Σε μια ατμόσφαιρα εμφανώς εορταστική στη Wall Street, με την κεφαλαιοποίηση των αμερικανικών μετοχών να έχει αυξηθεί κατά 1,62 τρισ. δολ. χάρη στην επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και τη συχνά φιλική προς την Κάμαλα Χάρις Silicon Valley να κρύβει διακριτικά την ικανοποίησή της, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ Federal Reserve προχώρησε χθες σε ακόμη μία μείωση των επιτοκίων του δολαρίου κατά 25 μονάδες βάσης. Για τη Fed η επιλογή ήταν προαποφασισμένη καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί στην υπερδύναμη, ενώ αρχίζει να δυσκολεύει η κατάσταση στην αμερικανική αγορά εργασίας, με τις προσλήψεις να μειώνονται τον Οκτώβριο. Ο επικεφαλής της Fed τηρεί διπλωματικά χαμηλούς τόνους, αλλά η αλλαγή σκυτάλης στον Λευκό Οίκο είναι για τον Ζερόμ Πάουελ πηγή νέων προβληματισμών που προστίθενται στα συνήθη κριτήρια με τα οποία χαράσσει τη νομισματική πολιτική της η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ.
Εφεξής προτού προχωρήσει σε οποιαδήποτε κίνηση η Fed θα παρακολουθεί προσεκτικά αν ο Ντόναλντ Τραμπ υλοποιεί τις εξαγγελίες του για φοροαπαλλαγές στις επιχειρήσεις, για επιθετικούς δασμούς στις εισαγωγές και για συλλήβδην απέλαση των μεταναστών. Οι επιθετικοί δασμοί εκτιμάται πως αναπόφευκτα θα οδηγήσουν σε νέα επιτάχυνση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ εφόσον θα αυξήσουν αισθητά τις τιμές των εισαγωγών, οι φοροαπαλλαγές εγκυμονούν τον κίνδυνο περαιτέρω επιβράδυνσης των δημοσιονομικών της υπερδύναμης και η απέλαση των μεταναστών συνεπάγεται ραγδαία μείωση των φθηνών εργατικών χεριών. Και όλα αυτά θα μπορούσαν να διαμορφώσουν μια νέα κατάσταση χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού που η Fed ενδέχεται να αντιμετωπίσει με πολλή επιφυλακτικότητα. Ηδη οικονομολόγοι της Nomura Holdings εκτιμούν πως μέσα στο επόμενο έτος η Fed θα προχωρήσει μόνο σε μία μείωση επιτοκίων, ενώ πριν από τις εκλογές προέβλεπε τέσσερις μειώσεις για το 2025. Παράλληλα, βέβαια, η Fed θα πρέπει να εξακριβώσει κατά πόσον ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα τα στοιχεία για την αγορά εργασίας, καθώς τον Οκτώβριο κατεγράφη επιβράδυνση στον ρυθμό των προσλήψεων, αλλά εκτιμάται πως αντανακλούσε τον αντίκτυπο των τυφώνων και των απεργιών.
Και στο μεταξύ επικρατεί ανησυχία πως με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο απειλείται η ανεξαρτησία της Fed, που επί 70 χρόνια λειτουργεί ως απολύτως ανεξάρτητη κυβερνητική υπηρεσία και αποφασίζει για τα επίπεδα των επιτοκίων ανάλογα με την κρίση των στελεχών της και χωρίς καμία διαβούλευση είτε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ είτε με οποιονδήποτε αξιωματούχο. Ομως ο νέος πρόεδρος δεν έχει κρύψει τις προθέσεις του. «Νιώθω ότι ο πρόεδρος θα έπρεπε να έχει έστω έναν λόγο στις αποφάσεις της», ήταν η δήλωση του Τραμπ σε συνέντευξη Τύπου τον Αύγουστο όταν αναφερόταν στη Fed. Και υπερασπίστηκε αυτή την απαίτησή του προσθέτοντας πως έχει κάνει «πολλά χρήματα» και ότι υπήρξε «πολύ επιτυχημένος επιχειρηματίας», γι’ αυτό και έχει «καλύτερο ένστικτο από αυτό των ανθρώπων της Federal Reserve ή του προέδρου της».
Η κεντρική τράπεζα μείωσε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης, μεγάλο ερώτημα η ανεξαρτησία της.
Στη Wall Street, πάντως, το πανηγυρικό κλίμα με την εκτόξευση των μετοχών αντανακλά τις προσδοκίες επενδυτών, τραπεζιτών και γενικώς των παραγόντων του χρηματοπιστωτικού τομέα για μια πολιτική άκρως φιλική προς τους κλάδους τους με σειρά φοροαπαλλαγών, χαλάρωση ή και κατάργηση των ρυθμίσεων που έως τώρα περιόριζαν τις κινήσεις τους και την κερδοφορία τους, καθώς και τη μεγάλη ανάπτυξη. Οπως επισημαίνει σχετικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, ο ενθουσιασμός έφθασε σε ακραία επίπεδα σε ορισμένους τομείς και ιδιαιτέρως στις τράπεζες και στον χρηματοπιστωτικό τομέα, με τον τραπεζικό δείκτη KBW Bank Index να καταγράφει κέρδη 11%. Πολλοί προεξοφλούν πως η πολιτική του Τραμπ θα διευκολύνει τις συμφωνίες, καθώς αναμένουν πως θα απομακρύνει άμεσα τη Λίνα Καν, επικεφαλής της ομοσπονδιακής επιτροπής εμπορίου που έχει σταθεί εμπόδιο στα σχέδια πολλών στελεχών για εξαγορές εταιρειών τεχνολογίας. Οι προσδοκίες αυτές οδήγησαν σε άνοδο άνω του 10% τις μετοχές των Goldman Sachs και Morgan Stanley, των δύο τραπεζικών κολοσσών που είναι κατεξοχήν συνυφασμένες με τη σύναψη συμφωνιών για συγχωνεύσεις και εξαγορές.
Με τις ίδιες προσδοκίες για χαλάρωση των ρυθμίσεων και επιείκεια στους ελέγχους σε συγχωνεύσεις και εξαγορές επικρατεί συγκρατημένη ικανοποίηση και ανάμεσα σε στελέχη επενδυτικών της Silicon Valley και εταιρειών τεχνολογίας, μολονότι πολλά από αυτά τα στελέχη διάκεινται φιλικά προς την Κάμαλα Χάρις και επένδυσαν εκατομμύρια ελπίζοντας στην εκλογή της. Εχοντας έρθει σε επαφή με πολλά στελέχη της Silicon Valley, αναλυτές του Business Insider διαπίστωσαν πως δεν πρόκειται για φανατικούς οπαδούς του Τραμπ, οι οποίοι, ωστόσο, έχουν επίγνωση ότι η πολιτική του μάλλον θα τους ευνοήσει.
