Μια πιθανή νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις προσεχείς αμερικανικές προεδρικές εκλογές και τα οικονομικά προβλήματα στο εσωτερικό της έχουν ωθήσει την Κίνα να αποδυθεί σε μια «εκστρατεία γοητείας», ιδιαίτερα προς τους συμμάχους και τους εταίρους των ΗΠΑ.
Από τη διακήρυξη ότι επιδιώκουν μια «νέα αρχή» με την Ιαπωνία έως την άμβλυνση των εντάσεων με την Ινδία, οι Κινέζοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να μειώσουν τις διπλωματικές τριβές πριν από τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Συν τοις άλλοις, το Πεκίνο έχει δηλώσει την πρόθεσή του να βελτιώσει τους δεσμούς του με το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία, μια φαινομενική απόκλιση από το είδος της μαχητικής διπλωματίας για την οποία έγινε διάσημο διαρκούσης της πρώτης θητείας Τραμπ.
Βέβαια, όπως εύστοχα επισημαίνει σε ρεπορτάζ του το Bloomberg, οι διπλωματικές πρωτοβουλίες υπογραμμίζουν τους μεταβαλλόμενους πολιτικούς υπολογισμούς από το Πεκίνο –και τους ομολόγους του– ενόψει της πιθανής επιστροφής ενός απρόβλεπτου προέδρου στον Λευκό Οίκο. Μπορεί οι κινήσεις αυτές να βοηθήσουν την Κίνα να αντεπεξέλθει στις οικονομικές αναταράξεις από έναν άνθρωπο ορκισμένο να επιβάλει δασμούς σε επίπεδα τέτοια που θα αποδεκάτιζαν το εμπόριο μεταξύ των μεγαλύτερων διεθνών δυνάμεων, ενώ θα απειλούσε ακόμα και συμμαχικά προς τις ΗΠΑ κράτη. «Η Κίνα ήταν ασυνήθιστα επιμελής στην προσπάθεια διευθέτησης ή βελτίωσης των σχέσεών της με πολλές χώρες τον τελευταίο μήνα», επισημαίνει ο Ρίτσαρντ ΜακΓκρέγκορ, ανώτερος συνεργάτης για την Ανατολική Ασία στη δεξαμενή σκέψης Ινστιτούτο Λόουι στο Σίδνεϊ.
Κάτι εξόχως χαρακτηριστικό αυτής της μετατόπισης είναι ότι στις αρχές της εβδομάδας η χώρα εξασφάλισε μια μείζονα συμφωνία με την Ινδία για το θέμα της επανεκκίνησης των περιπολιών στα αμφισβητούμενα σύνορα των Ιμαλαΐων. Η συμφωνία τερμάτισε μια τετραετή αντιπαράθεση με την Ινδία και αύξησε τις πιθανότητες η τελευταία να χαλαρώσει τελικά τα τιμωρητικά μέτρα στις κινεζικές επιχειρήσεις.
Επιδιώκει να έχει καλύτερους δεσμούς με Βρετανία, Αυστραλία, Ιαπωνία και Ινδία.
Δύο ημέρες μετά, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι πραγματοποίησαν την πρώτη επίσημη συνάντησή τους από το 2022 στο περιθώριο της συνόδου κορυφής των αναδυόμενων οικονομιών BRICS στη Ρωσία, όπου οι ηγέτες δεσμεύτηκαν να σταθεροποιήσουν τις σχέσεις τους. Η ύφεση αντανακλά, επίσης, τις προσπάθειες άλλων χωρών να προσαρμοστούν σε έναν κόσμο αυξανόμενων εμπορικών φραγμών. Σύμφωνα με τον Χένρι Γουάνγκ Χουιγιάο, ιδρυτή του Κέντρου για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση, η προθυμία των αναπτυσσόμενων χωρών να στηρίξουν τους δεσμούς τους με την Κίνα οφείλεται εν μέρει στη δική τους επιθυμία να αντισταθμίσουν την ολοένα και πιο προστατευτική αμερικανική πολιτική. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η διαμάχη μεταξύ του Τραμπ και της υποψήφιας των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις δύσκολα θα μπορούσε να είναι πιο οριακή, με ελάχιστα περιθώρια σε καθεμία από τις επτά κρίσιμες πολιτείες.
Οι εμπορικές σχέσεις της Κίνας θα τεθούν περαιτέρω στο μικροσκόπιο στο πλαίσιο παγκόσμιων συνδιασκέψεων, που θα φιλοξενηθούν στη Λατινική Αμερική λίγες ημέρες μετά τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου, συμπεριλαμβανομένων των συνόδων κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας – Ειρηνικού και της Ομάδας των Είκοσι.
Οι βελτιωμένοι δεσμοί έχουν ήδη αποδώσει για ορισμένους από τους εμπορικούς εταίρους της Κίνας. Οι εξαγωγές κρασιού της Αυστραλίας αυξήθηκαν περισσότερο από 1/3 φέτος, αφότου οι χώρες τερμάτισαν μια διαμάχη με αφορμή το αίτημα της Καμπέρας να διερευνηθεί η προέλευση της COVID-19.
Η επόμενη ωφελημένη αναμένεται να είναι η Ιαπωνία και οι εξαγωγές θαλασσινών της. Αφού απαγόρευσε αυτά τα προϊόντα και διαμαρτυρήθηκε για την απόρριψη επεξεργασμένων λυμάτων του Τόκιο από πυρηνικό εργοστάσιο, το Πεκίνο τον Σεπτέμβριο ήρθε σε συμφωνία με την Ιαπωνία με στόχο την άρση των περιορισμών.
Οποιεσδήποτε βελτιωμένες σχέσεις ίσως βοηθήσουν την Κίνα να αντισταθμίσει την προοπτική επιδείνωσης των εντάσεων με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, οι οποίες ψήφισαν να επιβάλουν δασμούς έως και 45% στα ηλεκτρικά οχήματά της. Ως αντίποινα το Πεκίνο πιέζει τις κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες να σταματήσουν την επέκταση στην Ε.Ε. Επιπλέον, οι σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας σταθεροποιήθηκαν τον περασμένο χρόνο, παρόλο που εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες διαφορές σχετικά με την Ταϊβάν, τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και τους ελέγχους εξαγωγών που εφάρμοσε η κυβέρνηση Μπάιντεν σε προηγμένους ημιαγωγούς και άλλη τεχνολογία. Στην Κίνα, η «επίθεση γοητείας» του Πεκίνου για να αποκαταστήσει τις μακροχρόνιες διπλωματικές διαμάχες έχει αναθερμάνει τις προσδοκίες για μια ευνοϊκή απάντηση σε αντάλλαγμα. Το Guancha.cn, ένας ειδησεογραφικός εθνικιστικός ιστότοπος, ανέφερε την τόνωση των δεσμών με την Αυστραλία σε ένα πρόσφατο σχόλιο και είπε ότι η Καμπέρα δεν έχει επιβάλει δασμούς στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα για λόγους εθνικής ασφάλειας, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. Ωστόσο, αυτές οι βελτιωτικές κινήσεις, όπως υπογραμμίζει το Bloomberg, δεν αναμένεται να μεταφραστούν σε μακροπρόθεσμες αλλαγές σε βασικά ζητήματα.
