Το βλέμμα στραμμένο στα… άστρα έχουν οι επενδυτές παγκοσμίως, αναζητώντας τεχνολογίες που θα κατακτήσουν τον κόσμο του Διαστήματος από λεωφορεία-δορυφόρους και ρομπότ που εξερευνούν δυσπρόσιτες περιοχές στη Σελήνη ή στον Αρη, μέχρι και τρόφιμα που «διατηρούν» τους αστροναύτες σε καλή φυσική κατάσταση. Σ’ αυτή την αγορά, η οποία μεγαλώνει με ρυθμό 6% ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια και προβλέπεται να φτάσει το 1 τρισ. ευρώ παγκοσμίως μετά το 2030, έρχονται να προστεθούν και τεχνολογίες γύρω από την άμυνα και την αεροναυπηγική, με ελληνικού DNA λύσεις να έχουν ήδη απογειωθεί και να βρίσκονται σε… τροχιά «ανόδου». Ο συγκεκριμένος κλάδος, παρά τους κλυδωνισμούς της παγκόσμιας αγοράς των startups τα τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να βρίσκεται ψηλά στη λίστα των επενδυτών, αντλώντας από τις αρχές του έτους μέχρι και αρχές Σεπτεμβρίου κοντά στα 6 δισ. δολ., όταν μόλις το 2023 οι συνολικές επενδύσεις είχαν αγγίξει τα 6,2 δισ. Aνάμεσα σ’ αυτές ξεχωρίζουν αρκετές startups, όπως η Αstranis από το Σαν Φρανσίσκο που άντλησε κεφάλαια 200 εκατ. δολ. για να αναπτύξει μικρούς δορυφόρους ευρυζωνικών επικοινωνιών για τηλεπικοινωνιακούς παρόχους. Σκοπός της είναι να θέσει σε τροχιά περισσότερους από 100 δορυφόρους πρώτης γενιάς έως το 2030.
Την ίδια ώρα, το ταμείο καινοτομίας του ΝΑΤΟ διαθέτει έως και 1 δισ. δολ. για startups που αναπτύσσουν καινοτομίες γύρω από τους συγκεκριμένους κλάδους, έχοντας μέχρι στιγμής χρηματοδοτήσει 10 νεοφυείς εταιρείες, όπως η ελληνικής προέλευσης iCOMAT του Ευάγγελου Ζυμπελούδη.
Η εταιρεία έχει αναπτύξει τεχνολογία που απευθύνεται σε high end εφαρμογές, από τον τομέα της άμυνας και της αεροναυπηγικής μέχρι και του Διαστήματος, κατορθώνοντας σχεδόν 5 χρόνια από την ίδρυσή της να μετασχηματιστεί σε βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας με εργοστάσιο στο Μπρίστολ της Αγγλίας. Πώς το πέτυχε αυτό; Εχοντας αναπτύξει ρομποτικά μηχανήματα που βοηθούν στην παραγωγή εξαρτημάτων (π.χ. φτερό αεροπλάνου, καπό αυτοκινήτου, πάνελ δορυφόρων) από σύνθετα υλικά. Τέτοια σύνθετα υλικά είναι τα ανθρακονήματα, τα οποία είναι μεν ελαφριά, αποτελούνται όμως από ισχυρές ίνες που τα καθιστούν πιο ανθεκτικά από μέταλλα όπως το ατσάλι. Η χρήση αυτής της τεχνολογίας μπορεί, για παράδειγμα, να καταστήσει τα εξαρτήματα που χρησιμοποιεί μια αυτοκινητοβιομηχανία για την παραγωγή των οχημάτων της πιο ελαφριά και πιο αποδοτικά. Οπως εξηγούσε ο ίδιος, «υπάρχουσες τεχνολογίες δεν μπορούν να στρίψουν τη διεύθυνση των ινών του ανθρακονήματος, ενώ εμείς το πετυχαίνουμε μέσα από μια αυτοματοποιημένη μέθοδο παραγωγής, χωρίς να προκαλέσουμε ελαττώματα στο υλικό από το οποίο κατασκευάζεται ένα εξάρτημα. Οι ίνες δεν συνθλίβονται και οι ιδιότητες του υλικού δεν καταστρέφονται», ανέφερε στην «Κ» λίγες ημέρες μετά την άντληση 22,5 εκατ. δολ. από το ταμείο καινοτομίας του ΝΑΤΟ, καθώς και το αμερικανικό 8VC. Ετσι, το εργοστάσιο που «χτίζει» στο Μπρίστολ θα κατασκευάζει εξαρτήματα από ανθρακονήματα ακόμη και για διαστημόπλοια.
Την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου οι startups αεροναυπηγικής και άμυνας έχουν αντλήσει διεθνώς 6 δισ. δολάρια.
Στη μάχη για την ανάπτυξη λύσεων τεχνολογίας που θα ταξιδεύουν μέχρι το Διάστημα στοχεύουν και 17 ελληνικές startups που έχουν χτυπήσει την πόρτα της θερμοκοιτίδας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος στην Ελλάδα (ESA BIC Greece). Μεταξύ αυτών διακρίνεται η Solmeyea, η οποία φιλοδοξεί να στείλει στη Σελήνη την πρωτεΐνη από τα μικροφύκη προκειμένου να ταΐσει με αυτή τους αστροναύτες κατά τη διάρκεια του πολυετούς ταξιδιού τους.
«Οι συνθήκες στο Διάστημα είναι αντίξοες, άρα πρέπει να φτιάξεις κάτι που θα κρατήσει τον αστροναύτη, ένα φαγητό υψηλών απαιτήσεων, ένα superfood. Κάτι που να περιέχει φυτικά έλαια, ωμέγα 3,αντιγηραντικές και αντικαρκινικές ουσίες, ενώ ταυτόχρονα θα είναι και ευχάριστο στη γεύση», έλεγε στην «Κ» ο ιδρυτής της εταιρείας Βασίλης Στενός. Η εταιρεία παίρνει το διοξείδιο του άνθρακα που εκλύεται από τις βιομηχανίες και το χρησιμοποιεί ως τροφή για τα μικροφύκη, από τα οποία στη συνέχεια παράγεται μία καινοτόμος πρωτεΐνη. Αυτή μπορεί να τοποθετηθεί ως πρώτη ύλη σε γνωστά τρόφιμα και σνακ. Αλλες startups φτιάχνουν τεχνολογίες για διαφορετικές εφαρμογές. Τέτοιο είναι το παράδειγμα της Cloud Signals, που αναπτύσσει προϊόντα τεχνολογίας τα οποία δίνουν τη δυνατότητα με τη χρήση δορυφορικών συστημάτων να αξιοποιηθούν υπηρεσίες 5G ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές (ορεινές κ.λπ.).
Στο μεταξύ, το ενδιαφέρον για λύσεις γύρω από τη διαστημική τεχνολογία όλο και αυξάνεται στην Ελλάδα. Κατά τα τρία πρώτα χρόνια λειτουργίας της θερμοκοιτίδας της ESA στην Ελλάδα καταγράφηκε ενδιαφέρον από πάνω από 10.000 άτομα, υποβλήθηκαν 50 ολοκληρωμένες αιτήσεις συμμετοχής για ένταξη στη θερμοκοιτίδα ενώ ενσωματώθηκαν 17 startups που απασχολούν πάνω από 90 άτομα. Αυτές αύξησαν τον κύκλο εργασιών τους κατά 130% και τις θέσεις εργασίας τους κατά 34%. Η θερμοκοιτίδα λειτουργεί από το Corallia του ερευνητικού κέντρου «Αθηνά», με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ.λπ.
