Στη σημερινή σύσκεψη στη Λευκωσία στρέφεται το ενδιαφέρον για το μέλλον της πολύπαθης ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου, με την ελληνική πλευρά να προσέρχεται εμφανώς ενοχλημένη από τη στάση της Κύπρου, όπως αυτή εκφράστηκε την περασμένη Πέμπτη με την αθέτηση των όσων είχαν συμφωνηθεί μόλις τέσσερις ημέρες πριν, και με διάθεση να βάλει οριστικό τέλος στην πολύμηνη αβεβαιότητα που συνοδεύει το έργο.
Αντιθέτως, η κυπριακή πλευρά δείχνει να μη βιάζεται και να επαναφέρει στη σημερινή σύσκεψη ζητήματα που έχουν διευθετηθεί σε ένα κατ’ αρχήν πλαίσιο, αγνοώντας τα πιεστικά χρονοδιαγράμματα που συνοδεύουν την κοινοτική χρηματοδότηση και τις συμβατικές υποχρεώσεις του διαχειριστή (ΑΔΜΗΕ) με τον βασικό εργολάβο του έργου, τη γαλλική Νexans.
Eίναι ενδεικτικές αυτής της στάσης της κυπριακής πλευράς οι χθεσινές δηλώσεις του αναπληρωτή κυβερνητικού εκπροσώπου, Γιάννη Αντωνίου. Η κυπριακή κυβέρνηση προτίθεται να ακολουθήσει μια ολιστική προσέγγιση, επαναλαμβάνοντας πως στρατηγικός στόχος είναι η μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας προς όφελος των καταναλωτών, δήλωσε ο κ. Αντωνίου στο ΡΙΚ, διευκρινίζοντας ότι από τη σύσκεψη της Τρίτης δεν πρέπει να αναμένονται τελικές αποφάσεις.
Οι δηλώσεις έγιναν με το πέρας της προπαρασκευαστικής συνάντησης που έγινε χθες στην Κύπρο ενόψει της σημερινής σύσκεψης υπό τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, με την παρουσία και της Νομικής Υπηρεσίας.
Τα δικά της μηνύματα ενόψει της συνάντησης άρχισε να στέλνει η Αθήνα μέσα στο Σαββατοκύριακο προϊδεάζοντας για την εξάντληση της υπομονής της στις συνεχείς υπαναχωρήσεις της Κύπρου και την πρόθεσή της να πάρουν τα πράγματα μια οριστική τροπή είτε προς τη μια είτε προς την άλλη κατεύθυνση.
Πληροφορίες μάλιστα φέρουν το ΥΠΕΝ να προετοιμάζεται ήδη και για το κακό σενάριο ενός οριστικού ναυαγίου, θέτοντας σε επιφυλακή τις νομικές του υπηρεσίες αφού σε μια τέτοια περίπτωση θα ανοίξει ένας κύκλος δικαστικών απαιτήσεων και διεκδικήσεων.
Με αυτό το ενδεχόμενο συνδέονται και οι συνεχείς αναφορές το τελευταίο διάστημα του κ. Σκυλακάκη στις υποχρεώσεις των ρυθμιστικών αρχών να διασφαλίσουν την οικονομική βιωσιμότητα του έργου.
«Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει οικονομική βιωσιμότητα του έργου από πλευράς ρυθμιστικού πλαισίου (να μπορεί, δηλαδή, να κάνει το έργο ο κατασκευαστής, ο ΑΔΜΗΕ, που ανήκει κατά 51% στον Ελληνα φορολογούμενο, χωρίς να έχει ζημία, κάτι που δεν επιτρέπεται και νομικά).
Στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προετοιμάζονται και για το κακό σενάριο ενός οριστικού ναυαγίου της συμφωνίας.
