Reimagine Tourism in Greece: Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της 2ης ημέρας

Τα συμπεράσματα του Reimagine Tourism in Greece

Ο πρόεδρος της Aegean, Ευτύχιος Βασιλάκης, κατά το κλείσιμο της διήμερης συνάντησης του Reimagine Tourism in Greece, εξέφρασε την ανησυχία για το αποτύπωμα και τις επιπτώσεις του τουρισμού στη χώρα, παρά τη δυναμική του.

Τόνισε ότι τα προβλήματα «συγκλίνουν μεταξύ τους», ενώ όσον αφορά στην ανταγωνιστικότητα οφείλουν να αντιμετωπίζονται όλα: μικρά, μεσαία και μεγάλα προβλήματα.

Οπως είπε, είναι σημαντική η βελτίωση του μείγματος τουριστών κι όχι απλώς ο αριθμός τους, ενώ ανέφερε ότι το ζήτημα της «φέρουσας ικανότητας» παραμένει ασαφές, υπογραμμίζοντας δε την ανάγκη για μεγαλύτερη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης στην είσπραξη των τελών.

Επιπλέον, επισήμανε ότι το θέμα του ανθρώπινου δυναμικού δεν αναφέρθηκε στις συζητήσεις όσο θα έπρεπε, σημειώνοντας τις δυσκολίες στη στελέχωση μετά την οικονομική κρίση και σε συνδυασμό με το δημογραφικό πρόβλημα. Ο πρόεδρος της Aegean εκτίμησε ότι πρέπει να βελτιωθεί η ανέλιξη των εργαζομένων εντός των επιχειρήσεων, ενώ κατόπιν συμπλήρωσε την ανάγκη να λειτουργούν σωστά και οι δημόσιες υπηρεσίες.

Παρόλο που αναγνώρισε μία σειρά προβλημάτων, βλέπει την ανάπτυξη του τουρισμού ως αποτέλεσμα της βελτίωσης των επιχειρήσεων και των επιτυχημένων παραδειγμάτων στον κλάδο, υποστηρίζοντας ότι ο ελληνικός τουρισμός έχει ωριμάσει.

Πρότεινε, ωστόσο, τα αρνητικά ζητήματα να συζητιούνται περισσότερο εσωτερικά, χωρίς υπερβολική προβολή.

Από την πλευρά του, ο διευθυντής της Καθημερινής, Αλέξης Παπαχελάς, αφού ευχαρίστησε θερμά όσους μερίμνησαν για την άρτια διοργάνωση της εκδήλωσης, συνόψισε τις καίριες προκλήσεις και προοπτικές για τον ελληνικό τουρισμό, εστιάζοντας σε θέματα στρατηγικής και βιωσιμότητας.

Αναγνώρισε ότι «είναι μια ψευδαίσθηση», ειδικά στην εποχή των social media, να πιστεύουμε ότι αν δεν σηκώνουμε το χαλί και δεν γράφουμε για τις παθογένειες «θα προστατεύσουμε το brand».

Τόνισε τη σημασία της εξωστρέφειας και του κοσμοπολιτισμού που έχει αναπτυχθεί, ενώ παράλληλα εξέφρασε την αντίθεσή του στην ανομία και τα μικροσυμφέροντα, που επιβραδύνουν την πρόοδο, επισημαίνοντας την ανάγκη για υποδομές και σαφείς κανόνες.

Ο κ. Παπαχελάς, καταλήγοντας, συμμερίστηκε την ανησυχία του πρωθυπουργού -όπως την εξέφρασε κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών- ότι «πρέπει να αποφύγουμε να πούμε σε 10 χρόνια ότι καταστρέψαμε τον φυσικό μας πλούτο» και ευχήθηκε «του χρόνου, στο αντίστοιχο συνέδριο, να μιλάμε πάλι για τα προβλήματα, αλλά να έχουμε βρει και λύσεις».

Συμπεράσματα από τον διευθυντή της Καθημερινής Αλέξη Παπαχελά

• Είναι μια ψευδαίσθηση, ειδικά στην περίοδο των social media, ότι αν δεν σηκώνουμε το χαλί και δεν γράφουμε για τις παθογένειες θα προστατεύσουμε το brand.
• Ο τουρισμός είναι πάντα κάτι κρίσιμο και σημαντικό - είμαστε σύμμαχοι στην πορεία του τουρισμού και θέλουμε να είμαστε στην ίδια βάρκα.
• Ο τουρισμός έχει αναπτύξει μια εξωστρέφεια και έναν κοσμοπολιτισμό.
• Είμαστε απέναντι στην ανομία και σε μικροσυμφέροντα, σε φαινόμενα που μπλοκάρουν την πρόοδο.
• Χρειάζονται υποδομές και κανόνες, που δεν είναι δυνατόν να ισχύουν οριζοντίως σε όλη την Ελλάδα. Πρέπει να μπουν όρια, να προστατεύεται το brand.
• Συμφωνώ με αυτό που είπε ο πρωθυπουργός στη χθεσινή μας συζήτηση, ότι πρέπει να αποφύγουμε να πούμε σε 10 χρόνια ότι καταστρέψαμε τον φυσικό μας πλούτο.
• Ας ελπίσουμε ότι του χρόνου, στο αντίστοιχο συνέδριο, πάλι θα μιλάμε για τα προβλήματα, αλλά να έχουμε βρει και λύσεις.

Συμπεράσματα από τον πρόεδρο της Aegean Ευτύχιο Βασιλάκη

• Η δυναμική του τουρισμού υπάρχει, αλλά μας προβληματίζει - κυρίως για το αποτύπωμα και τις επιπτώσεις στη χώρα.
• Τα προβλήματα συγκλίνουν μεταξύ τους - για την ανταγωνιστικότητα να αντιμετωπίζονται μικρά, μεσαία και μεγάλα προβλήματα.
• Μας ενδιαφέρει η βελτίωση του μείγματος του τουρισμού, παρά ο απόλυτος αριθμός.
• Δεν είμαστε κοντά στο να προσδιορίσουμε το θέμα της «φέρουσας ικανότητας», αυτό που πρέπει να γίνει είναι να έχει λόγο η τοπική αυτοδιοίκηση στην είσπραξη των τελών.
• Στο θέμα του ανθρώπινου δυναμικού, μάλλον αδικήθηκε περισσότερο στη συζήτηση, αναλωθήκαμε περισσότερο στα θέματα των υποδομών και τη βιωσιμότητας. Μετά από μια περίοδο δυσκολιών (οικονομική κρίση) και με δημογραφικό πρόβλημα, έχουμε δυσκολίες στη στελέχωση - πρέπει να αλλάξει η ανέλιξη των εργαζομένων μέσα στις δικές μας επιχειρήσεις.
• Πρέπει να λειτουργούν σωστά και οι δημόσιες υπηρεσίες.
• Ενώ είμαι ρεαλιστής, βλέπω ότι στον τουρισμό η ανάπτυξη έχει έρθει γιατί οι επιχειρήσεις έμαθαν να δουλεύουν καλύτερα και βλέπουμε εξαιρετικά επιτυχημένα παραδείγματα. Εχει ωριμάσει αρκετά ο ελληνικός τουρισμός.
• Δεν πρέπει να δείχνουμε τόσο τα αρνητικά, να τα συζητάμε εσωτερικά και να κρίνουμε τον εαυτό μας μέσα από αυτό.

