Οι νόμοι υπάρχουν αλλά δεν εφαρμόζονται. Ή τουλάχιστον δεν εφαρμόζονται αποτελεσματικά και με ταχύτητα. Το παραπάνω, που αποτελεί επικρατούσα αντίληψη στην Ελλάδα για πολλές πτυχές της καθημερινότητάς μας, αλλά και κυρίαρχη αντίληψη στον επιχειρηματικό κόσμο, έρχεται να επιβεβαιώσει η έκθεση Business Ready (B-Ready) 2024 της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Πρόκειται για έκθεση η οποία υποκαθιστά την έκθεση Doing Business που υλοποιούσε η Παγκόσμια Τράπεζα μέχρι το 2020, αλλά αποφάσισε να διακόψει μετά την αποκάλυψη περί παραποίησης των στοιχείων προς όφελος της Κίνας. Σύμφωνα με την έκθεση, η οποία φέτος εξετάζει τις συνθήκες του επιχειρείν σε 50 οικονομίες, μεταξύ αυτών και της Ελλάδας, η χώρα μας έχει υψηλές επιδόσεις σε ό,τι αφορά την πληρότητα του απαιτούμενου θεσμικού πλαισίου, καθώς κατατάσσεται στην 8η θέση με βαθμολογία 75,60 με άριστα το 100, αλλά λαμβάνει βαθμό λίγο πάνω από τη βάση, 58,98 σε ό,τι αφορά τη λεγόμενη λειτουργική αποτελεσματικότητα. Από την έκθεση προκύπτει επίσης το εξής παράδοξο: η Ελλάδα κατέχει την πρωτιά, μεταξύ των 50, σε ό,τι αφορά τη διαδικασία σύστασης μιας επιχείρησης με βαθμό σχεδόν «άριστα», αλλά πέφτει κάτω από τη βάση σε ό,τι αφορά τη διαδικασία πτώχευσης μιας επιχείρησης.
Κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι ότι μεταξύ των 10 κριτηρίων – θεμάτων που εξετάζει η Παγκόσμια Τράπεζα στο πλαίσιο της έκθεσης B-Ready, η Ελλάδα συγκεντρώνει τη χαμηλότερη βαθμολογία εκεί που εμπλέκεται ο θεσμός της Δικαιοσύνης –θεσμός κατά κοινή ομολογία υπερβολικά αργοκίνητος–, καθώς και εκεί υπάρχει εμπλοκή πολλών υπηρεσιών και κυρίως της Πολεοδομίας, όπως είναι η χωροθέτηση μιας επιχείρησης.
Ειδικότερα, η χειρότερη επίδοση της Ελλάδας αφορά την πτώχευση μιας επιχείρησης, καθώς κατατάσσεται στην 34η θέση μεταξύ 50 χωρών και παίρνει βαθμό κάτω από τη βάση, 43,71.
Η χαμηλή αυτή βαθμολογία οφείλεται κυρίως στην εφαρμογή της διαδικασίας πτώχευσης (24,25 η βαθμολογία της Ελλάδας στην 42η θέση) και κυρίως με τον χρόνο που απαιτείται για τη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων. Την υψηλότερη επίδοση σε ό,τι αφορά συνολικά τη διαδικασία πτώχευσης της επιχείρησης έχει η Σιγκαπούρη (89,69 βαθμούς). Η δεύτερη χαμηλότερη επίδοση της Ελλάδας, 56,02 βαθμοί, παρατηρείται στον τομέα της φορολογίας. Η Ελλάδα λαμβάνει χαμηλή βαθμολογία κυρίως σε ό,τι αφορά το ύψος της φορολόγησης των επιχειρηματικών κερδών και των ασφαλιστικών εισφορών (1,25 και 6 αντιστοίχως με άριστα το 25). Η Ελλάδα με βάση τη φορολογία κατατάσσεται στην 25η θέση μεταξύ των 50 χωρών, με πρώτη τη Νέα Ζηλανδία με 71,74 βαθμούς. Η τρίτη χαμηλότερη επίδοση της Ελλάδας, 57,86 βαθμοί, με τη χώρα να κατατάσσεται στην 32η θέση, σημειώθηκε σε ό,τι αφορά τη χωροθέτηση μιας επιχείρησης.
Η χώρα κατέχει την πρωτιά στη διαδικασία σύστασης μιας επιχείρησης, αλλά πέφτει κάτω από τη βάση στη διαδικασία πτώχευσης.
Οι περισσότεροι Ελληνες επιχειρηματίες έχουν να αφηγηθούν μια ιστορία επιχειρηματικής τρέλας που σχετίζεται ακριβώς με αυτό το ζήτημα, ενώ πρόσφατα έγινε γνωστό ότι η Microsoft χρειάστηκε τέσσερα χρόνια για να μπορέσει να βγάλει την πρώτη οικοδομική άδεια για το κυρίως κτίριο του πρώτου data center της στην Ελλάδα.
Στον αντίποδα βρίσκονται οι τομείς της σύστασης επιχείρησης και του διεθνούς εμπορίου, τομείς που τη δεκαετία της κρίσης έγιναν σημαντικά βήματα, τα οποία συνεχίζονται ακόμη, για τη μείωση της γραφειοκρατίας. Η δημιουργία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου και των υπηρεσιών μιας στάσης για τη σύσταση επιχειρήσεων, εργαλεία που πλέον λειτουργούν και σε ηλεκτρονική μορφή, βρίσκονται πίσω από αυτή την πρωτιά της Ελλάδας.
Η Ελλάδα παίρνει «άριστα» (24,75 βαθμούς με άριστα το 25) σε ό,τι αφορά τον χρόνο που απαιτείται για τη σύσταση-εγγραφή μιας επιχείρησης, είτε ημεδαπής είτε αλλοδαπής, ενώ ίδιο βαθμό λαμβάνει και σε ό,τι αφορά το κόστος. Αν μη τι άλλο, οι εποχές που η έκθεση Doing Business κατέτασσε την Ελλάδα σε εξαιρετικά χαμηλές θέσεις σε ό,τι αφορά την έναρξη μιας επιχείρησης ανήκουν, ευτυχώς, στο παρελθόν.
Το ίδιο ισχύει και σε ό,τι αφορά το διεθνές εμπόριο, με την Ελλάδα να κατατάσσεται στη δεύτερη θέση μετά το Χονγκ Κονγκ, με 90,77 βαθμούς. Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο υπουργός Ανάπτυξης ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης για την κατάργηση ή απλοποίηση 15 χρονοβόρων διαδικασιών για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις μέσα στην επόμενη διετία με στόχο τη μείωση του διοικητικού γραφειοκρατικού βάρους κατά τουλάχιστον 25%.
Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι στην πρώτη αυτή έκθεση δεν περιλαμβάνονται οι πλέον ανεπτυγμένες οικονομίες, όπως αυτές της Δυτικής Ευρώπης, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Κίνα.
