Τέλος σε μια δικαστική υπόθεση που ταλαιπωρεί δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους από το 2013 αναμένεται να θέσει εντός του φθινοπώρου η πολυαναμενόμενη απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου για τα αναδρομικά ποσά που αφορούν την περικοπή των επικουρικών συντάξεων το 11μηνο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016, αλλά και την περικοπή των δώρων και επιδομάτων.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου αφορά τουλάχιστον 370.000 συνταξιούχους που ταλαιπωρούνται στις αίθουσες των δικαστηρίων, καθώς εκτιμάται ότι χιλιάδες δικαστικές αποφάσεις δεν εφαρμόζονται από τον ΕΦΚΑ, ενώ περισσότερες από 2.000 αγωγές έχουν αναβληθεί επ’ αόριστον, εν αναμονή της απόφασης.
Αλλωστε, όπως επισημαίνουν οι νομικοί, από το 2015 τέσσερις πιλοτικές δίκες του ΣτΕ έχουν κρίνει για την επιστροφή των περικοπών του 2ου μνημονίου. «Το νομικό ζήτημα έχει λυθεί», επισημαίνει ο γνωστός δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, εκφράζοντας την ελπίδα ότι μετά την έκδοση της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και ο ΕΦΚΑ θα δώσουν τέλος στο «μαρτύριο των αναδρομικών», τουλάχιστον σε όσους έχουν ασκήσει αγωγές.
«Δέκα και πλέον χρόνια ταλαιπωρίας των συνταξιούχων στις αίθουσες των δικαστηρίων, όταν μάλιστα έχει κριθεί το νομικό ζήτημα από το έτος 2015, ελπίζω να τελειώσει» δηλώνει χαρακτηριστικά. Με το που εκδοθεί βέβαια η απόφαση θα αρχίσει ο δημοσιονομικός πονοκέφαλος για το οικονομικό επιτελείο, καθώς μια πιθανή απόφαση που θα δικαιώνει τους συνταξιούχους, θα κοστίσει συνολικά περί τα 750 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά, οι συνταξιούχοι διεκδικούν αναδρομικά δώρων και επιστροφή των περικοπών στις επικουρικές συντάξεις για το 11μηνο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016. Η συζήτηση της υπόθεσης στο ΑΕΔ έγινε στις 17 Απριλίου 2024. Πλέον, σχεδόν 5 μήνες μετά, νομικοί εκτιμούν ότι η απόφαση θα εκδοθεί εντός του φθινοπώρου, βάζοντας τέλος στην πολυετή αναμονή των συνταξιούχων, οι οποίοι μετρούν τρεις αποφάσεις του ΣτΕ –του 2015, του 2019 και του 2021– με τις οποίες έχει κριθεί αντισυνταγματική η περικοπή των δώρων που επιβλήθηκε στο 11μηνο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016.
Υπήρξε βέβαια και μια απόφαση του Αρείου Πάγου που «μπέρδεψε» την κατάσταση, κι αναμένεται τώρα η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ώστε να λυθεί η διχογνωμία του Αρείου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Εάν δικαιωθούν, θα επιστραφούν σε κάθε έναν έως 4.000 ευρώ.
Ετσι, επισημαίνουν στην «Κ» έγκριτοι νομικοί, εάν η απόφαση του ΑΕΔ εκδοθεί υπέρ των συνταξιούχων, κάτι που θεωρείται πολύ πιθανό, θα επαναβεβαιώσει τις τρεις αποφάσεις που έχει εκδώσει το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) του 2015, του 2019 και του 2021. Οι δε συνταξιούχοι θα δικαιούνται επιστροφή αναδρομικών έως και 4.000 ευρώ έκαστος. Πλέον τυχεροί θεωρούνται όσοι προέρχονται από τα πρώην ταμεία των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών, καθώς θα λάβουν αναδρομικά από 1.100 έως 4.000 ευρώ.
Ακολουθούν οι πολιτικοί συνταξιούχοι που διεκδικούν αναδρομικά από 700 έως 2.800 ευρώ, οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ που σε μια πιθανή θετική γι’ αυτούς απόφαση θα λάβουν από 400 ευρώ έως 2.400 ευρώ, οι συνταξιούχοι των υπόλοιπων επικουρικών ταμείων (Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.) που διεκδικούν αναδρομικά από 650 ευρώ έως 2.400 ευρώ και τέλος οι συνταξιούχοι του ΝΑΤ που μόνο για τη μείωση της επικουρικής τους σύνταξης και τα δώρα επικουρικής διεκδικούν από 500 έως περίπου 2.000 ευρώ.
Μάλιστα, καθώς η απόφαση της Δικαιοσύνης, κατά τους νομικούς, είναι οιονεί νόμος, η κυβέρνηση οφείλει να την εφαρμόσει άμεσα και μάλιστα έντοκα. Προσοχή όμως. Θα αφορά μόνον όσους έχουν προσφύγει στα δικαστήρια έως τις 31 Ιουλίου 2020. Οι υπόλοιποι, που είτε δεν προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη είτε προσέφυγαν καθυστερημένα, δεν δικαιούνται αναδρομικά, καθώς οι αξιώσεις τους έχουν παραγραφεί διά νόμου.
Οπως χαρακτηριστικά όριζε ο νόμος Βρούτση του 2020, οι αξιώσεις τους έχουν αποσβεσθεί για λόγους έκτακτης ανάγκης. Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι θα σεβαστεί τις αποφάσεις των δικαστηρίων και έχει δεσμευθεί πως όσοι έχουν προσφύγει με αγωγές στα δικαστήρια θα πάρουν τα αναδρομικά που διεκδικούν με βάση τις αποφάσεις των δικαστηρίων. Σε αυτή την περίπτωση οι ειδικοί εκτιμούν ότι θα προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση, που θα καθορίζει τη διαδικασία πληρωμών, τις δόσεις και τους δικαιούχους.
Επανυπολογισμός
Βέβαια, οι διεκδικήσεις των συνταξιούχων δεν τελειώνουν εδώ. Αν και δεν έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, τουλάχιστον μαζικά, υπάρχουν περίπου 150.000 συνταξιούχοι των οποίων οι συντάξεις, κύριες αλλά κυρίως επικουρικές, πρέπει να επανυπολογιστούν.
Ηδη όλους τους προηγούμενους μήνες ο ΕΦΚΑ προχωράει στην πληρωμή αναδρομικών σε δικαιούχους των οποίων οι συντάξεις είτε δεν έχουν επανυπολογιστεί είτε έχουν επανυπολογιστεί αλλά είναι με λάθος ποσά και γίνονται διορθώσεις.
Τα επιπλέον ποσά που δικαιούνται προκύπτουν κατά κύριο λόγο γιατί οι συντάξεις τους πρέπει να υπολογιστούν εκ νέου, με βάση τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Βρούτση, για όσους έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης είτε γιατί έχουν καταβάλει για μεγάλο χρονικό διάστημα προσαυξημένο ασφάλιστρο, αλλά η επιπλέον εισφορά δεν είχε ληφθεί υπόψη στον αρχικό επανυπολογισμό που έγινε το 2019.