Μια νέα προσέγγιση στο ισχύον χωροταξικό ρυθμιστικό πλαίσιο

- Παναγιώτης Πικραμμένος, πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας

• Έχω πάψει να είμαι μέλος της κυβέρνησης, άρα ό,τι λέω, είναι προσωπική μου άποψη. Δεν έχω εσωτερική πληροφόρηση για να γνωρίζω για την καθυστέρηση του χωροταξικού. Το χωροταξικό του τουρισμού είναι αυτό που θέτει τις προϋποθέσεις για μία καλή ανάπτυξη του τουρισμού.
• Οι Κυκλάδες είναι το ωραιότερο μέρος του κόσμου, δεν συμφωνώ απολύτως με όσα τόνισε ο κ. περιφερειάρχης - υπάρχουν ζώνες οικιστικού ελέγχου επί πολλά χρόνια, τι λέει η νομοθεσία και τι γίνεται στην πράξη. Κανόνες υπάρχουν εδώ και καιρό, μας τους έχει επιβάλει και η Ε.Ε. Τα χωροταξικά αυτά σχέδια, επί εποχής Σημίτη, δεν μπήκαν ποτέ σε εφαρμογή για πολιτικούς όρους. Οταν μπήκαν σε εφαρμογή, επειδή πίεσε η Ε.Ε., δεν είχαν καμία σχέση με τη σημερινή πραγματικότητα. Οι νόμοι δεν εφαρμόζονται γιατί δεν υπάρχει επάρκεια δυνάμεων κι αυτή είναι η καλή πλευρά... Το θέμα δεν είναι το ισχύον νομικό πλαίσιο, αλλά το πώς θα το εφαρμόσουμε και πώς θα το επιβάλλουμε.
• Δεν μπορούν να υπάρχουν οριζόντιες διατάξεις, κάθε περιοχή έχει τη δική της μοναδικότητα. Όσον αφορά στη φέρουσα ικανότητα, υπάρχει και η κοινή λογική, όταν χρειάζομαι 3 ώρες για να πάω για μπάνιο, καθώς μπροστά μου θα βρω πούλμαν και 15 μαύρα βανάκια, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι παράνομα. Πρέπει να υπάρχει ισορροπία.

- Δημήτρης Αθανασούλης, Διευθυντής, Εφορείες Αρχαιοτήτων Κυκλάδων & Δωδεκανήσου

• Ο τουρισμός έχει συμβάλει στη δημογραφική ανάπτυξη της χώρας και δη των νησιών. Ο τουρισμός είναι ένα εργαλείο μέσω του οποίου υπάρχει μια κινητικότητα ανθρώπων.
• Υπάρχει αδυναμία ελέγχου τόπων όπως οι Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, άρα η αρχαιολογική υπηρεσία αναλαμβάνει μεγαλύτερο βάρος από όσο της αναλογεί. Αυτό έχει παρενέργειες, καθώς λέγεται ότι η «αρχαιολογία» είναι παράγων που εμποδίζει την ανάπτυξη. Η Αρχαιολογική Υπηρεσία έχει ένα πλαίσιο που ενισχύει τον τουρισμό και προσφέρει υπεραξία στον τόπο. Πρέπει να βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα. Σήμερα κινούμαστε σε μία κατεύθυνση συμπεριληπτική. Θέλουμε να αυξήσουμε τις τουριστικές ροές με ποιοτικό τρόπο.
• Μετά το περσινό δυσάρεστο γεγονός, με την επίθεση σε υπάλληλο της Εφορείας Αρχαιοτήτων, υπήρχε παρέμβαση από τον πρωθυπουργό και κάνουμε άνετα τη δουλειά μας.
• Εμείς προστατεύουμε το εισόδημα και τη βιωσιμότητα του εισοδήματος.

- Νίκος Ζώρζος, Δήμαρχος Θήρας

• Μετά από πολλά χρόνια είχαμε το χωροταξικό του τουρισμού, η χωροταξία είναι η λυδία λίθος για την ανάπτυξη κάθε περιοχής. Σήμερα έχουμε μεγάλη χωρική αταξία, λόγω γενικότητας του πλαισίου και της έλλειψης των ελεγκτικών μηχανισμών. Η Σαντορίνη, όπως έχω πει, δεν χρειάζεται ούτε μία επιπλέον κλίνη, άρα καλώς αποσύρεται για βελτίωση το κείμενο του χωροταξικού του τουρισμού.
• Όσοι κινούμαστε στο πολιτικό σύστημα, έχουμε την κατάρα του πολιτικού κόστους. Ο 2ος άξονας είναι η αντίληψη της σύγχρονης κοινωνίας, το τι είναι συμφερότερο για την ευτυχία μας, να καταστρέψουμε το ωραίο και να κερδίσουμε χρήματα ή να προφυλάξουμε το ωραίο και να κερδίσουμε χρήματα, αλλά όχι τόσο γρήγορα.
• Η νομοθεσία πρέπει να εφαρμόζεται, αλλά πρέπει να αλλάξει η αντίληψη των κοινωνιών για το τι είναι ευτυχία.
• Είχα ζητήσει -από το 2015- τη δυνατότητα επιβολής τελών ως τοπική αυτοδιοίκηση. Καλώς ο πρωθυπουργός επέβαλε τέλη στην κρουαζιέρα. Προτείνω η αυτοδιοίκηση να μπορεί να επιβάλλει τέλος που θα πηγαίνει στις υποδομές του τόπου.
• Για τις υποδομές στη Σαντορίνη, έχουν γίνει αλλά χρειάζονται βελτίωση - παντού χρειάζονται υποδομές, αλλά όλα στην κλίμακα του κάθε τόπου. Δεν ξέρουμε αν σε ορισμένα χρόνια δεν έχουμε πρόβλημα με το νερό.

