Ενώ η Wall Street και η Ευρώπη κινούνται κοντά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, παρά την αβεβαιότητα γύρω από το αποτέλεσμα και τις επιπτώσεις των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ και τις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, το Χρηματιστήριο Αθηνών παραμένει εγκλωβισμένο σε ένα κλίμα δυσφορίας, ενώ τα ξένα κεφάλαια… λάμπουν διά της απουσίας τους. Ως αποτέλεσμα, η ελληνική αγορά αδυνατεί να κεφαλαιοποιήσει το θετικό story της οικονομίας και να δει την ώθηση που πολλοί είχαν προβλέψει από την αλλαγή πίστας της Ελλάδας και την είσοδό της στο γκρουπ των «επενδύσιμων» χωρών.
Επειτα από δύο έτη υπεραπόδοσης σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αγορές, το 2022 και το 2023, η φετινή χρονιά είχε ξεκινήσει με τις καλύτερες διαθέσεις για το Χ.Α., με τον Γενικό Δείκτη να βλέπει τα υψηλά 13 ετών και τις 1.500 μονάδες τον Μάιο, ωστόσο από τις αρχές του καλοκαιριού έχασε όλες τις δυνάμεις και τις άμυνές του, με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκεται 7,5% χαμηλότερα και να υποαποδίδει των περισσότερων ευρωπαϊκών δεικτών. Μεγάλο μέρος της «ευθύνης» αυτής της αδυναμίας «πέφτει» στις τραπεζικές μετοχές οι οποίες έχουν μεγάλο «βάρος» στον Γενικό Δείκτη και καταλαμβάνουν πάνω από το 70% του ημερήσιου τζίρου. Ο τραπεζικός δείκτης καταγράφει πτώση της τάξης του 15% από τα υψηλά έτους που σημειώθηκαν τον Ιούλιο, με τις απώλειες για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες να κινούνται μεταξύ του 15% και του 21% το ίδιο διάστημα.
Αυτή η «ταλαιπωρία» του Χ.Α. οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, σύμφωνα με αναλυτές, συμπεριλαμβανομένων των γνωστών παθογενειών του, όπως η ρηχότητα και η χαμηλή συμμετοχή εγχώριων επενδυτών, οι οποίοι ουσιαστικά υπερκάλυψαν όλα τα θετικά του τελευταίου διαστήματος. Ούτε η καλή δημοσιονομική πορεία της Ελλάδας ούτε η ένταξη του Χ.Α. στη λίστα παρακολούθησης για αναβάθμιση από τους S&P και FTSE, ούτε οι απανωτές αναβαθμίσεις της αξιολόγησης των ελληνικών τραπεζών και η επανεκκίνηση των διανομών μερισμάτων αλλά και η έντονη κινητικότητα από τις εισηγμένες στο μέτωπο των εταιρικών πράξεων, ούτε και τα ισχυρά οικονομικά του μεγέθη στάθηκαν ικανά να αναζωογονήσουν τις εισροές στο σύνολο της ελληνικής αγοράς. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου, οι ξένοι ήταν καθαροί πωλητές στο Χ.Α. τους τελευταίους έξι μήνες.
Δημόσιες εγγραφές, αυξήσεις κεφαλαίου, placements αφαίρεσαν ρευστότητα, ενώ οι απώλειες τραπεζικών μετοχών πιέζουν τον Γενικό Δείκτη.
Σύμφωνα με αναλυτές, αυτή η υποαπόδοση οφείλεται εν μέρει στη χαμηλότερη ρευστότητα, καθώς μετά το πολυετές «πάγωμα» η ελληνική αγορά έχει αναθερμανθεί με IPOs, placements, ΑΜΚ και εκδόσεις ομολόγων, εξελίξεις που «ενεργοποιούν» στάση αναμονής και… αποχής για τους επενδυτές. Ετσι, η ισχυρή επίδοση στις αρχές του έτους διακόπηκε από κινήσεις όπως η πώληση του μεριδίου του ΤΧΣ στην Πειραιώς τον Μάρτιο, ακολουθούμενη από άλλα placements, με αποκορύφωμα την πρόσφατη διάθεση του 10% που είχε το ΤΧΣ στην Εθνική. Αυτά τα «γεγονότα ρευστότητας» δημιούργησαν μια υπερχείλιση προσφοράς, η οποία επιβάρυνε την ελληνική αγορά, ελλείψει σταδιακής αγοραστικής όρεξης. «Σίγουρα οι φετινές επιτυχημένες εταιρικές κινήσεις συνιστούν μήνυμα εμπιστοσύνης για τις προοπτικές του ελληνικού χρηματιστηρίου, ωστόσο έχουν και παρενέργειες», όπως επισημαίνει ο Δημήτρης Τζάνας, σύμβουλος Διοίκησης της «Κύκλος Χρηματιστηριακής».
Οι χαμηλές πτήσεις του Χ.Α. οφείλονται σε μεγάλο βαθμό και στην ανατροπή του θετικού κλίματος γύρω από τις προοπτικές των τραπεζικών μετοχών, παρά τα πολύ ισχυρά οικονομικά μεγέθη του κλάδου, λόγω της χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής. Καθώς οι ελληνικές τράπεζες είναι πολύ πιο «ευαίσθητες» στην πορεία των επιτοκίων –και για αυτόν ακριβώς τον λόγο κατέγραψαν εντυπωσιακές επιδόσεις στο μέτωπο των καθαρών επιτοκιακών εσόδων κατά την περίοδο της νομισματικής σύσφιγξης–, τώρα που ο κύκλος των επιτοκίων άλλαξε, οι επενδυτές εκφράζουν ανησυχίες για τον αντίκτυπο που θα έχει αυτό στην κερδοφορία τους. Διεθνείς οίκοι όπως η Morgan Stanley και η Goldman Sachs προχώρησαν πρόσφατα σε μείωση των εκτιμήσεών τους για τα κέρδη ανά μετοχή των ελληνικών τραπεζών και των τιμών-στόχων για τις μετοχές τους, ακριβώς λόγω των μειώσεων των επιτοκίων της ΕΚΤ.
Συνεπώς, τα αποτελέσματα εννεαμήνου των τεσσάρων συστημικών τραπεζών που ξεκίνησαν, σε συνδυασμό με το νέο guidance των διοικήσεων, θεωρούνται καθοριστικά για το κλίμα στην αγορά. Οπως σημειώνει και ο Πέτρος Στεριώτης, πιστοποιημένο μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Τεχνικών Αναλυτών, «καλώς ή κακώς, η ελληνική κεφαλαιαγορά συνολικά δεν μπορεί να ορθοποδήσει στον βαθμό που οι τιμές των τραπεζών δεν μπορούν να αντιδράσουν ανοδικά. H ψυχολογία βαραίνει και η πίεση μεταφέρεται σε τίτλους άλλων εισηγμένων οι οποίες –σε ένα βαθμό και δίχως δική τους υπαιτιότητα– “καίγονται”».
