Την επέκταση της δυνατότητας για τους καταναλωτές να πληρώνουν στα POS όλων των επιχειρήσεων μέσω IRIS δρομολογεί το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για το α΄ τρίμηνο του 2025, διευρύνοντας τις δυνατότητες των άμεσων πληρωμών ως του ασφαλέστερου, φθηνότερου και ταχύτερου τρόπου συναλλαγών. Το σύστημα άμεσων πληρωμών θα διασυνδεθεί με τις ταμειακές μηχανές έτσι ώστε κάθε φορά που κάποιος πληρώνει μέσω IRIS να εκδίδεται παράλληλα και η απόδειξη αγοράς, προσθέτοντας ακόμη ένα εργαλείο για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Στο πλαίσιο της προσπάθειας για διεύρυνση των άμεσων πληρωμών το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας έχει ζητήσει από τις τράπεζες να διαχωριστεί το ποσό που κάποιο φυσικό πρόσωπο μπορεί να στείλει χρήματα μέσω IRIS (person to person) από το ποσό που μπορεί να πληρώσει έναν ελεύθερο επαγγελματία (person to business), ανεβάζοντας έτσι το ημερήσιο όριο για τα δύο προϊόντα στα 1.000 ευρώ ημερησίως από 500 ευρώ σήμερα.
Η δυνατότητα πληρωμής με IRIS αφορά μέχρι σήμερα τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους, και σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΙΑΣ 551.000 επαγγελματίες παρέχουν αυτή τη δυνατότητα στους πελάτες τους. Για την επέκταση του συστήματος των άμεσων πληρωμών θα πρέπει το προϊόν να υποστηριχθεί από τα POS στο φυσικό σημείο, δηλαδή στα καταστήματα, παράγοντας ένα δυναμικό QR (πρόκειται για QR που είναι προγραμματισμένα να αλλάζουν). Για την υλοποίηση αυτής της πολιτικής θα πρέπει παράλληλα να αντιμετωπιστούν θέματα που έχουν να κάνουν με τη δυνατότητα επιστροφής χρημάτων σε περίπτωση επιστροφής ενός προϊόντος, αλλά και θέματα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της απάτης ή την αμφισβήτηση της συναλλαγής. Ηδη η εταιρεία ΔΙΑΣ που λειτουργεί το IRIS έχει αναθέσει στην PwC την πραγματοποίηση gap analysis για τα τρία προϊόντα του IRIS (person to person, person to business και e commerce) προκειμένου να βελτιωθεί η λειτουργικότητα των προϊόντων και να αντιμετωπιστούν θέματα σχετικά με τις απάτες. Προς το παρόν, πάντως, σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ «οι άμεσες χρεώσεις αποτελούν το πλέον ασφαλές μέσο πληρωμών», με δεδομένο ότι όπως σημειώνεται στην τελευταία Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας «το 2023 δεν αναφέρθηκαν περιστατικά απάτης». Η εικόνα αυτή συνδέεται και με το χαμηλό όριο των συναλλαγών που πραγματοποιούν οι χρήστες του IRIS (500 ευρώ την ημέρα).
Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΙΑΣ, 3,2 εκατομμύρια χρήστες – φυσικά πρόσωπα (αύξηση 61% έναντι του 2023) έχουν ενεργοποιήσει το IRIS και έχουν πραγματοποιήσει 36,6 εκατ. συναλλαγές (αύξηση 153% έναντι του 2023). Ο αριθμός των ενεργών χρηστών του IRIS αντιπροσωπεύει το ένα δεύτερο του συνόλου των ενεργών χρηστών εφαρμογών mobile banking και αποτελεί μια έτοιμη «μαγιά» δυνητικών χρηστών του IRIS στο φυσικό σημείο, εφόσον υπήρχε αυτή η δυνατότητα, τη στιγμή που ο αριθμός τους αυξάνεται καθημερινά. Το ποσό των συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2023 φθάνει το 1,9 δισ. ευρώ (αύξηση 191% έναντι του 2023) και αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο καθώς αποτελεί έναν ανέξοδο τρόπο μεταφοράς χρημάτων έως 500 ευρώ την ημέρα. Το 49% των χρηστών του IRIS είναι ηλικίας από 18 έως 34 ετών, ενώ ένα ποσοστό 23% είναι ηλικίας μεταξύ 35 έως 44 ετών, γεγονός που δείχνει ότι η δυνατότητα άμεσης μεταφοράς χρημάτων χωρίς προμήθεια έχει «κατακτήσει» τις πιο δυναμικές ηλικίες.
Σε ό,τι αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους, τα στοιχεία δείχνουν ότι μέχρι σήμερα 551.000 επαγγελματίες έχουν ενεργοποιήσει το IRIS και μπορούν να δέχονται πληρωμές έναντι χαμηλότερης προμήθειας αν η ίδια συναλλαγή πραγματοποιείτο μέσω της χρήσης POS. Να σημειωθεί ότι κάθε τράπεζα εφαρμόζει ξεχωριστή τιμολογιακή πολιτική για την αποδοχή πληρωμών με IRIS. Η Τράπεζα Πειραιώς χρεώνει προμήθεια 0,20% για τους ελεύθερους επαγγελματίες που επιλέγουν να δέχονται πληρωμές μέσω του IRIS Payments έως 500 ευρώ την ημέρα (με ελάχιστο όριο 0,02 ευρώ και ανώτατο όριο 1 ευρώ), ενώ για πληρωμές έως 10 ευρώ η προμήθεια είναι μόλις 0,01 ευρώ. Η Eurobank για πληρωμές έως 500 ευρώ επιβάλλει προμήθεια 0,50%, με ελάχιστο όριο 0,10 ευρώ και ανώτατο 2,5 ευρώ. Η Εθνική Τράπεζα για πληρωμές από 1 έως 5 ευρώ επιβάλλει προμήθεια 0,01 ευρώ και και για συναλλαγές άνω των 5 ευρώ έχει προμήθεια 0,3%, ενώ η Alpha Bank εξακολουθεί να διαθέτει την υπηρεσία δωρεάν στους πελάτες της έως τα τέλη του χρόνου, όμως από την αρχή του επομένου η προμήθεια διαμορφώνεται σε 0,20 ευρώ, με ελάχιστο όριο 0,02 ευρώ και ανώτατο 1 ευρώ.