- Γιώργος Χατζημάρκος, Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου

• Στη χωροταξία, σηκώθηκε το χαλί και ήρθε στην επιφάνεια όλη η αμηχανία δεκαετιών. Ηταν ένα ταγκό μεταξύ πολιτικών και λαού. Το χόρεψαν μαζί, αλλά το χαλί σηκώθηκε. Μετά το Σύνταγμα του 75, το επόμενο τσεκ πόιντ ήταν το 99 και τώρα είμαστε στο σήμερα.
• Για το χωροταξικό του τουρισμού θα μιλήσω για το Νότιο Αιγαίο που εκπροσωπώ: Είχε κανονιστικές διατάξεις, που δεν επιτρέπεται να έχει. Είχε οριζόντια αντίληψη για όλη την Ελλάδα, άρα και οριζόντιες λύσεις. Οι νησιώτες δεν θέλουμε καλύτερη μεταχείριση, αλλά την επιστημονική αντιμετώπιση που πρέπει να έχουμε. Για παράδειγμα, ο νομός Δράμας δεν μπορεί να έχει οριζόντιες διατάξεις με τη Σίκινο. Πρώτη φορά υπάρχει μία κυβέρνηση, που δείχνει να έχει άγνοια πολιτικού κινδύνου και έρχεται να βάλει τάξη σε κάτι που έχει τεράστιο πολιτικό κόστος. Εμείς θα υποστηρίξουμε τον αγώνα αυτό με όλες μας τις δυνάμεις.
• Η Μύκονος, επί δεκαετίες, δεν είχε ίχνος δημόσιας υπηρεσίας. Υπάρχουν συγκεκριμένα πράγματα στον τουρισμό, που πρέπει να είμαστε περήφανοι. Το brand Ελλάδα είναι πίσω διεθνώς από τα αντίστοιχα της Σαντορίνης και της Μυκόνου. Δεν μπορεί η Μύκονος να έχει μόνο καταδικαστέα χαρακτηριστικά.
• Ο υπερτουρισμός είναι μια καινούργια έννοια, ήρθε από Βενετία και Βαρκελώνη που ισχύει 365 ημέρες τον χρόνο - τέτοια φαινόμενα έχουμε σε νησιά μας; Ναι, αλλά δεν είναι ούτε 30 οι ημέρες που συμβαίνει. Υπερτουρισμός δεν υπάρχει σε κανένα νησί του Αιγαίου - για μήνες κάποια νησιά είναι έρημα. Πρέπει να κάνουμε δεκάδες πράγματα για να διαμορφώσουμε καλύτερα τις ροές και να λαμβάνουμε υπόψη τη φέρουσα ικανότητα.
• Οι υποδομές πρέπει να αναβαθμιστούν σήμερα και να καλύψουν τις ανάγκες του ισοδύναμου πληθυσμού του κάθε νησιού. Στα περισσότερα νησιά έχουμε αντιμετωπίσει τη λειψυδρία.
• Μακράν τα καλύτερα δημογραφικά στοιχεία είναι στο νότιο Αιγαίο. Εχουμε κουραστεί να διαβάζουμε ότι είμαστε "τόπος ανομίας".

Moderator:
Νεκταρία Σταμούλη, Δημοσιογράφος, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Το πρόγραμμα του 4ου μέρους

Μια νέα προσέγγιση στο ισχύον χωροταξικό ρυθμιστικό πλαίσιο

• Παναγιώτης Πικραμμένος, πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας
• Δημήτρης Αθανασούλης, Διευθυντής, Εφορείες Αρχαιοτήτων Κυκλάδων & Δωδεκανήσου
• Νίκος Ζώρζος, Δήμαρχος Θήρας
• Γιώργος Χατζημάρκος, Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου

Moderator:
Νεκταρία Σταμούλη, Δημοσιογράφος, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Συμπεράσματα
Ευτύχιος Βασιλάκης
Πρόεδρος, AEGEAN

Συμπεράσματα
Αλέξης Παπαχελάς
Διευθυντής, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Το βίντεο του Γ' μέρους

Πώς επιλέγουν ταξιδιωτικό προορισμό οι Ευρωπαίοι; Mabrian Travel Intelligence

Catalina Taltavull Carretero, Sales Director Mabrian

• Για να κάνουμε την έρευνα μας, χρησιμοποιήσουμε τον πλήρη ταξιδιωτικό κύκλο κάθε τουρίστα. Εχουμε 30 διαφορετικές πηγές σε μία πλατφόρμα.
• Οι δείκτες ικανοποίησης δείχνουν ότι η Ελλάδα τα πάει καλά, καλύτερα από Ισπανία, Ιταλία, Κροατία και Τουρκία.
• Γιατί έρχονται οι τουρίστες στην Ελλάδα; Για το θέμα της ζωής, οι δυναμικές της ψυχαγωγίας, της ομορφιάς.
• Πρέπει υπάρχει μια ισορροπία στο κίνητρο και οι τουρίστες να μπορέσουν να τοποθετηθούν σε διάφορα σημεία της χώρας.
• Τα περισσότερα ξενοδοχεία, πολλών αστέρων, στην Ελλάδα είναι σε καλή θέση σε σχέση με τους ανταγωνιστές, ειδικά τα πεντάστερα.
• Στην Τουρκία κάνουν ανταγωνισμό στις τιμές, όχι στην ικανοποίηση.
• Η εποχικότητα είναι ένα γνωστό θέμα συζήτησης, υπάρχουν μελέτες που λένε ότι την άνοιξη είχε μια αύξηση αφίξεων, άρα η καμπύλη αναμένεται να πέσει. 
• Στην Ελλάδα δεν μπορεί να πει κάποιος στους τουρίστες να μην έρχονται. Υπάρχουν περιοχές στην Ελλάδα, που δίνουν εναλλακτικούς προορισμούς στους τουρίστες.

Eco Villages: Ένα βιώσιμο παράδειγμα

James Ehrlich, Director, Compassionate Sustainability, Stanford University

Αρχικώς προχώρησε στην παρουσίαση του Regen Villages, ενός οικολογικού χωριού.

• Με ενέπνευσε ο πρωθυπουργός του Μπουτάν γιατί κοιτάζει μπροστά. Προσπαθούμε να βελτιώσουμε τη βιοποικιλότητα και να έχουμε αποτελέσματα σε βάθος χρόνου.
• Υπάρχει ένα κύμα ανθρώπων με έχει αφυπνιστεί και στρέφεται στα «οικολογικά χωριά», το είδαμε και μετά την πανδημία, ο κόσμος θέλει να ζήσει κοντά στη φύση.
• Το πρόβλημα του κόστους είναι το μεγαλύτερο που πρέπει να ξεπεράσουμε για τα Eco Villages.
• Η Ελλάδα είναι το τέλειο παράδειγμα για τα νησιά και το αρχιπέλαγος που έχει.

