Οι καταναλωτές της Ευρωζώνης δεν ανοίγουν τα πορτοφόλια τους και πολλοί αναρωτιόνται αν θα έρθει ποτέ η ανάκαμψη που υποτίθεται πως θα έφερναν καταναλώνοντας. Αφού πρώτα επιταχύνθηκε το α΄ εξάμηνο του έτους, η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη παραπαίει.
Η μεταποίηση αποδυναμώνεται, τα νοικοκυριά δεν αναπληρώνουν τις δαπάνες και η εμπιστοσύνη παραμένει κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα.
Δεδομένου ότι ο πληθωρισμός πλησιάζει πλέον στο 2%, στελέχη της ΕΚΤ θεωρούν πως η επιβράδυνση αποτελεί πρόσθετο λόγο για να προχωρήσουν σε μείωση των επιτοκίων μέσα στην εβδομάδα. Αν η οικονομία παραμείνει αδύναμη και το 2025 και ο πληθωρισμός υποχωρήσει κάτω από τον στόχο, επενδυτές και αναλυτές εκτιμούν πως θα χρειαστεί πιο επιθετική χαλάρωση.
Θεωρητικά υπάρχουν όλα τα συστατικά της ανάκαμψης: ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει στο 2,2%, η ανεργία είναι σε ιστορικά χαμηλά, τα εισοδήματα αυξάνονται ταχύτερα από τις τιμές και το μειωμένο κόστος του δανεισμού καθιστά τα στεγαστικά δάνεια φθηνότερα.
Παρά τους θετικούς αυτούς παράγοντες, συν και τη διπλή τόνωση στη Γερμανία με το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου και στη Γαλλία με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η κατανάλωση των νοικοκυριών μειώθηκε κατά 0,1% το β΄ τρίμηνο.
Στη Γερμανία υποχώρησε περισσότερο, καθώς μεσολάβησαν απολύσεις και πτωχεύσεις επιχειρήσεων και η Volkswagen κατάφερε πλήγμα στην εμπιστοσύνη την περασμένη εβδομάδα ανακοινώνοντας ότι θα κλείσει μονάδες της για πρώτη φορά στα 87 χρόνια της ιστορίας της.
«Περιμέναμε πως η κατανάλωση θα τόνωνε την ανάπτυξη στη Γερμανία, αλλά δεν συνέβη» τονίζει ο Ολα Ρόικ, οικονομολόγος της Γερμανικής Ομοσπονδίας Λιανικών Πωλήσεων, που προσθέτει πως «εναποθέτουμε πλέον τις ελπίδες μας στο β΄ εξάμηνο».
Και ο ευρωπαϊκός Νότος αντιμετωπίζει προβλήματα. «Τα νοικοκυριά ίσως προβλέπουν σκληρότερη δημοσιονομική πολιτική για το επόμενο έτος, καθώς όλες οι οικονομίες πρέπει να μειώσουν το χρέος τους», επισημαίνει η Λορίν Πιβιντάλ, οικονομολόγος της Coface. Η ίδια εκτιμά πως το τέλος των κυβερνητικών προγραμμάτων στήριξης ενδέχεται να επηρεάζει τις προσδοκίες των νοικοκυριών για τη φορολογική πολιτική.
Στο σύνολο της Ευρωζώνης, η κατανάλωση είναι ένα αδύναμο σημείο που θέτει υπό αμφισβήτηση την πρόβλεψη της ΕΚΤ για ανάπτυξη 0,9% στο σύνολο του έτους. Οι λιανικές πωλήσεις διέψευσαν τις αισιόδοξες εκτιμήσεις στην αρχή του γ΄ τριμήνου σημειώνοντας αύξηση μόλις 0,1%.
Το θέμα απασχόλησε την ΕΚΤ στη συνεδρίαση του Ιουλίου. Η αύξηση της αποταμίευσης στην αρχή του 2024 «έθεσε ερωτήματα για τις προβλέψεις περί ανάπτυξης με μοχλό την κατανάλωση», όπως ανέφεραν τα πρακτικά της συνάντησης.
