Κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι ακολουθούν τη θαλάσσια οδό από τις αφρικανικές ακτές προς την Ισπανία. Μέχρι στιγμής φέτος περισσότεροι από 42.000 μετανάστες χωρίς χαρτιά έχουν φθάσει στην Ισπανία, μια αύξηση 59% σε σχέση με το 2023, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων έχει επιχειρήσει τον επικίνδυνο διάπλου προς τα Κανάρια Νησιά.
Οι δυσκολίες διαχείρισης των μεγάλων αριθμών μεταναστών έχουν οδηγήσει σε έντονη πολιτική συζήτηση. Στην Ισπανία η διαμάχη καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από το ακροδεξιό κόμμα Vox, το οποίο συχνά περιγράφει την τάση αυτή ως «εισβολή».
Ωστόσο, οι αφίξεις έχουν επίσης υπογραμμίσει μια σημαντική δυνητική πηγή εργατικού δυναμικού, για μια οικονομία που αντιμετωπίζει δύσκολες δημογραφικές προκλήσεις.
Το baby boom, που διήρκεσε από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 έως τα τέλη της δεκαετίας του ’70, δημιούργησε μια γενιά Ισπανών που οδεύουν προς την ηλικία συνταξιοδότησης και το «baby crash» που ακολούθησε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αρκετοί εργαζόμενοι για να τους αντικαταστήσουν.
Ενας τρόπος αντιμετώπισης του ελλείμματος εργατικού δυναμικού είναι η μίμηση του οικονομικού μοντέλου που εφαρμόζει η Ιαπωνία, επενδύοντας σε μεγάλο βαθμό σε αλγόριθμους και μηχανές. Η προφανής εναλλακτική λύση σε αυτό είναι η μετανάστευση.
Η κεντρική τράπεζα της Ισπανίας έχει υπολογίσει, με βάση έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο, ότι η χώρα θα χρειαστεί περίπου 25 εκατ. μετανάστες τα επόμενα 30 χρόνια.
Η αριστερή ισπανική κυβέρνηση έχει επίσης προβάλλει την οικονομική επιχειρηματολογία υπέρ των μεταναστών, με τον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ να τους περιγράφει ως παράγοντες «πλούτου, ανάπτυξης και ευημερίας» για τη χώρα του, ενώ βρισκόταν σε πρόσφατη περιοδεία στη Μαυριτανία, την Γκάμπια και τη Σενεγάλη.
Η κεντρική τράπεζα της Ισπανίας έχει υπολογίσει ότι η χώρα θα χρειαστεί περίπου 25 εκατ. μετανάστες τα επόμενα 30 χρόνια.
«Η συμβολή των μεταναστών εργαζομένων στην οικονομία μας είναι θεμελιώδης, όπως είναι και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και των συντάξεών μας», δήλωσε.
Ο συνασπισμός του Σάντσεθ ελπίζει ότι μια πρόταση για τη νομιμοποίηση του καθεστώτος έως και 500.000 μεταναστών χωρίς χαρτιά, κυρίως από τη Λατινική Αμερική, θα περάσει από το κοινοβούλιο. Η Ισπανία έχει δει εννέα τέτοιες μαζικές νομιμοποιήσεις στη δημοκρατική της εποχή, με πιο πρόσφατη το 2005 από την προηγούμενη κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος.
Κόντρα στην άποψη αυτή έρχεται η κυρίαρχη αντίληψη των Ισπανών πολιτών για τη μετανάστευση. Μια νέα δημοσκόπηση δείχνει ότι το 41% των πολιτών «ανησυχεί πολύ» από το φαινόμενο, καθιστώντας το την πέμπτη μεγαλύτερη ανησυχία τους μετά τον πληθωρισμό, τη στέγαση, την ανισότητα και την ανεργία.
Ενώ μόνο το 9% των Ισπανών συνδέει τους μετανάστες με την οικονομική πρόοδο, το 30% τους συνδέει με την ανασφάλεια και το 57% πιστεύει ότι είναι πάρα πολλοί.
Παράδειγμα προς μίμηση θα μπορούσε να θεωρηθεί η περιοχή Villaquilambre, στην ισπανική πόλη Λεόν. Οι αιτούντες άσυλο εκεί επιτρέπεται να εργαστούν έξι μήνες μετά την άφιξή τους στην Ισπανία. Πρώτα μαθαίνουν την ισπανική γλώσσα και τους παρέχονται μαθήματα κατάρτισης.
Οταν πλησιάζει η ημερομηνία για να μπορέσουν να αρχίσουν να εργάζονται, από το κέντρο μεταναστών γίνεται επαφή με διάφορες εταιρείες σε αναζήτηση θέσης εργασίας.
Ιδιαίτερα σε βαριές δουλειές με δύσκολες συνθήκες, που συνήθως δεν πηγαίνουν ντόπιοι και νέοι, οι μετανάστες είναι μια κερδοφόρα λύση και για τις δύο πλευρές.