Paloma Zapata, CEO, Sustainable Travel Intl

• Ποιος χρειάζεται να πειστεί σχετικά με τον βιώσιμο τρόπο διαβίωσης ή τουρισμού; Χρειαζόμαστε τα μέσα και τα κίνητρα, ώστε οι πολίτες να διαβιούν και να ταξιδεύουν βιώσιμα.
• Πρέπει να έχουμε ενημέρωση, να καταλάβει ο κόσμος ότι πρέπει να γίνει κάτι διαφορετικό.
• Όλα ξεκινάνε από τους ηγέτες -αλλά και οι πολίτες πρέπει να εμπλακούν να για να ανοίξουν τον δρόμο για την αλλαγή.
• Με μικρά βήματα μπορούν να γίνουν τα πάντα, δεν υπάρχουν ακόμα όλες οι λύσεις, αλλά η τεχνολογία προοδεύει.
• Μπορείς να χτίσεις και να φτιάξεις όσους δρόμους θέλεις, αν όμως υπονομεύει τον τρόπο ζωής, αν δεν το θέλει ο ντόπιος, τότε υπονομεύεις το ίδιο το προϊόν σου.

Moderator:
Ηλιάνα Μάγρα, Η Καθημερινή

Μπουτάν: Μια εναλλακτική προσέγγιση για τον Τουρισμό

Fireside Chat

• Tshering Tobgay, Πρωθυπουργός του Μπουτάν
• Αθανάσιος Έλλις, Διευθυντής, KATHIMERINI English Edition

Στην έναρξη της συζήτησης, αναφέρθηκε στην ενδυμασία του, η οποία ήταν η τοπική ενδυμασία του Μπουτάν.

Στο Μπουτάν έχουμε μια αιρετική οπτική στον τουρισμό. Μία γενιά πριν, η γενιά των γονιών μου, ο κόσμος ζούσε σε συνθήκες Μεσσαίωνα, αυτό άλλαξε, ο βασιλιάς μας έδωσε μεγαλύτερη σημασία στη χαρά, την «Ακαθάριστη Εγχώρια Χαρά» του κόσμου. «Το πετύχαμε με καλή διακυβέρνηση και προστασία του περιβάλλοντος».

Κάθε 5 χρόνια μετράμε με 9 τομείς την «χαρά μας». Κάθε 7 χρόνια κάνουμε μια μεγάλη έρευνα με 150 ερωτήσεις - παίρνουμε πολλές απαντήσεις κι αυτό γίνεται ο «οδικός χάρτης» της ευτυχίας μας. «Στην περίοδο της πανδημίας, ο βασιλιάς μας νοιάστηκε για τον κόσμο. Σε όλη την πανδημία, είχαμε μόνον 11 νεκρούς».

Πόσο βιώσιμος είναι ο τουρισμός στο Μπουτάν;

Θέλω να σας ευχαριστήσω εσάς τους Έλληνες, μας έχετε δώσει τόσα. Όλα στην Ελλάδα είναι τόσο όμορφα, είδαμε τον Ναό του Ποσειδώνα, η σύζυγός μου δάκρυσε από την ομορφιά! Οι Έλληνες έχετε προστατεύσει αυτή την πολιτιστική κληρονομία για όλους εμάς, σας είμαστε ευγνώμονες! Αυτό είναι βιωσιμότητα στον τουρισμό. Πολύ λίγες χώρες μπορούν να δημιουργήσουν τη μαγεία που έχετε εσείς.

Στο Μπουτάν, έχουμε πιο μικρή χώρα, μοναδική κουλτούρα, ζούγκλα, βουνά, τέχνη, διάφορες εκδηλώσεις. Αλλά έχουμε λίγους τουρίστες - έχουμε όρια. Εχουμε φόρο βιωσιμότητας για τους τουρίστες: 100 δολάρια την ημέρα. Επίσης, όλα πρέπει να έχουν οργανωθεί εκ των προτέρων, δεν μπορείς απλά να έρθεις στη χώρα. Δεν είναι πολλοί όσοι έρχονται στο Μπουτάν, αλλά όσοι έρχονται είναι αποφασισμένοι να ζήσουν, να συνδεθούν με τη χώρα. Τώρα έχουμε περίπου 170.000 τον χρόνο. Ο στόχος μου είναι να έχουμε 300.000 τουρίστες τον χρόνο (μοιρασμένοι καθ' όλη τη διάρκεια του έτους), καθώς τόση είναι η δυνατότητα της χώρας. Αυτό αντέχουμε, αυτό θέλουμε. Στην Ελλάδα έχετε πολύ μεγαλύτερα νούμερα, αλλά δεν μπορώ να σκεφτώ πώς θα είναι η χώρα βιώσιμη με αυτά τα νούμερα.

Ο τουρισμός συνιστά το 15% του ΑΕΠ μας και αυτοί οι πόροι πάνε στη δωρεάν παιδεία και υγεία της χώρας, αλλά και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Προσωπικά με ενδιαφέρει να οικοδομήσουν οι Μπουτανέζοι τα δικά τους τουριστικά καταλύματα και να μπορούν να ανταγωνιστούν με τα διεθνή resorts.

Θα ήθελα να επισκεφτούν πάντες το Μπουτάν, αλλά αυτό δεν θα ήταν βιώσιμο. Θα χαλούσε σε βάθος χρόνο ο λόγος για τον οποίο κάποιος θέλει να επισκεφτεί το Μπουτάν.

Για τη Σαντορίνη: Πώς μπορείτε να τη μοιράζετε με τον υπόλοιπο κόσμο και παράλληλα να την προστατεύετε; Αν είχα άποψη για τη Σαντορίνη, θα προχωρούσα στην επιβολή υψηλού αντιτίμου για τους τουρίστες από τα κρουαζιερόπλοια. Είναι μια ισορροπία η οποία είναι μπροστά σας. Η βιωσιμότητα είναι ακριβή, αλλά έχουμε ευθύνη να προστατεύσουμε την κληρονομιά μας κι όλα όσα θα κληροδοτήσουμε εμείς στο μέλλον. Η βιωσιμότητα είναι πάντα κερδοφόρα για το μέλλον.

