Οριακή αύξηση της ζήτησης για δάνεια προς επιχειρήσεις και καταναλωτικά δάνεια, αλλά αντίθετα μείωση της ζήτησης για στεγαστικά δάνεια, διαβλέπουν οι τράπεζες το τελευταίο τρίμηνο του έτους, αναμένοντας ότι η πιστωτική επέκταση θα στηριχθεί κυρίως στα ανεκτέλεστα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, μεγάλα έργα και λιγότερο σε χρηματοδοτήσεις προς μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις.
Τα στοιχεία για την πιστωτική επέκταση δείχνουν ενίσχυση κατά 6,9% σε ετήσια βάση.
Την τάση αυτή επιβεβαιώνει η έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων που πραγματοποιεί η ΤτΕ για τις συνθήκες χρηματοδότησης το γ΄ τρίμηνο του έτους και τις προοπτικές για το επόμενο τρίμηνο, η οποία δείχνει διατήρηση της αναιμικής ζήτησης έως τα τέλη του έτους με αιχμή τις χρηματοδοτήσεις προς τις επιχειρήσεις και λιγότερο τα καταναλωτικά δάνεια που ανακάμπτουν επίσης κυρίως όμως λόγω των δανείων για την αγορά αυτοκινήτου. Στον αντίποδα βρίσκεται η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια, που καταγράφει νέο αρνητικό ρεκόρ, όπως διαπιστώνει η ΤτΕ, «λόγω της στάσης αναμονής που διατηρούν τα νοικοκυριά ενόψει της αναγγελίας του επιδοτούμενου στεγαστικού προγράμματος Σπίτι μου II».
Τα στοιχεία για την πιστωτική επέκταση δείχνουν ενίσχυση κατά 6,9% σε ετήσια βάση με όχημα τα δάνεια προς επιχειρήσεις, που αυξήθηκαν με ρυθμό 11,3% τον Αύγουστο, ενώ κατά 5,8% αυξήθηκαν τα καταναλωτικά δάνεια, έναντι αρνητικού ρυθμού χορηγήσεων στεγαστικών δανείων κατά 2,7%. Με βάση τις ανακοινώσεις, η διοίκηση της Εθνικής έχει αυξήσει την πρόβλεψή της για την καθαρή πιστωτική επέκταση από 1,2 δισ. ευρώ σε 1,5 δισ. ευρώ το 2024, αύξηση που θα προέλθει κυρίως από το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο. Η διοίκηση της Eurobank προσβλέπει σε αύξηση των δανείων κατά 2,3 δισ. ευρώ (σε επίπεδο ομίλου) το 2024, ενώ κατά 1,6 δισ. ευρώ εκτιμά ότι θα αυξηθεί το εξυπηρετούμενο χαρτοφυλάκιό της η Τράπεζα Πειραιώς. Σε επενδυτικά σχέδια ύψους 2 δισ. ευρώ που έχουν συμβασιοποιηθεί αλλά δεν έχουν εκταμιευθεί βασίζει την πρόβλεψή της και η διοίκηση της Alpha Bank.
Παρά το γεγονός ότι οι στόχοι των τραπεζών φαίνεται ότι θα επιτευχθούν, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, η ζήτηση για δάνεια επικεντρώνεται σε συγκεκριμένους τομείς και δεν συνιστά μια γενικότερη τάση από το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου που να συμβαδίζει με την αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας. Ετσι, όπως εξηγούν, σημαντικό μέρος της αύξησης προέρχεται κυρίως από μεγάλα έργα όπως η δανειοδότηση ύψους 1,5 δισ. ευρώ της Αττικής Οδού, που υπεγράφη στις αρχές Οκτωβρίου, ενώ στους δυναμικούς κλάδους συγκαταλέγεται αυτός του τουρισμού και της ναυτιλίας. Αντίθετα προβληματισμός υπάρχει για την αγορά των φωτοβολταϊκών, με τις χρηματοδοτήσεις να έχουν «παγώσει» λόγω της υπερθέρμανσης της σχετικής αγοράς.
Οι εκτιμήσεις για τη ζήτηση δανείων σε περιβάλλον θετικού ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας, επηρεάζονται, όπως εξηγούν, και από το ύψος των επιτοκίων, αλλά σύμφωνα με τις τράπεζες το κόστος δανεισμού δεν αποτελεί τον μοναδικό παράγοντα, στον βαθμό που, όπως υποστηρίζουν, ο ανταγωνισμός έχει μειώσει αισθητά τα spreads. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, το μέσο επιτόκιο δανεισμού στη χώρα μας για δάνεια έως 250.000 ευρώ διαμορφώνεται στο 5,8% έναντι 5,1% στην Ευρωζώνη, ενώ για δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ το μέσο επιτόκιο στη χώρα μας διαμορφώνεται στο 5,5% έναντι έναντι 5% στην Ευρωζώνη. Τα επιτόκια αυτά δεν αφορούν τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης όπου το μέσο επιτόκιο για το επιδοτούμενο σκέλος, δηλαδή το 50% του δανείου, περιορίζεται μεταξύ 0,35% έως 1%, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης.
