Επί χρόνια η Αργεντινή επέβαλλε έναν από τους πιο αυστηρούς νόμους στον κόσμο για τον έλεγχο των ενοικίων. Σκοπός ήταν να διατηρηθούν σε προσιτές τιμές τα σπίτια, αλλά αντ’ αυτού τα ενοίκια εκτοξεύθηκαν. Τώρα ο «αναρχοκαπιταλιστής», όπως αυτοαποκαλείται, νέος πρόεδρος της χώρας Xαβιέρ Μιλέι έχει καταργήσει το ενοικιοστάσιο, μαζί με τους περισσότερους κυβερνητικούς ελέγχους τιμών, σε ένα ιδιότυπο δημοσιονομικό πείραμα με στόχο να αναζωογονήσει τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Νότιας Αμερική. Το αποτέλεσμα; Η αγορά ενοικίων στην πρωτεύουσα της Αργεντινής βρίσκεται σε άνθηση.
Η κίνηση του Μιλέι να αναιρέσει τους κανονισμούς ελέγχου των ενοικίων αποτελεί μία από τις πιο ξεκάθαρες νίκες γι’ αυτό που αποκαλεί «θεραπεία οικονομικού σοκ». Κατέρριψε μεθοδικά ένα σύστημα ελέγχων τιμών, έκλεισε κυβερνητικές υπηρεσίες και ήρε τους εμπορικούς περιορισμούς, σε μια προσπάθεια που έχει ανατρέψει τις ζωές πολλών κατοίκων της Αργεντινής.
Στο Μπουένος Αϊρες –μια πόλη που ονομάστηκε «Παρίσι του Νότου» για τις μεγάλες λεωφόρους και την κουλτούρα των καφέ– πολλά διαμερίσματα έμεναν άδεια εδώ και καιρό, με τους ιδιοκτήτες τους να προτιμούν να μην τα ενοικιάζουν ή να καταφεύγουν στις βραχυχρόνιες μισθώσεις διακοπών αντί να συμμορφώνονται με τον νόμο της κυβέρνησης.
Το 2022 υπήρχαν περίπου 200.000 κενά ακίνητα στο Μπουένος Αϊρες, αύξηση 45% σε σχέση με το 2018, σύμφωνα με έκθεση της Cedesu, μιας ομάδας που επικεντρώνεται στην αστική ανάπτυξη. Η εύρεση ενός προσιτού διαμερίσματος ήταν δύσκολη, με το κόστος στέγασης να είναι δυσβάσταχτο για ορισμένους ανθρώπους που ήδη δυσκολεύονταν να πληρώσουν τις υψηλότερες τιμές τροφίμων και υπηρεσιών κοινής ωφέλειας.
Πλέον όμως οι τιμές των ενοικίων φαίνεται να σταθεροποιούνται. Οι μηνιαίες αυξήσεις τιμών είναι στο χαμηλότερο ποσοστό τους από το 2021, καθώς διατίθενται περισσότερα διαμερίσματα, σύμφωνα με τη Zonaprop, τον μεγαλύτερο ιστότοπο ακινήτων της Αργεντινής.
Η διοίκηση του Μιλέι έχει επίσης καταργήσει τους ελέγχους τιμών σε βασικά προϊόντα, όπως το γάλα και η ζάχαρη. Ο πρόεδρος ήρε επιπλέον τους ελέγχους στο μαγειρικό αέριο, κατήργησε τους ελέγχους εξαγωγών στο βόειο κρέας και μείωσε τις κυβερνητικές απαιτήσεις για εισαγωγή χάλυβα, ελπίζοντας να μειώσει το κόστος κατασκευής. Οι επικριτές του λένε ότι εντείνει τα οικονομικά δεινά της εργατικής τάξης. Και ενώ παραμένει δημοφιλής, ορισμένες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η υποστήριξή του μειώνεται. Τον Αύγουστο είχε ποσοστό αποδοχής 45%, από σχεδόν 60% νωρίτερα φέτος, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Giacobbe Consultores. Τουλάχιστον όμως προς το παρόν η αγορά κατοικίας ευδοκιμεί.
Οι πολέμιοι των ελέγχων τιμών λένε ότι η Αργεντινή είναι ένα προειδοποιητικό μάθημα για αξιωματούχους από τις ΗΠΑ έως την Ευρώπη που προσπάθησαν να περιορίσουν το αυξανόμενο κόστος στέγασης με ελέγχους ενοικίων. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ζήτησε πρόσφατα να περιοριστούν ορισμένες αυξήσεις ενοικίων στο 5% ετησίως. Και η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις είπε ότι εάν εκλεγεί πρόεδρος, «θα περιορίσει τις άδικες αυξήσεις ενοικίων». Ο οικονομολόγος Γκονζάλες Ρούκο προειδοποιεί ενάντια σε τέτοια σχέδια. «Με καλές προθέσεις ή με νόμο δεν μπορεί κανείς να τροποποιήσει τον τρόπο λειτουργίας των αγορών. Εχουν τη δική τους δυναμική».
