Τον όμιλο Heineken ως συνυπεύθυνο για τις αντιανταγωνιστικές πρακτικές που εφάρμοσε η θυγατρική του στην Ελλάδα, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, στην εγχώρια αγορά μπίρας, «έδειξε» η ολλανδική δικαιοσύνη με την απόφασή της επί της αγωγής που είχε καταθέσει η Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης (Βεργίνα). Συγκεκριμένα, με την απόφαση που εξέδωσε προχθές το Πρωτοδικείο του Αμστερνταμ επί της υπόθεσης που είχε εκδικασθεί στις 3 Σεπτεμβρίου, έκρινε πως ο ολλανδικός κολοσσός μπίρας είναι «αλληλεγγύως και εις ολόκληρον υπεύθυνος», όπως αναφέρεται στην απόφαση, για την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από την ΑΖ, παράβαση για την οποία η τελευταία έχει ήδη τιμωρηθεί στην Ελλάδα με βαρύ πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Στις 4 Δεκεμβρίου το Πρωτοδικείο του Αμστερνταμ αναμένεται να ανακοινώσει την απόφασή του για το ακριβές ποσό της αποζημίωσης που θα κληθεί να καταβάλει η Heineken στη «Βεργίνα».
Η τελευταία υπενθυμίζεται ότι διεκδικεί αποζημίωση άνω των 160 εκατ. ευρώ, ποσό που δεν αποκλείεται τελικά να ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ και σε μεγάλο βαθμό θα καθορισθεί από το διάστημα που θα θεωρήσει το δικαστήριο ότι επλήγη η Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης από τις πρακτικές της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας και της Heineken. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», το διάστημα που θα ληφθεί υπόψη είναι αυτό της περιόδου 2008-2014.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στο σκεπτικό της, η απόφαση του Πρωτοδικείου του Αμστερνταμ αναφέρει μεταξύ άλλων ότι δεν μπορούσε να καταλήξει σε «οποιοδήποτε άλλο συμπέρασμα από το ότι η Heineken είχε αποφασιστική επιρροή στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία». Το ολλανδικό δικαστήριο σημειώνει επίσης ότι ο διευθύνων σύμβουλος που είχε διοριστεί από τη Heineken στη θυγατρική της στην Ελλάδα κατά την επίμαχη περίοδο, Γιακ Φαν Χέρπεν, καταδικάστηκε ποινικά για παράβαση της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού.
Η αγωγή από τη Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης κατατέθηκε το 2017 σε συνέχεια της απόφασης που εξέδωσε στα τέλη του 2014 η ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία έκρινε ότι η Αθηναϊκή Ζυθοποιία επί σειράν ετών εφάρμοζε πρακτικές κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης. Τότε μάλιστα επιβλήθηκε το μεγαλύτερο πρόστιμο στην ιστορία της ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού σε μεμονωμένη εταιρεία, 31,4 εκατ. ευρώ, το οποίο στη συνέχεια με απόφαση του Εφετείου μειώθηκε σε 26,7 εκατ. ευρώ. Η υπόθεση στην ελληνική δικαιοσύνη τελεσιδίκησε το 2023.
Πηγές της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας υποστήριξαν στην «Κ»: «Η απόφαση που ανακοινώθηκε στις 23/10 είναι καθαρά τεχνική και διαδικαστική πάνω σε μια υπόθεση και απόφαση της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού από το 2014. Δεν έχει ακόμη γίνει κάποια ακρόαση πάνω στην ουσία της υπόθεσης. Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία θα εξετάσει το τελικό κείμενο της απόφασης και θα αποφασίσει για τα επόμενα βήματά της».
«Είναι μια μεγάλη μέρα για την Ελλάδα και την ανεξάρτητη ελληνική ζυθοποιία που πρωταγωνιστεί παράγοντας καινοτόμα και ποιοτικά προϊόντα στην Ελλάδα για όλους μας», δήλωσε από την πλευρά του ο διευθυντής επικοινωνίας και εταιρικών σχέσεων της «Βεργίνας» κ. Νίκος Μπήλιος.
Η απόφαση πέρα από το γεγονός ότι θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί μία περίπτωση «Δαβίδ και Γολιάθ», έχει δύο ακόμη ενδιαφέρουσες διαστάσεις: πρώτον, δημιουργεί δεδικασμένο προκειμένου και άλλες εταιρείες είτε στην ελληνική είτε σε άλλες αγορές να διεκδικήσουν αποζημιώσεις από τη Heineken, στις περιπτώσεις που οι θυγατρικές του ομίλου έχουν καταδικασθεί για αντιανταγωνιστικές πρακτικές. Πιο πρόσφατη περίπτωση είναι αυτή της θυγατρικής της Heineken στην Αυστρία, Brau Union, η οποία κατηγορείται από την αυστριακή αρχή ανταγωνισμού για αντιανταγωνιστικές πρακτικές και έχει παραπεμφθεί στο αρμόδιο δικαστήριο (cartel court) της Αυστρίας, το οποίο θα αποφανθεί επί του προστίμου. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, μικροζυθοποιία της Αυστρίας έχει επίσης καταθέσει αγωγή διεκδικώντας αποζημίωση από τη Heineken.
Η άλλη σημαντική διάσταση της υπόθεσης είναι η αναγνώριση ευθύνης στον μητρικό όμιλο, γνωστή περισσότερο με τον αγγλικό όρο «parental liability», η οποία έχει συμπεριληφθεί στο κοινοτικό δίκαιο και υπάρχουν και σχετικές αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης (υπόθεση Akzo κ.ά.). Στην Ελλάδα η πρώτη υπόθεση όπου η ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού επιρρίπτει ευθύνες και στη μητρική εταιρεία είναι στην πρόσφατη εισήγησή της για τη Novartis Hellas και τη μητρική Novartis AG σχετικά με αντιανταγωνιστικές πρακτικές στην αγορά φαρμακευτικών προϊόντων για οφθαλμολογικές παθήσεις.
