Το ιδιαίτερα θετικό σε τουριστικές αφίξεις και εισπράξεις πρώτο εξάμηνο του 2024 είναι αποτέλεσμα των ευρύτερων μεταβολών στις προτιμήσεις των επισκεπτών της χώρας. Προτιμήσεις που επεκτείνονται πέραν του κλασικού προϊόντος ήλιος και θάλασσα στην αναζήτηση ξεχωριστών προορισμών και εμπειριών. Με άλλα λόγια μειώνεται η εποχικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, που παραδοσιακά σχετίζεται με την καρδιά του καλοκαιριού, ενώ βελτιώνεται και η κατανομή του σε όλες τις περιφέρειες της χώρας και όχι μόνο σε νησιά και έναν – δύο ακόμα ηπειρωτικούς προορισμούς.
Οι παραπάνω εκτιμήσεις, τις οποίες συμμερίζονται ολοένα και περισσότεροι παράγοντες του τουριστικού κλάδου, τεκμηριώνονται σε μεγάλο βαθμό από μελέτη της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας με τίτλο «Η “αθόρυβη” μεταμόρφωση του ελληνικού τουρισμού». Το 2024 αναμένεται να αναδειχθεί σε νέα χρονιά-ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό, με αφίξεις της τάξης των 36 εκατ. τουριστών, αυξημένες δηλαδή κατά 10% σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα. Παράλληλα, «πίσω από τα ψηλά αυτά νούμερα, κρύβεται μια λιγότερο θορυβώδης αλλά περισσότερο ουσιαστική εξέλιξη: O ελληνικός τουρισμός σταδιακά αλλάζει», αναφέρει χαρακτηριστικά η μελέτη που κάνει λόγο για μετάβαση σε ένα λιγότερο εποχικό μοντέλο που συμβαδίζει πλήρως με τις νέες τάσεις διεθνούς ζήτησης.
Οι οικονομολόγοι της τράπεζας εξηγούν ότι οι βάσεις για τις υψηλές επιδόσεις του 2024 τέθηκαν κυρίως στο πρώτο εξάμηνο του έτους (+16% στις αφίξεις), με αιχμή την άνοιξη (+21%). Ειδικότερα, η εαρινή περίοδος κατάφερε να αυξήσει μερίδιο στις αφίξεις του προηγούμενου δωδεκαμήνου (Ιούνιος 2023 – Μάιος 2024) κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες (σε 16% από 14% το 2023), σημειώνοντας ιστορικό υψηλό περιόδου στις αφίξεις που έφθασαν τα 5 εκατ. τουρίστες (1 εκατ. υψηλότερα της άνοιξης του 2023). Για το δεύτερο εξάμηνο εκτιμάται ότι οι θετικές επιδόσεις θα συνεχιστούν αν και με μικρότερη δυναμική (+8%), «διατηρώντας όμως κομβικό ρόλο στο ετήσιο αποτέλεσμα λόγω υψηλής εποχικότητας».
Μικρότερη αύξηση δηλαδή αλλά σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό αφίξεων. Την πρόβλεψη αυτή στηρίζουν τα πρώτα διαθέσιμα στοιχεία των αφίξεων για το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου (+6%-7%) και η τάση των πρόδρομων δεικτών του φθινοπώρου που δείχνει τον προγραμματισμό των αεροπορικών θέσεων και των υφιστάμενων κρατήσεων. Αλλά και ένας επιπλέον δείκτης, αυτός της μελλοντικής δραστηριότητας των ξενοδοχείων, παραπέμπει σε ισχυρή επίδοση έναντι του ιστορικού μέσου όρου, αναφέρουν από την Εθνική Τράπεζα.
Την άνοιξη φέτος οι αφίξεις ήταν αυξημένες κατά 1 εκατ. σε σχέση με την άνοιξη του 2023, φτάνοντας τα 5 εκατ.
Συμβατές με την υπόθεση της σταδιακής μετάβασης σε ένα νέο –λιγότερο εποχικό– μοντέλο τουρισμού είναι και οι διαφαινόμενες αλλαγές στις προτιμήσεις των τουριστών, όπως αναδεικνύει η Ερευνα Συγκυρίας της Εθνικής Τράπεζας σε δείγμα ελληνικών ξενοδοχείων. Βασικό εύρημα της έρευνας είναι το αυξημένο ενδιαφέρον για τοπικές δραστηριότητες και προϊόντα, σε αντιδιαστολή με τον all-inclusive μαζικό καλοκαιρινό τουρισμό. Ετσι κρίνεται ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το γεγονός πως το 44% του τουριστικού τομέα ακολουθεί ήδη δράσεις προσαρμογής στις νέες ανάγκες, ενώ ένα επιπλέον 25% έχει σχετικό σχεδιασμό, σημειώνει η μελέτη. Η Ερευνα Συγκυρίας της Εθνικής Τράπεζας σε δείγμα 200 μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) του κλάδου ξενοδοχείων εστιάζει στις μεταβολές των προτιμήσεων των πελατών τους και στα δυνητικά οφέλη για τον κλάδο.
Τι θέλουν οι τουρίστες
Βασικό εύρημα είναι ότι οι ξενοδοχειακές ΜμΕ διαπιστώνουν ενισχυμένο ενδιαφέρον για ψηφιακές υπηρεσίες, τοπικές δραστηριότητες και προϊόντα (87%, 82% και 78% του τομέα αντίστοιχα), και εξασθενημένο ενδιαφέρον για υπηρεσίες all inclusive (30% του τομέα) που συνδέονται με τον μαζικό τουρισμό της καλοκαιρινής περιόδου. Σε αυτό το περιβάλλον, το 44% του τομέα έχει ήδη προσαρμοστεί στις νέες ανάγκες (π.χ. συνεργασίες με τοπικές επιχειρήσεις), ενώ έντονο είναι το ενδιαφέρον για περαιτέρω σχετικές δράσεις από το 25% αυτών των ΜμΕ ξενοδοχειακών μονάδων.
Υψηλότερος βαθμός στρατηγικής κινητοποίησης εντοπίζεται στις σχετικά μεγαλύτερες επιχειρήσεις, καθώς 57% των μεσαίων και μικρών (με κύκλο εργασιών μεταξύ 0,5-10 εκατ. ευρώ) έχει ήδη προσαρμόσει τη στρατηγική του ώστε να ανταποκριθεί στις νέες τάσεις (έναντι μόλις 25% των πολύ μικρών).
