Με δύο πολέμους σε εξέλιξη και την οικονομία της Κίνας σε παρατεταμένη επιβράδυνση, ήταν αναμενόμενο να μειωθούν οι πωλήσεις έργων τέχνης και μαζί τους να μειωθούν και τα έσοδα των γκαλερί και των οίκων δημοπρασιών έργων τέχνης. Το πρόβλημα πολλαπλασίασαν, όμως, τα υψηλά επιτόκια και ο υψηλός πληθωρισμός των τελευταίων περίπου δυόμισι ετών καθώς αύξησαν το κόστος της εμπορίας έργων τέχνης. Πολλές μικρές γκαλερί, που επί χρόνια κατέβαλλαν μεγάλα ποσά για την αγορά έργων σύγχρονων και συχνά άγνωστων ζωγράφων, δεν μπορούν να τα πουλήσουν.
Στην καρδιά της κρίσης που πλήττει την αγορά έργων τέχνης βρίσκονται ο οίκος δημοπρασιών Sotheby’s και ο ιδιοκτήτης του Πάτρικ Ντραΐ, καθώς αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και μεγάλο χρέος. Ο Γαλλοϊσραηλινός επιχειρηματίας που αγόρασε τον Sotheby’s το 2019, παράλληλα επιχειρεί να αναδιαρθρώσει την Altice, την αυτοκρατορία του στον τομέα των τηλεπικοινωνιών. Τον Αύγουστο η Altice πούλησε στην ινδική επενδυτική εταιρεία Bharti Enterprises το 24,5% των μετοχών που διέθετε στον όμιλο ΒΤ έναντι 4 δισ. δολ. Οπως επισημαίνει σε σχετικό ρεπορτάζ της η εφημερίδα Wall Street Journal, τα τελευταία χρόνια ο οίκος Sotheby’s άντλησε τα μέγιστα οφέλη από την άνθηση της αγοράς τέχνης, με τις πωλήσεις του να του αποδίδουν τουλάχιστον 7 δισ. δολάρια ετησίως, ενώ όριζε ιλιγγιώδεις τιμές για τα έργα των Γκούσταβ Κλιμτ και Ρενέ Μαγκρίτ. Τώρα, όμως, η κατάσταση για την αγορά έργων τέχνης έχει αντιστραφεί πλήρως και ο Πατρίκ Ντραΐ έχει φτάσει στο σημείο να καθυστερεί τις πληρωμές του στους μεταφορείς και στους συντηρητές των έργων τέχνης έως και επί έξι μήνες. Και το χειρότερο είναι ότι τείνει να κάνει το ίδιο και για τους υπαλλήλους του. Πρώην και νυν υπάλληλοι του Sotheby’s δήλωσαν στην WSJ ότι προ μηνών αντί για τον μισθό τους ο Ντραΐ τους πλήρωσε με υποσχετικές επιστολές. Σε συνεδρίαση των υψηλόβαθμων στελεχών προ ημερών, ορισμένα στελέχη εξέφρασαν φόβους πως ίσως ο διάσημος οίκος σύντομα δεν θα μπορεί να πληρώνει τους υπαλλήλους του εγκαίρως.
Η σωτηρία στην οποία προσβλέπει τώρα ο οίκος είναι το ένα δισ. δολ. από τη συμφωνία που ανακοινώθηκε με το κρατικό επενδυτικό ταμείο του Αμπου Ντάμπι.
Ο Πατρίκ Ντραΐ βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση καθώς προσπαθεί να μειώσει το χρέος της Altice που ανέρχεται πλέον σε περίπου 60 δισ. δολ. Βρίσκονται, άλλωστε, σε εξέλιξη συνομιλίες τού εν λόγω ομίλου με τους πιστωτές του με αντικείμενο την αναδιάρθρωση του χρέους του και ορισμένοι αναλυτές του κλάδου έχουν εκφράσει την άποψη ότι η λύση για τον Ντραΐ θα ήταν να πουλήσει τον Sotheby’s για να στηρίξει την Altice. Σε ό,τι αφορά το χρέος του Sotheby’s ανέρχεται πλέον σε 1,8 δισ. δολ., επίπεδο σχεδόν διπλάσιο από εκείνο στο οποίο ανερχόταν προτού τον αγοράσει ο Ντραΐ. Τα ομόλογά του σημείωσαν ραγδαία πτώση μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους καθώς οι επενδυτές εκφράζουν φόβους πως η πτώση των πωλήσεων και τα υψηλά επιτόκια θα εξαφανίσουν τα έσοδα και τη ρευστότητα του οίκου. Η σωτηρία στην οποία προσβλέπει τώρα ο Sotheby’s είναι το ένα δισ. δολ. από τη συμφωνία που ανακοινώθηκε στις 9 Αυγούστου και αφορά την πώληση μεριδίου του οίκου στο κρατικό επενδυτικό ταμείο του Αμπου Ντάμπι. Δεν πρόκειται, ωστόσο, να ολοκληρωθεί παρά μόνον μετά αρκετούς μήνες και έως τότε ο Ντραΐ θα ακροβατεί.
Σύμφωνα, πάντως, με τον Τσαρλς Στιούαρτ, διευθύνοντα σύμβουλο του Sotheby’s, η ανησυχία που επικρατεί για την οικονομική κατάσταση του οίκου είναι υπερβολική. Ο ίδιος διέψευσε μάλιστα όσα διέρρευσαν στον διεθνή Τύπο περί της συνεδρίασης των υψηλόβαθμων στελεχών του και τόνισε πως η ανάκαμψη που σημείωσαν τα ομόλογα του Sotheby’s μόλις έγινε γνωστή η συμφωνία με το Αμπου Ντάμπι αποτελούν την απόδειξη πως ο οίκος έργων τέχνης είναι βιώσιμος. Προσέθεσε μάλιστα πως η απόφαση του Αμπου Ντάμπι να επενδύσει σε αυτόν αποτελεί «μια μεγάλη απόδειξη εμπιστοσύνης».
