Πρόκειται ίσως για το πιο αμφιλεγόμενο έργο που έχει έρθει στη δημόσια συζήτηση τα τελευταία χρόνια. Οι αντιδράσεις του επιστημονικού κόσμου ενάντια στη δημιουργία ενός κυβερνητικού πάρκου στην ΠΥΡΚΑΛ, στο οποίο θα μεταστεγαστούν εννέα υπουργεία, δεν ανατρέπουν τον σχεδιασμό της κυβέρνησης, η οποία ανακοίνωσε χθες ότι τρεις εταιρείες και κοινοπραξίες εξέφρασαν ενδιαφέρον για το έργο. Παράλληλα δρομολογείται και πάλι η «μετακόμιση» των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων από τον χώρο της ΠΥΡΚΑΛ.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε την Παρασκευή το ΤΑΙΠΕΔ, ενδιαφέρον εκδήλωσαν οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Αβαξ – Ακτωρ και Metlen – Intrakat. Το έργο έχει εκτιμώμενο προϋπολογισμό 421 εκατ. ευρώ και θα υλοποιηθεί με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), με τον ανάδοχο να αναλαμβάνει την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία του κτιριακού συγκροτήματος και του πάρκου που το συνοδεύει για 30 χρόνια. Πανηγυρική ήταν η δήλωση του αναπλ. υπουργού Οικονομίας Νίκου Παπαθανάση: χαρακτήρισε το έργο «αστική ανάπλαση μεγάλης αξίας», που θα βελτιώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της Αθήνας και θα αναβαθμίσει την καθημερινότητα των κατοίκων του Δήμου Δάφνης – Υμηττού με τη δημιουργία χώρου πρασίνου 120 στρεμμάτων στην ΠΥΡΚΑΛ. Επίσης, εξέφρασε την εκτίμηση ότι «θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή στον τρόπο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης».
«Η δήλωση του κ. Παπαθανάση είναι απογοητευτική», σχολιάζει στην «Κ» ο κ. Λουκάς Τριάντης, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΑΠΘ και αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Πολεοδόμων – Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ). «Επαναλαμβάνει ένα αφήγημα το οποίο δεν έχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση, χρησιμοποιώντας καταχρηστικά έννοιες όπως η μεταρρύθμιση, η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, η αστική ανάπλαση. Ταυτόχρονα αποσιωπά σημαντικά ζητήματα, όπως το ότι οι συνέπειες του έργου στο κέντρο της Αθήνας δεν έχουν αξιολογηθεί καθόλου, ενώ οι επιπτώσεις της μεταφοράς χιλιάδων εργαζομένων σε μια γειτονιά του Υμηττού υποεκτιμώνται στις μελέτες».
Οπως υπενθυμίζει ο κ. Τριάντης, ο ΣΕΠΟΧ και ο Σύλλογος Μηχανικών Πολεοδομίας – Χωροταξίας (ΣΕΜΠΧΑ), οι δήμοι Αθηναίων και Δάφνης – Υμηττού, όπως και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, όπως η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), έχουν όλοι εναντιωθεί στο έργο. Επιπλέον, πολυμελής επιστημονική ομάδα από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ αποδόμησε τη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και το ειδικό πολεοδομικό σχέδιο στο οποίο βασίζεται το έργο, αποκαλύπτοντας πλήθος αστοχιών.
«Από το 1834, οπότε και μεταφέρθηκε στην Αθήνα η πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, η διοίκηση βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Πρόκειται για μια επιλογή με ισχυρό δημοκρατικό συμβολισμό, η οποία με το πέρασμα του χρόνου συνέβαλε στην ταυτότητα του κέντρου και στη δημιουργία οικονομικών και κοινωνικών δικτύων. Το λεγόμενο “κυβερνητικό πάρκο” δεν έρχεται να συγκεντρώσει διάσπαρτα υπουργεία, δηλαδή αυτά που τα προηγούμενα χρόνια μεταφέρθηκαν στο Μαρούσι ή στον Χολαργό, αλλά να “εξαφανίσει” τη διοίκηση από το κέντρο, αφήνοντας μόνο τη Βουλή. Τη στιγμή που η Ευρώπη συζητάει για την ενίσχυση των τοπικών κέντρων και της κατοικίας, για το πώς ο τουρισμός πρέπει να εξισορροπηθεί με άλλες χρήσεις ώστε να μην οδηγήσει σε μονοκαλλιέργεια, στην Ελλάδα η συζήτηση είναι στην αντίθετη κατεύθυνση. Νομίζω ότι το σχέδιο αυτό, που αποφασίστηκε “από πάνω προς τα κάτω” και επιβάλλεται στην πρωτεύουσα της χώρας απαξιώνοντας την επιστημονική κοινότητα, είναι ένα δείγμα παρωχημένης λογικής».
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση (διά του ΤΑΙΠΕΔ) πρόκειται να επαναπροκηρύξει τον διαγωνισμό για τη μεταφορά των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ) από την ΠΥΡΚΑΛ στο Λαύριο και στη Μάνδρα. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΑΣ Νίκος Κωστόπουλος, ο διαγωνισμός θα αφορά την αποξήλωση των γραμμών παραγωγής και τη μεταφορά και επανατοποθέτησή τους στο εργοστάσιο κατασκευής πυρομαχικών στο Λαύριο και στο μηχανουργείο της ΕΑΣ στη Μάνδρα. Πηγές του ΤΑΙΠΕΔ, ωστόσο, διευκρίνιζαν ότι πρέπει να προηγηθούν αρκετά βήματα: η ΕΑΣ πρέπει πρώτα να πραγματοποιήσει τεχνικές εργασίες στις δύο μονάδες της ώστε να είναι έτοιμες να υποδεχθούν τον μηχανολογικό εξοπλισμό από τον Υμηττό.