Η παγκόσμια οικονομική και στρατηγική τάξη πραγμάτων ανατρέπεται, ενώ παρατηρούνται πολλοί πόλοι εξουσίας. Την ίδια στιγμή, οι ψηφοφόροι των ΗΠΑ επιλέγουν για τον Λευκό Οίκο μεταξύ ενός εσωστρεφούς Ντόναλντ Τραμπ και της πιο παραδοσιακά διεθνιστικής Κάμαλα Χάρις.
Η ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα φίλων που μετατράπηκαν σε εχθρούς και τούμπαλιν, όταν πρόκειται για τα εθνικά συμφέροντα, τα οποία και αλλάζουν. Μπορούμε να σκεφθούμε την επίσκεψη του αντικομμουνιστή Ρίτσαρντ Νίξον το 1972 στο Πεκίνο, όντας τότε πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Εχοντας αυτά κατά νουν, μπορούμε να υποθέσουμε ποια θα είναι τα ρήγματα γεωπολιτικής στο εγγύς μέλλον, όπως αναφέρει σε σχετικό δημοσίευμά του το Bloomberg. Ξεκινώντας από την «Ομάδα των Επτά», την οποία απαρτίζουν ο Καναδάς, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, θα διαπιστώσουμε την εμβάθυνση των σχέσεών της μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Ο όμιλος των προηγμένων αυτών κρατών επέβαλε ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο, κυρώσεις στις αντίστοιχες εταιρείες και σε όσες βοηθούν τη Ρωσία να παρακάμψει τους περιορισμούς, «πάγωσε» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και διοχέτευσε δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια και δάνεια στην Ουκρανία, χρηματοδοτώντας την πολεμική της προσπάθεια. Επιπλέον, τηρεί κοινή στάση έναντι της Κίνας, καταδικάζοντας την «ολοκληρωτική χρήση πρακτικών που αντιβαίνουν στους κανόνες του εμπορίου και υπονομεύουν τους εργαζομένους, τις βιομηχανίες και την οικονομική μας ανθεκτικότητα».Αυτό δεν σημαίνει πως όλος ο υπόλοιπος κόσμος κρύφτηκε. Το σύμπλεγμα των αναδυόμενων οικονομιών BRICS βρήκε νέα πνοή. Αυτό που ξεκίνησε ως ακρωνύμιο για τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα και οραματίστηκε ένας οικονομολόγος της Goldman Sachs το 2001, έχει εξελιχθεί σε μια πραγματική λέσχη, διότι τα κράτη-μέλη της ζητούν να ασκήσουν περισσότερη επιρροή στην παγκόσμια σκηνή. Η Νότια Αφρική –το «S» στο ακρωνύμιο– προσχώρησε το 2010. Στην περυσινή σύνοδο κορυφής των BRICS, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αιθιοπία και η Αίγυπτος εντάχθηκαν στη λέσχη και η επέκταση δεν θα τελειώσει εκεί. Κάτω από την ομπρέλα των BRICS, οι διμερείς εντάσεις παραμένουν, αλλά δεν αποτρέπεται η οικονομική συνεργασία. Τα πιο απτά επιτεύγματα του ομίλου ήταν οικονομικά, διότι τα μέλη συγκατένευσαν να συγκεντρώσουν συναλλαγματικά διαθέσιμα 100 δισ. δολαρίων για αλληλοδανεισμό σε συνθήκες εκτάκτου ανάγκης.
Σε μια σπάνια περίπτωση διακομματικής συναίνεσης στις ΗΠΑ, η Κίνα βρίσκεται σταθερά στην αιχμή του δόρατος του προστατευτισμού τόσο των Ρεπουμπλικανών όσο και των Δημοκρατικών. Αυτό σημαίνει ότι επιχειρήσεις του κλάδου υψηλής τεχνολογίας στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα θα ζημιωθούν από τις πωλήσεις στην Κίνα, εάν αναγκαστούν να συμμορφωθούν με ολοένα και πιο αυστηρούς ελέγχους στις εξαγωγές ημιαγωγών, τους οποίους επιβάλλουν οι ΗΠΑ. Η πολιτική ηγεσία της Ιαπωνίας ενθυμείται ότι η δική της βιομηχανία ημιαγωγών παρενοχλήθηκε τη δεκαετία του 1980 από τις απαιτήσεις της Αμερικής για περιορισμό των εξαγωγών τους. Εκείνη την εποχή ο Τραμπ και πάλι ασκούσε κριτική στις βιομηχανικές πολιτικές της Ιαπωνίας και όχι της Κίνας.
Η νοτιοκορεατική Samsung Electronics και η ιαπωνική Toyota Motor ενίσχυσαν τις επενδύσεις τους στην αμερικανική μεταποίηση ως απάντηση στις ευνοϊκές βιομηχανικές πολιτικές του προέδρου Τζο Μπάιντεν. Εντούτοις, υπάρχουν ενδείξεις ότι επανεξετάζουν την πορεία τους. Οι ηγέτες των δύο χωρών είχαν συνάντηση φέτος τον Μάιο με τον Νο 2 αξιωματούχο της Κίνας, τον πρωθυπουργό Λι Κιάνγκ, σε μία πρώτη επίσημη τριμερή σύνοδο κορυφής από το 2019, όπου αναφέρθηκαν λεπτομερώς σχέδια για διατήρηση του εμπορίου και των επενδύσεων σε καλά επίπεδα, την ενδυνάμωση της συνεργασίας στις αλυσίδες εφοδιασμού και την επιτάχυνση των συνομιλιών για μία συμφωνία ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών.