Βιώσιμος Τουρισμός: Η Αιρετική Οπτική

• Ιωάννα Δρέττα, CEO Marketing Greece
  - Η εμπειρία των τουριστών και των κατοίκων, γίνεται καλύτερη ή χειρότερη; Σε κάποιες περιπτώσεις γίνεται χειρότερη, όπως η Σαντορίνη. Πρέπει να ελέγξουμε το φαινόμενο και να του βάλουμε κανόνες. Η Αθήνα δεν έχει θέμα υπερτουρισμού, έχει θέμα σε μία περίμετρο γύρω από την Ακρόπολη. Συστημικό πρόβλημα υπερτουρισμού δεν έχουμε στην Ελλάδα.
  - Γίνεται και επιβάλλεται να έχουμε βιωσιμότητα στον τουρισμό. Αλλά είναι δύσκολο, διότι υπάρχουν πολλοί εμπλεκόμενοι - από την κυβέρνηση μέχρι την τοπική κοινωνία. Ο τουρισμός δεν είναι κάτι που θα έρθει κάποιος από πάνω να ρυθμίσει και να διαχέονται τα πάντα προς τα κάτω.
  - Εμείς θέλουμε ένα ενδιαφέρον προϊόν, αυτό ενδιαφέρει εμάς του κλάδου. Ο τουρισμός στήριξε την ελληνική οικονομία σε μαύρες ώρες. Στα χρόνια της πανδημίας, τα επιδόματα που μοιράστηκαν σε όλο το φάσμα της ελληνικής κοινωνίας, από πού έρχονταν; Από τον τουρισμό...
  - Να αντιληφθούμε συνολικά ότι έχουμε κίνητρο να ενσωματώσουμε αξίες, γιατί ταιριάζει στο προϊόν που προσφέρουμε. Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι να καταλάβουμε ότι οι τοπικές κοινωνίες εμπλέκονται στη συζήτηση, ο τουρισμός είναι προέκταση της ζωής τους. Για να έχεις ευχαριστημένους τουρίστες, πρέπει να έχεις κι ευχαριστημένους κατοίκους.
  
  
• Martin Hohn, Sustainability Expert
  - Μπορεί να συνυπάρξει ο βιώσιμος τουρισμός και η οικονομική ανάπτυξη; Είναι δύσκολη ερώτηση, σε κάποιες περιπτώσεις ίσχυσε. Η ανάπτυξη ενοχοποιείται για τις εκπομπές αερίου, κλπ. Είναι σημαντικό να δούμε τις δυνατότητες που υπάρχουν. Είναι ευκαιρία να ξανασκεφτούμε τον τουρισμό και να δούμε ριζοσπαστικές πολιτικές που θα βάλουν τον τουρισμό σε ένα άλλο μονοπάτι. 
  - Η Ελλάδα είναι μια ειδική περίπτωση. Τώρα ξεκινάμε πιο ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες, που φέρνουν αποτελέσματα επί του πεδίου. Σε κάθε τουριστική δράση, θα πρέπει να ενσωματώνεται η παράμετρος της βιωσιμότητας.
  - Πρέπει να αναπλαισιώσουμε τον τρόπο σκέψη μας, τον τρόπο που λειτουργούμε. Πρέπει να εστιάσουμε στη συμπεριφορά μας και να κοιτάμε προς τα μέσα.
  
  
• Rachel Howard, Travel Writer & Editor
  - Εχω δει τεράστιες αλλαγές στη χώρα, τώρα βρίσκεται στο όριο, ο τουρισμός γίνεται στην Ελλάδα ένα είδος μονοκαλλιέργειας. Οι πόροι εξαντλούνται ειδικά στα νησιά, το φυσικό κεφάλαιο πιέζεται, φτάνει σε ένα σημείο καμπής. Μην μιλήσω καν για τη Μύκονο, που γίνεται λόγος για υπερτουρισμό κι όπως φαίνεται έχει ξεπεράσει τη φέρουσα ικανότητά της. Κάποια νησιά ίσως γίνουν αποικίες για τους πλούσιους ή θα εγκαταλειφθούν.
  - Υπάρχουν νησιά που δεν αντέχονται για τους ντόπιους - η Πάτμος ας πούμε έχει πολλούς τουρίστες. Στη Σκύρο, υπήρχε μια συναινετική απόφαση να μην υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξη εκεί.
  - Ό,τι προστατεύεται ως περιοχή, πρέπει να παραμένει έτσι. Έχουμε περιθώριο ανάπτυξης χωρίς να χαλάμε το εθνικό μας κεφάλαιο.
  
  
• Αναστάσιος Χωμενίδης, CEO ΛΑΜΨΑ HOTELS
  - Διαφωνώ με τον ορισμό "υπερτουρισμός", όπως τίθεται, για μένα είναι όταν οι επισκέπτες φέρνουν μεγαλύτερη ζημιά από τα κέρδη που φέρνουν. Το 2005, οι αφίξεις αλλοδαπών ήταν στο 1,7 εκατ. Το 2023, οι αφίξεις έφτασαν τα 3 εκατομμύρια.
  - Υπάρχουν παραδείγματα προορισμών που κορέστηκαν και τελικά κατέληξαν έρημα μέρη. Στη Μύκονο οι πραγματικοί ιδιοκτήτες έχουν αρχίσει να πουλάνε ή να νοικιάζουν και να πηγαίνουν στην Τήνο.
  - Ο τουρισμός μου θυμίζει το ασφαλιστικό, ζούμε δηλαδή εις βάρος των επόμενων γενιών. Πρέπει να υπάρχει Παιδεία.

Moderator:
Ηλιάνα Μάγρα, Δημοσιογράφος Καθημερινή

Four Seasons στη Μύκονο

Η εταιρεία πολυτελούς φιλοξενίας Four Seasons και η Blue Iris Α.Ε («Blue Iris») –ένα επενδυτικό όχημα της AGC Equity Partners («AGC»), μιας παγκόσμιας εταιρείας εναλλακτικών επενδύσεων- ανακοινώνουν τη δημιουργία ενός υψηλού επιπέδου τουριστικού συγκροτήματος, το οποίο αναμένεται να υποδεχθεί τους πρώτους επισκέπτες του, το καλοκαίρι του 2025. Το Four Seasons Resort Mykonos, θα κατασκευαστεί κατά μήκος της ακτογραμμής του κόλπου στο Καλό Λιβάδι και θα διαθέτει 94 δωμάτια, βίλες και σουίτες με υπέροχη θέα στο Αιγαίο Πέλαγος. Η ξενοδοχειακή μονάδα που αναμένεται να εντυπωσιάσει κάθε ταξιδιώτη, θα αναπτυχθεί σε μια έκταση 60.324 τ.μ. (649.322 τετραγωνικά πόδια) απαράμιλλης ομορφιάς, που απλώνεται από τις αμμώδεις παραλίες μέχρι τους επιβλητικούς παράκτιους βράχους.

Μιλώντας στο Reimagine Tourism in Greece της «Κ», ο Adrian Messerli, President EMEA Four Seasons, δήλωσε: «Επενδύουμε στην Ελλάδα ως ιδιωτική εταιρεία. Ενας προορισμός πρέπει να μας καλύπτει με την έννοια του brand, να έχουμε την κατάλληλη τοποθεσία και τους συνεργάτες. Στην Ελλάδα έχουμε καλή συνεργασία, μεγαλώνουμε μαζί με τους συνεργάτες μας. Πρέπει να επεκταθούμε περισσότερο και το 2025 ανοίγουμε ξενοδοχείο στη Μύκονο».

