H μεγάλη μείωση των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) αύξησε τα στοιχήματα για περαιτέρω νομισματική χαλάρωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τον Οκτώβριο. Βέβαια, η ΕΚΤ είχε μειώσει ήδη τα επιτόκια τον Ιούνιο και στη συνεδρίασή της προ ημερών, ενώ στελέχη της άφησαν να εννοηθεί ότι επιθυμούν σταθερές, τριμηνιαίες περικοπές στο κόστος δανεισμού μελλοντικά, ώστε να εξασφαλίσουν ότι ο πληθωρισμός θα αναχαιτισθεί σε σταθερή βάση. «Το ότι η ΕΚΤ πρέπει να περικόψει τα επιτόκια τον Οκτώβριο εξαιτίας όσων έκανε η Fed αποτελεί γελοίο επιχείρημα, που δεν χρησιμοποιείται στο διοικητικό της συμβούλιο», δήλωσε ο Ντερκ Σουμάχερ, οικονομολόγος στη Natixis. «Ο μόνος τρόπος να το υποστηρίξουμε αυτό είναι να πούμε ότι η κίνηση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας θα αλλάξει τα δεδομένα της Ευρωζώνης, και αυτό μπορεί να ισχύει, αλλά όχι ακόμη». Σήμερα οι αγορές εκτιμούν ότι υπάρχουν 35% πιθανότητες για μείωση του επιτοκίου κατά 25 μ.β. τον Οκτώβριο έναντι του 30% πριν από 24 ώρες, μια μικρή, αλλά αξιοσημείωτη αλλαγή που δείχνει να είναι ο Δεκέμβριος η πιο πιθανή στιγμή να κινηθεί η ΕΚΤ.
Κατά ορισμένες εκτιμήσεις, ακόμη και τις δικές της, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει πέντε, ίσως και έξι μειώσεις 25 μ.β. μέχρι το «ουδέτερο» επίπεδο επιτοκίου στο 2% ή στο 2,25%.
Εν τω μεταξύ, η Fed έχει πιθανώς οκτώ τέτοιες μειώσεις μέχρι τότε, επομένως οι δύο κορυφαίες κεντρικές τράπεζες του κόσμου ενδέχεται να καταλήξουν στο επίπεδο της ουδετερότητας σχεδόν ταυτόχρονα. Στη συνέχεια υπάρχουν τα βασικά οικονομικά στοιχεία. Ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης στο 2,2% θα μπορούσε να ανέλθει στο 2,5% μέχρι την εκπνοή του 2024 και πιθανότατα θα μειωθεί αργά στο 2% μέχρι τις τελευταίες εβδομάδες του 2025, ενόσω οι παγιωμένες μισθολογικές πιέσεις αυξάνουν το κόστος των υπηρεσιών. Αυτός είναι ο λόγος που οι πιο σκληροπυρηνικοί συνιστούν αργές κινήσεις. Ο Πέτερ Καζιμίρ, διοικητής της Τράπεζας της Σλοβακίας, δεν προβλέπει κίνηση τον Οκτώβριο, ενώ οι Ιζαμπέλ Σνάμπελ και Κλάας Κνοτ είχαν στο παρελθόν διατυπώσει το επιχείρημα ότι υπάρχει λογική στο να συμπίπτουν οι τριμηνιαίες κινήσεις με τις νέες προβλέψεις. «Ο πληθωρισμός δεν βρίσκεται αυτή τη στιγμή εκεί όπου θέλουμε να είναι», δήλωσε την Τετάρτη ο πρόεδρος της Bundesbank, Γιοακίμ Νάγκελ.
Οι συντηρητικοί της ΕΚΤ, οι οποίοι συνέβαλαν σε μια σειρά αυξήσεων-ρεκόρ των επιτοκίων το 2022 και το 2023, είναι πιθανό να αποτελούν ακόμη την πλειονότητα. Εξ ου και οι αγορές δεν κάνουν νέες προβλέψεις για την ΕΚΤ μετά την απόφαση της Fed. Το κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 4,7% το δεύτερο τρίμηνο, πολύ πάνω από το 3% που θεωρείται εναρμονισμένο με τον στόχο της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό, ενώ τα συνδικάτα απαιτούν μεγάλες μισθολογικές αυξήσεις ως αντιστάθμισμα στις απώλειες του πραγματικού εισοδήματος. Η ΕΚΤ λαμβάνει, επίσης, μόνο λίγα πραγματικά, σχετικά στοιχεία τις τέσσερις εβδομάδες μέχρι τη συνεδρίασή της στις 17 Οκτωβρίου. Τα δεδομένα μισθών και ανάπτυξης είναι μόνο αυτά που προηγούνται της συνεδρίασης τον Δεκέμβριο, όταν δημοσιεύονται και νέες προβλέψεις.
Ωστόσο, οι «περιστερές» της πολιτικής, κυρίως από τη Νότια Ευρώπη, συνεχίζουν να υποστηρίζουν την ταχύτερη χαλάρωση των πολιτικών. Τέλος, ο Μάριο Σεντένο, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Πορτογαλίας, υποστηρίζει ότι οι προοπτικές ανάπτυξης επιδεινώνονται τόσο γρήγορα που η ΕΚΤ θα μπορούσε να πληγεί από τον στόχο της για τον πληθωρισμό, εκτός εάν κινηθεί γρήγορα.
