΑΕΚ δεν προστατεύει τα οικονομικά συμφέροντα του κράτους και το αφήνει εκτεθειμένο σε οικονομικές αξιώσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από τον φορέα υλοποίησης ή τους υπεργολάβους του, σε περίπτωση που το έργο ναυαγήσει με ευθύνη της Τουρκίας.
Αναφέρεται μάλιστα σε πληροφορίες που φέρουν την κυπριακή κυβέρνηση να αξιώνει σε αυτό το στάδιο δεσμευτικό επιμερισμό αυτού του κινδύνου σε όλους τους εμπλεκομένους και όχι στις δύο κυβερνήσεις και τους καταναλωτές μόνο.
Το ζήτημα αυτό, όπως επιβεβαιώνει στην «Κ» και η πλευρά της Αθήνας, αποτέλεσε χθες αντικείμενο μαραθώνιων διαβουλεύσεων, που όμως δεν κατάφεραν να άρουν τις επιφυλάξεις της Κύπρου, κάτι που θα επιδιωχθεί στη συνάντηση της ερχόμενης Τρίτης, για τα αποτελέσματα της οποίας άπαντες εξακολουθούν να κρατούν μικρό καλάθι.
Η κυπριακή κυβέρνηση φέρεται να αξιώνει τον δεσμευτικό επιμερισμό του τουρκικού κινδύνου σε όλους τους εμπλεκομένους.
Στη βάση των όσων συμφωνήθηκαν στην τηλεδιάσκεψη της περασμένης Δευτέρας, το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου θα έπρεπε να εγκρίνει την Τετάρτη την ανάκτηση από τον ΑΔΜΗΕ 25 εκατ. ευρώ κατ’ έτος για τα πρώτα πέντε χρόνια της κατασκευαστικής περιόδου του έργου (125 εκατ. σύνολο).
Η απόφαση της ΡΑΕΚ (2023) προβλέπει ότι σε περίπτωση που ανακύψουν εξωτερικοί παράγοντες που καθιστούν αδύνατη την υλοποίηση του έργου, τότε οι δαπάνες που έχουν προκύψει έως εκείνη τη στιγμή ενδέχεται να ανακτώνται κατόπιν απόφασης της ΡΑΕΚ.
Αυτό που ανησυχεί την κυπριακή πλευρά, ιδιαίτερα μετά την τουρκική στάση στην Κάσο κατά τη διάρκεια των ερευνών βυθού για την πόντιση του καλωδίου, είναι ότι εάν το υπουργικό συμβούλιο εγκρίνει την ανάκτηση από τον ΑΔΜΗΕ των 125 εκατ. για την κατασκευαστική περίοδο και το έργο σταματήσει με παρεμπόδιση της Τουρκίας, τότε θα πληρώνει ένα έργο που δεν θα υλοποιηθεί.
Ο προβληματισμός συνδέεται τόσο με την επιβάρυνση που θα μεταφέρει στους καταναλωτές όσο και με το πιθανό αδίκημα της απιστίας. Με αυτή τη δεύτερη διάσταση συνδέεται και η παρουσία της Νομικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας στη σύσκεψη της Τρίτης, τα αποτελέσματα της οποίας θα δείξουν εάν το έργο θα προχωρήσει και με ποιο χρηματοδοτικό πλαίσιο.
Για την ερχόμενη Τρίτη παρατείνεται ατύπως και το τελεσίγραφο της Nexans για την αναστολή εργασιών κατασκευής του υποθαλάσσιου καλωδίου, αφού με βάση τη δήλωση Λετυμπιώτη παρόντες θα είναι και εκπρόσωποι της γαλλικής εταιρείας.
Στο μεταξύ, στην Αθήνα η ολομέλεια της ΡΑΑΕΥ με χθεσινή απόφασή της ενέκρινε Wacc (απόδοση υπενδεδυμένου κεφαλαίου) για το 37% του κόστους της διασύνδεσης που θα μεταφερθεί στους καταναλωτές της Ελλάδας 7,22%, έναντι 9% που εισηγήθηκε ο ΑΔΜΗΕ.
Της συνεδρίασης της ολομέλειας προηγήθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, συνάντηση της αρμόδιας Αρχής με τον ΑΔΜΗΕ, όπου κατέρρευσε η επιχειρηματολογία του διαχειριστή για Wacc 9%.
Η ολομέλεια της ΡΑΑΕΥ ενέκρινε επίσης χθες την αναπροσαρμογή της επιδότησης του έργου στα 657 εκατ. ευρώ έναντι 750 εκατ. ευρώ που προέβλεπε η συμφωνία διασυνοριακού επιμερισμού του έργου (CBCA), κλείνοντας και την τελευταία ρυθμιστική εκκρεμότητα από πλευράς της για την υλοποίησή του.
Αναφορά στην ηλεκτρική διασύνδεση έκανε χθες το πρωί στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης. «Η Ελλάδα υποστηρίζει απολύτως το έργο αυτό και έχει προβεί σε όλα τα αναγκαία ρυθμιστικά μέτρα για τη διασφάλισή του. Αυτό μπορώ να σας πω μέχρι στιγμής. Αν υπάρχει κάτι περισσότερο και από τις δύο πλευρές, θα ενημερωθείτε αρμοδίως», είπε.
