Aνησυχίες για το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, που αντανακλά έλλειμμα στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, μετέφεραν, σύμφωνα με πληροφορίες, οι εκπρόσωποι των κοινοτικών θεσμών, που βρέθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στην Αθήνα, στο πλαίσιο της τακτικής, μεταπρογραμματικής εποπτείας.
Επίσης, αναφερόμενοι στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, χτύπησαν καμπανάκι για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας, που υπονομεύει την ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών. Η αξιολόγηση της οικονομίας δεν θυμίζει πλέον σε τίποτα τη μνημονιακή περίοδο. Γι’ αυτό, άλλωστε, και οι επισκέψεις των θεσμών περνούν σχεδόν απαρατήρητες. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στους συνετούς Ευρωπαίους, σε ό,τι αφορά τις δημοσιονομικές της επιδόσεις, ενώ στο αναπτυξιακό μέτωπο είναι πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης, όπως άλλωστε και γενικότερα ο ευρωπαϊκός Νότος.
Τα γεγονότα αυτά επιβεβαίωσαν, σύμφωνα με πληροφορίες, και οι εκπρόσωποι των θεσμών στα στελέχη του οικονομικού επιτελείου με τα οποία συναντήθηκαν.
Ανησυχίες και για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας, που υπονομεύει την ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών.
Συγκεκριμένα, σημείωσαν ικανοποίηση για τις εξής επιδόσεις:
1. Τον ρυθμό ανάπτυξης, που ήταν 2,3% σε ετήσια βάση το β΄ τρίμηνο και 1,1% σε τριμηνιαία βάση, η οποία αποτελεί και τη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην Ε.Ε.
2. Την εκτέλεση του προϋπολογισμού φέτος, που προβλέπεται πλέον να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% του ΑΕΠ, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 2,1% (ενώ υπάρχουν και εκτιμήσεις για ακόμη μεγαλύτερη αύξηση).
3. Το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2025, που κρίνεται συνετό, θέτοντας στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% του ΑΕΠ.
4. Τον ρυθμό αποκλιμάκωσης του δημοσίου χρέους, που αναμένεται φέτος να περιοριστεί στο 149,1% του ΑΕΠ από 153,7% του ΑΕΠ το 2023. Μάλιστα, στο τέλος του 4ετούς μεσοπρόθεσμου, το 2028, προβλέπεται να έχει μειωθεί κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2023.
5. Την προσπάθεια και τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.
6. Την αποπληρωμή των οφειλών προς τις τράπεζες των δανείων με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, που δόθηκαν σε ειδικές ομάδες πληθυσμού, όπως π.χ. πλημμυροπαθείς, σεισμοπαθείς κ.λπ. Εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουν αποπληρωθεί 2 δισ. ευρώ.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, οι θεσμοί εκφράζουν πλέον ανησυχίες για τις πιο διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας. Αυτές που απειλούν την ανάπτυξη σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα και τελικά και τη βιωσιμότητα του χρέους, για την οποία ενδιαφέρονται άμεσα αφού είναι οι βασικοί δανειστές της χώρας.
Ετσι, το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών κυριάρχησε στην αξιολόγηση της προηγούμενης εβδομάδας. Υποστήριξαν ότι το επίπεδο του 6,5% του ΑΕΠ περίπου, στο οποίο βρίσκεται, είναι υψηλό δεδομένου ότι η τιμή του πετρελαίου είναι σχετικά χαμηλή. Μάλιστα το έλλειμμα αυτό παρατηρείται παρά το γεγονός ότι ο τουρισμός σημειώνει ρεκόρ, βοηθώντας τον τομέα των εξαγωγών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 2023 το έλλειμμα του ισοζυγίου ήταν 6,3% του ΑΕΠ. Το 7μηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1,3 δισ. ευρώ σε 8,6 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών διευρύνθηκε λόγω της ταυτόχρονης αύξησης των εισαγωγών και μείωσης των εξαγωγών, με συνεισφορά των φαρμακευτικών, των τροφίμων και των κλωστοϋφαντουργικών. Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές, αυξήθηκαν κυρίως αυτές των κεφαλαιουχικών αγαθών και λιγότερο των καταναλωτικών. Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των εισαγωγών καθώς και η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου φαίνεται πως είναι αναπόφευκτη συνέπεια της επενδυτικής προσπάθειας (μέσω της εισαγωγής κεφαλαιουχικών αγαθών) αλλά και αυτόματο αποτέλεσμα της ανάπτυξης και της αύξησης των εισοδημάτων (λόγω της αύξησης της κατανάλωσης).
Μείωση ξένων επενδύσεων
Μειωμένες εμφανίζονται και οι άμεσες ξένες επενδύσεις, όπως καταγράφονται στα στοιχεία του ισοζυγίου: το 7μηνο ήταν 2,6 δισ. ευρώ έναντι 3,1 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο το 2023 και έναντι 5,3 δισ. ευρώ το 2022. Μάλιστα τα στοιχεία δείχνουν ότι πάνω από το 50% των άμεσων ξένων επενδύσεων προορίζεται και φέτος για ακίνητα, επομένως όχι για παραγωγικές επενδύσεις που θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