Οι εκθετικές τεχνολογίες και οι προκλήσεις στον τουρισμό

Carlo van de Weijer, Singularity University, General Manager, Eindhoven Artificial Intelligence Systems Institute.

• Οι μιλένιαλς ταξίδεψαν περισσότερο απο τις προηγούμενες γενιές. Υπάρχει αποτύπωμα με την αύξηση των πτήσεων.
• Σε 25 χρόνια το πρόβημα θα έχει διπλασιαστεί. Πρέπει να επανευφέρουμε τον εαυτό μας και τι κάνουμε: Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Οι άνθρωποι, λένε κάποιοι, να χρησιμοποιούν τρένα, αλλά σε χώρες όπως η Ελλάδα με πολλά νησιά, αυτό δεν είναι λύση.
• Ισως να έπρεπε να δούμε και την ηλεκτροκίνηση στα αεροπλάνα - αλλά δεν θα έλυνε το πρόβλημα με τον αναγκαίο αριθμό των πτήσεων
• Καύσιμα βιώσιμης αεροπλοΐας: Αν αυτό είναι το μέλλον, το θέμα είναι το πότε και με τι κόστος. Σε λιγότερο από 12,5 χρόνια θα είμαστε έτοιμοι και θα έχουμε καταφέρει να είναι ουδέτερη ενεργειακά η αεροπλοΐα σε σχέση με τα τρένα.
• ΑΙ: Ολα γίνονται πιο έξυπνα με την τεχνητή νοημοσύνη.
• Προσαρμόζουμε τα ρομπότ στον πραγματικό κόσμο.

Οι επενδύσεις στον τουρισμό και ο ρόλος των επιχειρήσεων

Ανδρέας Ανδρεάδης, CEO Sani/Ikos Group

• Πάω λίγο πίσω, το 2010 ή το 2012. Πώς ήταν τότε ο τουρισμός στην Ελλάδα - η Αθήνα είχε σχεδόν καεί. Κανείς δεν περίμενε ότι θα φτάσουμε εδώ που είμαστε, όλη η αντίληψη του κοινού για τον τουρισμό ήταν σε ένα άλλο επίπεδο. Έχουν γίνει κάποια μικρά θαύματα, λόγω του κόσμου του τουρισμού και των εταιρειών, αλλά και της βοήθειας της κυβέρνησης στη διάρκεια της πανδημίας. Θα ανέβουν περαιτέρω τα πράγματα, αλλά χρειαζόμαστε μια στρατηγική για ν' ανέβει περισσότερο η Ελλάδα.
• Τα υπέρ της Ελλάδας είναι το φυσικό κάλλος και πολλά περιθώρια ανάπτυξης (π.χ.: πολλά χωράφια). Η Ελλάδα πρέπει να μείνει εκτός του πρωτοκόλλου της Βαρκελώνης. Το άλλο πλεονέκτημα έχει να κάνει με τη φιλοξενία: Είναι σημαντικό για τους επισκέπτες να βιώνουν τη φιλοξενία, τη ζεστασιά του κόσμου μας. Πρέπει να κάνουμε τους Έλληνες να ενδιαφερθούν περισσότερο γι' αυτό. Ενα από τα κατά της Ελλάδας είναι ότι δεν έχει επαρκές προσωπικό, καθώς και διάφορα φορολογικά ζητήματα.
• Παρότι υπάρχουν κάποιες βελτιώσεις, τα φιλοδωρήματα θα έχουν μία απαλλαγή τους επόμενους μήνες, θα υπάρχουν απαλλαγές στις μισθοδοσίες, αυτό είναι σημαντικό. Ενας σερβιτόρος στην Ελλάδα παίρνει 1.000 ευρώ, στην Ισπανία είναι διπλάσια λεφτά.
• Χρειάζεται ένας στρατηγικός σχεδιασμός, ένας λεπτομερής χωροταξικός σχεδιασμός. Δεν πρέπει όμως να ισχύουν τα ίδια παντού, αυτό είναι μια τρέλα.

Πολυτελή ξενοδοχειακή μονάδα στη Μύκονο ανακοίνωσε η Four Seasons

Adrian Messerli, President EMEA, Four Seasons

• Επενδύουμε στην Ελλάδα ως ιδιωτική εταιρεία. Ενας προορισμός πρέπει να μας καλύπτει με την έννοια του brand, να έχουμε την κατάλληλη τοποθεσία και τους συνεργάτες. Στην Ελλάδα έχουμε καλή συνεργασία, μεγαλώνουμε μαζί με τους συνεργάτες μας. Πρέπει να επεκταθούμε περισσότερο - το 2025 ανοίγουμε ξενοδοχείο στη Μύκονο.
• Εχουμε παρουσία σε πολλές χώρες, τις σημερινές προκλήσεις τις μοιράζονται εξίσου. Είναι ενθαρρυντικό το ότι υπάρχει ένα όραμα του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα, πρέπει να συμβάλει και η κυβέρνηση. Το εποχιακό προσωπικό στην Ελλάδα είναι μία πρόκληση αλλά και μία ευκαιρία. 
• Η Ελλάδα είναι ανταγωνιστική, πρέπει οι νέοι να προσελκυσθούν στον κλάδο του τουρισμού και η εκπαίδευση μπορεί να κάνει τη διαφορά.
• Θέλουμε να προστατεύσουμε την αειφορία και τη βιωσιμότητα, αλλά παράλληλα πρέπει να μπορούμε να έλκουμε πελάτες. Θέλουμε να προστατεύουμε το φυσικό περιβάλλον, αλλά αυτό έχει να κάνει και με τη χωροταξία.

Η επίσημη ανακοίνωση:

«Η Four Seasons και η AGC Equity Partners ανακοινώνουν τη δημιουργία μιας πολυτελούς ξενοδοχειακής μονάδας στη Μύκονο. Η Four Seasons επεκτείνει το χαρτοφυλάκιό της στην Ελλάδα, με ένα νέο παραθαλάσσιο θέρετρο, ανάμεσα στους απόκρημνους βράχους και τα κρυστάλλινα, γαλάζια νερά στον κόλπο του Καλού Λιβαδιού». 

