Η πρόσφατη κίνηση της ιταλικής τράπεζας UniCredit να αποκτήσει μερίδιο στη γερμανική Commerzbank προκάλεσε αίσθηση στο τραπεζικό κατεστημένο. Εγκέφαλος του εγχειρήματος που προκαλεί τριγμούς στον πολιτικό κόσμο της Γερμανίας, είναι ο Ιταλός CEO της UniCredit, Αντρέα Ορτσέλ, «άσος» στις επιθετικές εξαγορές ανταγωνιστών, ο οποίος φιλοδοξεί να ανοίξει τον δρόμο για τη συγχώνευση μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών. Η UniCredit που έχει ήδη εξαγοράσει το 9% της Alpha Bank και το 90% της Alpha Romania, αγόρασε το 9% των μετοχών της Commerzbank, με αποτέλεσμα να γίνει ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος της τράπεζας μετά το γερμανικό κράτος. Το όραμα του Ορτσέλ είναι να οικοδομήσει μία «ευρωπαϊκή JPMorgan» που θα χρηματοδοτεί ιδιώτες και εταιρείες απρόσκοπτα και κερδοφόρα, και να πάρει πίσω τις επιχειρήσεις που χάθηκαν από Αμερικανούς αντιπάλους, καθώς ο τραπεζικός κλάδος της Ευρώπης επανακάμπτει έπειτα από μια δύσκολη δεκαετία. Διάσημος στους χρηματοπιστωτικούς κύκλους, ο Ορτσέλ έγραψε ιστορία το 2019 όταν κέρδισε μία αγωγή-μαμούθ εναντίον του ισπανικού κολοσσού Santander, εξασφαλίζοντας 78 εκατ. ευρώ, επειδή η τράπεζα του πρόσφερε και στη συνέχεια απέσυρε την πρόταση να αναλάβει το τιμόνι της. Με σήμα κατατεθέν το κόκκινο γιλέκο που φοράει μέσα από τα καλοραμμένα κοστούμια του, έκανε μια απροσδόκητη επιστροφή αναλαμβάνοντας τη UniCredit το 2021 και τετραπλασιάζοντας την τιμή της μετοχής της. «Μια πλήρης συγχώνευση μεταξύ UniCredit και Commerzbank δεν είναι βέβαιη, αλλά είναι μια επιλογή. Η Ευρώπη χρειάζεται ισχυρότερες τράπεζες», λέει. Το αποτέλεσμα των προσπαθειών του ωστόσο εξαρτάται μεταξύ άλλων από την προθυμία της γερμανικής κυβέρνησης και των ρυθμιστικών αρχών, καθώς η Deutsche Bank φέρεται να εξετάζει τρόπους να εμποδίσει την εξαγορά της Commerzbank από την UniCredit. Ο ίδιος διαβεβαιώνει ότι το «ντιλ» ήταν διαφανές και οραματίζεται να αλλάξει τις ισορροπίες στην Ε.Ε. που κατάφερε να ενοποιήσει τις οικονομίες χωρών, αλλά διατηρεί μια «βαλκανοποιημένη τραπεζική βιομηχανία», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η WSJ.
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου μεγάλες τράπεζες όπως η JPMorgan Chase λειτουργούν εύκολα πέρα από τις κρατικές γραμμές, οι ευρωπαϊκές τράπεζες πλήττονται από εθνικά συμφέροντα και κανόνες που καθιστούν δύσκολη τη διασυνοριακή διακίνηση κεφαλαίων. Η κρίση της Ευρωζώνης την περασμένη δεκαετία μπλόκαρε τους δανειστές της περιοχής, ειδικά τις μεγάλες τράπεζες της Ιταλίας, πλέον όμως οι ισορροπίες αλλάζουν. «Τα αστέρια ευθυγραμμίζονται», λέει ο Κόουλ Σμιντ, διευθύνων σύμβουλος στη Smead Capital Management και μέτοχος της UniCredit. Ο Ορτσέλ, πρόσθεσε, βρίσκεται στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή για να δημιουργήσει ένα ευρωπαϊκό αντίβαρο στις μεγαλύτερες αμερικανικές τράπεζες. Καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι την περασμένη εβδομάδα, ο τέως πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο οποίος συνεργαζόταν συχνά με τον Ορτσέλ όταν διετέλεσε πριν από δεκαετίες τραπεζίτης της Goldman Sachs, δήλωσε ότι η Ευρώπη χρειάζεται μεγάλες τράπεζες, για να ανταγωνιστούν καλύτερα με τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Ο Ιταλός τραπεζίτης φιλοδοξεί να ανοίξει τον δρόμο για τη συγχώνευση μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών.
Ως έφηβος που μεγάλωνε στη Ρώμη, ο 61χρονος σήμερα Ιταλός τραπεζίτης ονειρευόταν να βρεθεί στη Wall Street. Η διατριβή του είχε θέμα τις εχθρικές εξαγορές και ο ίδιος γνώρισε μεγάλη επιτυχία τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 στη Merrill Lynch στο Λονδίνο, καθώς οι συναλλαγές αμερικανικού τύπου «έρχονταν» στην Ευρώπη. Η αστική του ευγένεια και οι βαθιές γνώσεις του εντυπωσίαζαν τα στελέχη, ήταν όμως αποτέλεσμα έντονης προετοιμασίας, λένε πρώην συνάδελφοί του, την ώρα που οι επικριτές του τον περιγράφουν ως ασταθή και υπερβολικά απαιτητικό.
Μετά τη Merrill, πήγε στην UBS όπου διετέλεσε μεταξύ άλλων επικεφαλής της επενδυτικής της τράπεζας και του βρετανικού βραχίονα, ενθαρρύνοντας το προσωπικό να παραμείνει «στο πλοίο» σε μια ταραχώδη περίοδο για την ελβετική τράπεζα. Επόμενος μεγάλος «σταθμός» στην καριέρα του ήταν η νίκη ενάντια στη Santander, μία μάχη που πολλοί πίστευαν ότι θα πλήξει την καριέρα του και θα του κλείσει πόρτες. Χαλαρός και αποφασισμένος, ο Ορτσέλ απόλαυσε τότε τον ελεύθερο χρόνο του με τη σύζυγο, την κόρη τους και το γεροδεμένο τους χάσκι ανάμεσα στο Μιλάνο, το Λονδίνο και τη Λισσαβώνα, κέρδισε τη δίκη και δικαιώθηκε εκ νέου το 2021, αναλαμβάνοντας τα ηνία της UniCredit. Η ιστορία θα κρίνει αν θα καταφέρει να αλλάξει τον τραπεζικό χάρτη της Ευρώπης.