Η οικονομική βιωσιμότητα δεν έχει επιτευχθεί, αν και αποτελεί υποχρέωση των ρυθμιστικών αρχών με βάση τους σχετικούς ευρωπαϊκούς κανονισμούς, προπαντός μετά από την απόφαση της ΡΑΕΚ τον περασμένο Ιούλιο και παρά το γεγονός ότι παρήλθαν οι σχετικές συμβατικές προθεσμίες με τον κατασκευαστή του καλωδίου», δήλωσε χθες ο κ. Σκυλακάκης.
Πιο αιχμηρός μέσα στο Σαββατοκύριακο από τη ΔΕΘ δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για τη στάση της Κύπρου. «Στο θέμα της διασύνδεσης δεν έγιναν αυτά που περιμέναμε. Δεν έχω τίποτα να προσθέσω για το θέμα, ό,τι έχω να πω, θα λεχθεί εκεί που πρέπει να λεχθεί. Δεν έχουν γίνει αυτά που περιμέναμε, ούτε γενικότερα ούτε ειδικότερα. Μου είπαν ότι ο ΠτΔ θέλει να συγκαλέσει μια σύσκεψη και πρέπει να παραβρεθώ. Με διαβεβαίωσε ο κ. Παπαναστασίου ότι θα παραβρεθεί και ο πρόεδρος στη σύσκεψη, αλλιώς θα κάναμε τηλεδιάσκεψη», δήλωσε συνδέοντας εμμέσως πλην σαφώς την παρουσία του στη σημερινή σύσκεψη με τη συμμετοχή του κ. Χριστοδουλίδη, η οποία πάντως επισήμως δεν έχει ανακοινωθεί.
Σύμφωνα με τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου της Κύπρου Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη, όταν ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη τη σημερινή σύσκεψη, από πλευράς της Κύπρου θα συμμετάσχουν οι υπουργοί Ενέργειας και Οικονομικών, η υφυπουργός παρά τω Προέδρω εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας και η Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Θα συμμετάσχουν επίσης η γαλλική Nexans και εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Κατά τη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης το καλώδιο Κρήτης – Κύπρου δεν αντιμετωπίζει κανένα θέμα οικονομικής σκοπιμότητας από πλευράς ωφελειών που παρέχει, προπαντός στους Κύπριους καταναλωτές», δήλωσε επίσης χθες ο υπουργός Θ. Σκυλακάκης.
Επικαλούμενος μάλιστα στοιχεία της μελέτης του ΑΔΜΗΕ και άλλα δημόσια διαθέσιμα στοιχεία σημείωσε ότι οι διαφορές τιμών μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου είναι τόσο μεγάλες (ακριβότερη κατά 72 ευρώ η κυπριακή αγορά από την ελληνική το 2024) που σε όλα τα πιθανώς ρεαλιστικά σενάρια το καλώδιο έχει σημαντικά κέρδη για τους Κύπριους καταναλωτές.
Με τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του έργου συνέδεσε την υλοποίησή του και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Είμαστε σε διαπραγματεύσεις. Από τη στιγμή που θα διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου, οι όποιοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι θα ξεπεραστούν», είπε στη συνέντευξη που παραχώρησε στη ΔΕΘ.
Η κυπριακή πλευρά, πάντως, αναμένεται να θέσει εκ νέου σήμερα το θέμα της οικονομικότητας του έργου και του οφέλους για τους Κύπριους καταναλωτές.
Το γεωπολιτικό ρίσκο
«Πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να συνεχίσει και να ολοκληρωθεί το έργο αυτό. Το όποιο δε γεωπολιτικό ρίσκο δεν θεωρούμε ότι σε καμία περίπτωση μπορεί να εμποδίσει τη συνέχιση του έργου αυτού», ανέφερε χθες, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του προέδρου της Νίκης, Δημήτρη Νατσιού.
Κατά τον κ. Γεραπετρίτη, «το έργο αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλης σημασίας και είναι ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας για την Κύπρο, διότι η Κύπρος έχει μια πολύ ακριβή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας».