Moderator: Ελένη Βαρβιτσιώτη, Δημοσιογράφος FT

Το βίντεο του Α' μέρους της συζήτησης

Συζήτηση πάνω στα βασικά σημεία της ανάλυσης της PwC 

Μαρία Γάτσου, Γενική Διευθύντρια ΣΕΤΕ

• Είδαμε ότι το 67% δηλώνει ανησυχία για τα φαινόμενα της υπερσυγκέντρωσης χρονικά και γεωγραφικά - είδαμε ότι τις 5 περιφέρειες που είναι υπεύθυνες για το 90% των αφίξεων και των εσόδων της χώρας.
• Αυτό που βγαίνει από τις προκλήσεις και τις προτάσεις είναι η λειτουργία και η διαχείριση των προορισμών, είναι ζητήματα που πρέπει να δούμε.
• Ο ΣΕΤΕ είχε εκπονήσει -το 2021- την εθνική στρατηγική για τον τουρισμό, με σχέδια δράσης και για τις 13 περιφέρειες της χώρας. Πράγματα γίνονται, χρειάζεται πρωτοβουλία και βούληση.
• Και εθνικά και τοπικά -ανά προορισμό- πρέπει να υπάρχει μέριμνα για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων. 
• Ο τουρισμός είναι εποχική δραστηριότητα και συχνά αντιμετωπίζεται ως τέτοια. Απαιτείται αλλαγή κουλτούρας και βελτίωση δεξιοτήτων.
• Δεν ξέρω αν πρέπει να γίνουμε Φλόριντα κι αν αυτό είναι αυτοσκοπός. Μας χαρακτηρίζει ο ανθρώπινος παράγοντας, η ελληνική φιλοξενία, αυτό πρέπει να εξελίξουμε.

Λεωνίδας Παπαϊωάννου, Partner PwC Ελλάδας, Επικεφαλής Δημόσιου Τομέα

• Υπάρχει ανάγκη για εθνικό στρατηγικό σχέδιο, αλλά κι ο ρόλος των περιφερειών είναι κρίσιμος, πρέπει να πάρουν ρόλο στον σχεδιασμό. Δεν μπορούμε να επιβάλλουμε κάποιο σχεδιασμό από το κέντρο. Ο ρόλος των τοπικών αρχών και των κοινωνιών είναι σημαντικός.
• Δεν είναι όλες οι υποδομές ίδιες, σίγουρα υπάρχουν εθνικά έργα, όπως ο ΒΟΑΚ. Αν πάμε στα έργα της διαχείρισης των αποβλήτων, δεν χρειάζεται εθνικός σχεδιασμός, αλλά τοπικός.
• Η κλίμακα του καιρικού φαινομένου δημιουργεί τα όρια που δείχνουν το πώς μπορεί κάποιος να αντιδράσει.
• Θέλουμε να πιστέψουμε σε μία στροφή στην απασχόληση του εργατικού δυναμικού στον τουρισμό. Δεν είναι απλή υπόθεση, είναι δύσκολο - βρίσκουμε λύσεις ανάγκης, αλλά θέλουμε να κάνουμε τους νέους να καταλάβουν ότι η καριέρα στον τουρισμό έχει προοπτική.
• Οταν υπάρχει μία τάση, πρέπει ο τουρισμός να τον αξιοποιήσει στο έπακρο.

Moderator: Απόστολος Μαγγηριάδης, Δημοσιογράφος ΕΡΤ

Βιωσιμότητα, Υποδομές, Επιχειρηματικότητα στον Οδικό Χάρτη για τον Τουρισμό

H Ανάλυση από την PwC από τον Λεωνίδα Παπαϊωάννου, Partner, PwC Ελλάδας, Επικεφαλής Δημόσιου Τομέα.

Εννέα προκλήσεις στον κλάδο του τουρισμού:

1. Ο τουρισμός έχει γεωγραφικό προσανατολισμό.
2. Έχει χρονικό προσανατολισμό, κυρίως Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο.
3. Ανάγκη σε υποδομές για να μην χάσει η χώρα το αναπτυξιακό μομέντουμ
4. Ανθρώπινο δυναμικό. Η εποχικότητα είναι ένα ζήτημα, αλλά δεν είναι μόνον αυτό.
5. Ανταγωνισμός.
6. Νέες κοινωνικές ομάδες στον τουρισμό - 3η ηλικία και νέες γενιές μπαίνουν δυνατά στην εξίσωση.
7. Τα σημαντικά εμπόδια για την υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών.
8. Κλιματική κρίση, αντιμετώπιση έντονων καιρικών φαινομένων.
9. Μεταβολές στο μακροοικονομικό περιβάλλον.

Προτάσεις με 4 άξονες στρατηγικής παρέμβασης

1. Προσαρμογή σε ένα βιώσιμο μοντέλο: επέκταση τουρισμού, χρονικά και γεωγραφικά.
2. Ενεργοποίηση των ίδιων των προορισμών, στόχος είναι η εμπλοκή των τελικών φορέων ανά περιοχή.
3. Σχεδιασμός και οργάνωση της χρηματοδότησης έργων.
4. Ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού.

Γιάννης Παράσχης, Πρόεδρος ΣΕΤΕ: Το 2024 θα είναι το νέο έτος-ορόσημο για τον τουρισμό

• Η υποδομή και η λειτουργία του hangar της Aegean είναι και μία απάντηση, σε όσους λένε ότι ο τουρισμός μια παραλία, ένα κρεβάτι και μία σαλάτα... Ελπίζουμε στο εγγύς μέλλον, να έρχονται πολλά αεροπλάνα εδώ (σ.σ.: στο hangar στο Ελ. Βενιζέλος) για την επισκευή τους.
• Το 2023 ήταν το νέο έτος ορόσημο με τις περισσότερες αφίξεις και έσοδα. Εφέτος πάμε καλύτερα με άνοδο κατά 11% σε αφίξεις και 5% σε έσοδα. Πρέπει να δούμε τι έγινε το 3ο τρίμηνο, προτού οδηγηθούμε σε οριστικά συμπεράσματα. Αυτό που ζούσαμε και θεωρούσαμε αυτονόητο μετά την πανδημία, ότι κάθε έτος θα είναι και καλύτερο, δεν είναι δεδομένο. Το 2024 θα είναι το νέο έτος-ορόσημο για τον τουρισμό, με αύξηση σε αφίξεις και έσοδα, αλλά αυτό δεν είναι δεδομένο για τη συνέχεια.
• Οι διεθνείς αγορές καθορίζουν τη σχέση αξίας και τιμής - η Ελλάδα παραμένει value for money για τον διεθνή τουρισμό. Ο ελληνικός τουρισμός είναι 13 περιφέρειες, με μεγάλη ποικιλία στα προϊόντα που προσφέρονται.
• Η έννοια του υπερτουρισμού μας προέκυψε μετά την πανδημία. Πρέπει να προστατευτεί το προϊόν μας, εμείς στο ΣΕΤΕ έχουμε ζητήσει σειρά πραγμάτων.
• Η βραχυχρόνια μίσθωση αποτελεί μια πραγματικότητα παγκοσμίως, είχαμε μία ραγδαία ανάπτυξη στην Ελλάδα (ίδιος αριθμός κρεβατιών με τα ξενοδοχεία σε περίοδο αιχμής), έχουν υπάρξει επιπτώσεις στις υποδομές, άρα εμείς θέλουμε να υπάρχει ρύθμιση. Είμαστε υπέρ των παρεμβάσεων, αλλά η βραχυχρόνια δεν πρέπει να δαιμονοποιηθεί όσον αφορά στα προβλήματα στέγης που υπάρχουν (σ.σ.: τα απέδωσε σε κλειστά κτίρια). Τα νέα μέτρα πλέον αφορούν και στη βραχυχρόνια, άρα υπάρχει παράλληλη επιβάρυνση.
• Ο τουρισμός μπορεί -μετά από διαβούλευση και μέτρα που έχουν σχέση με τον τουρισμό- να στηρίξει τα δημόσια έσοδα και τις υποδομές. Ο τουρισμός δεν πρέπει να είναι ο μόνος που θα πρέπει να πληρώσει το κόστος της κλιματικής κρίσης.
• Όσον αφορά στο χωροταξικό και το φυσικό περιβάλλον, σε εξέλιξη βρίσκεται η διαβούλευση για το ν/σ που έχει να κάνει με τα χωροταξικά σχέδια του τουρισμού. Η εκτός σχεδίου δόμηση δεν αφορά μόνο στον τουρισμό.
• Το θέμα του προσωπικού στον τουρισμό είναι ένα μεγάλο ζήτημα, το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουμε προσελκύοντας νέες γενιές, κάνοντας τον τουρισμό πιο ελκυστικό στον τόπο εργασίας και καριέρας. Είναι ένα πραγματικό ζήτημα, το δημογραφικό το κάνει πιο δύσκολο, πρέπει όλοι να συνεργαστούμε για να το αντιμετωπίσουμε.
• Ως ΣΕΤΕ στηρίζουμε το κράτος οπουδήποτε αφορά σε αύξηση ελέγχων και βελτίωση των συνθηκών και των όρων για τους εργαζόμενους. Οι συνθήκες που επικρατούν σήμερα, αυξάνουν το επίπεδο των αμοιβών, αλλά υπάρχει θέμα με τη στέγαση των εργαζομένων που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
• Την κρουαζιέρα τη θέλουμε, αλλά με μέτρο - ο πρωθυπουργός μίλησε και για τις υποδομές, π.χ. τη δημιουργία λιμανιού στη Σαντορίνη.

Θέτοντας σε σωστή βάση τη συζήτηση για το μέλλον του Ελληνικού Τουρισμού

Fireside chat

• Γιάννης Παράσχης
  Πρόεδρος, ΣΕΤΕ
• Σία Κοσιώνη
  Δημοσιογράφος, ΣΚΑΪ

Ξεκίνησαν οι εργασίες της 2ης ημέρας

Καλωσόρισμα από τη δημοσιογράφο Μαργαρίτα Πουρνάρα.

Οι εργασίες της 1ης ημέρας

Αλλαγές στην εκτός σχεδίου δόμηση

Τι αποκάλυψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο συνέδριο της «Κ» για τον τουρισμό.

Ολα έτοιμα για τη 2η ημέρα στο hangar της Aegean στο Ελ. Βενιζέλος

Το πρόγραμμα της 2ης ημέρας

10:00 - 11:30
Καλωσόρισμα
Μαργαρίτα Πουρνάρα
Δημοσιογράφος, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Θέτοντας σε Σωστή Βάση τη Συζήτηση για το Μέλλον του Ελληνικού Τουρισμού

Fireside chat
Γιάννης Παράσχης
Πρόεδρος, ΣΕΤΕ

Σία Κοσιώνη
Δημοσιογράφος, ΣΚΑΪ

Βιωσιμότητα, Υποδομές, Επιχειρηματικότητα στον Οδικό Χάρτη για τον Τουρισμό.
H Ανάλυση από την PwC

Λεωνίδας Παπαϊωάννου
Partner, PwC Ελλάδας, Επικεφαλής Δημόσιου Τομέα

Συζήτηση στα Βασικά Σημεία της Ανάλυσης

Μαρία Γάτσου
Γενική Διευθύντρια, ΣΕΤΕ

Λεωνίδας Παπαϊωάννου
Partner, PwC Ελλάδας, Επικεφαλής Δημόσιου Τομέα

Moderator:
Απόστολος Μαγγηριάδης
Δημοσιογράφος, ΕΡΤ

11:30 - 12:00
Διάλειμμα
Καφές

12:00 - 13:15
Οι Επενδύσεις στον Τουρισμό και ο Ρόλος των Επιχειρήσεων

Ανδρέας Ανδρεάδης
CEO, Sani/Ikos Group

Adrian Messerli
President, EMEA, Four Seasons

Moderator:
Ελένη Βαρβιτσιώτη
Δημοσιογράφος, FINANCIAL TIMES

Βιώσιμος Τουρισμός
Η Αιρετική Οπτική

Ιωάννα Δρέττα
CEO, Marketing Greece

Martin Hohn
Sustainability Expert

Rachel Howard
Travel Writer & Editor

Moderator:
Ηλιάνα Μάγρα
Δημοσιογράφος, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

13:15 - 14:40
Διάλειμμα
Μεσημεριανό

14:40 - 16:40
Οι Εκθετικές Τεχνολογίες και οι Προκλήσεις στον Τουρισμό
Carlo van de Weijer
Singularity University, General Manager, Eindhoven Artificial Intelligence Systems Institute

Μπουτάν
Μια Εναλλακτική Προσέγγιση για τον Τουρισμό

Fireside Chat
Tshering Tobgay
Πρωθυπουργός του Μπουτάν

Αθανάσιος Έλλις
Διευθυντής, KATHIMERINI English Edition

Eco Villages
Ένα βιώσιμο παράδειγμα

James Ehrlich
Director, Compassionate Sustainability, Stanford University

Paloma Zapata
CEO, Sustainable Travel Intl

Moderator:
Ηλιάνα Μάγρα
Δημοσιογράφος, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Πώς επιλέγουν Ταξιδιωτικό Προορισμό οι Ευρωπαίοι;
Mabrian Travel Intelligence

Catalina Taltavull Carretero
Sales Director, Mabrian

16:40 - 17:10
Διάλειμμα
Καφές

17:10 - 18:30
Μια Νέα Προσέγγιση στο Ισχύον Χωροταξικό Ρυθμιστικό Πλαίσιο
Παναγιώτης Πικραμμένος
πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας

Δημήτρης Αθανασούλης
Διευθυντής, Εφορείες Αρχαιοτήτων Κυκλάδων & Δωδεκανήσου

Νίκος Ζώρζος
Δήμαρχος Θήρας

Γιώργος Χατζημάρκος
Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου

Moderator:
Νεκταρία Σταμούλη
Δημοσιογράφος, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Συμπεράσματα
Ευτύχιος Βασιλάκης
Πρόεδρος, AEGEAN

Συμπεράσματα
Αλέξης Παπαχελάς
Διευθυντής, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