Τα δημόσια έργα στη νεότερη Ελλάδα

Το λεύκωμα «200 χρόνια Ελλάδα. 200 χρόνια Εθνικές Υποδομές» είναι μια επισκόπηση των επιτευγμάτων στις κατασκευές

2' 31" χρόνος ανάγνωσης

Ενα συνοπτικό, αλλά περιεκτικό ταξίδι στην ιστορία των δημοσίων έργων στη νεότερη Ελλάδα, που ξεκινάει από την ίδρυση του ελληνικού κράτους και φθάνει σχεδόν έως τις μέρες μας. Το λεύκωμα «200 χρόνια Ελλάδα. 200 χρόνια Εθνικές Υποδομές» (εκδ. ΚΑΠΟΝ) είναι μια επισκόπηση των επιτευγμάτων στις δημόσιες κατασκευές στην Ελλάδα, επιτευγμάτων που επηρέασαν την ανάπτυξη της χώρας και άφησαν το αποτύπωμά τους στην –συχνά δοκιμαζόμενη, όπως στη μεταπολεμική περίοδο– κοινωνία.

Το λεύκωμα παρουσιάζεται την επόμενη εβδομάδα, στις 14 Νοεμβρίου (19.00), στο Μουσείο Μπενάκη.

Την έκδοση έχει επιμεληθεί η Πανελλήνια Ενωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Εργων (ΠΕΣΕΔΕ) με την αφορμή τριών επετείων: πρώτη είναι εκείνη της συμπλήρωσης των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, δεύτερη τα 100 χρόνια από την ίδρυση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας και τρίτη τα 90 χρόνια της ΠΕΣΕΔΕ. Τα κείμενα υπογράφουν καταξιωμένοι ειδικοί, η ομ. καθηγήτρια στο ΕΜΠ Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, η νομικός-ιστορικός Λύντια Τρίχα, ο ομ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Παντ. Δ. Σκάγιαννης και ο πολιτικός μηχανικός Σ. Σταθόπουλος (ειδικά για την ιστορία των γεφυριών στη χώρα μας).

Τα δημόσια έργα στη νεότερη Ελλάδα-1
Θεμελίωση του κτιρίου της Τράπεζας της Ελλάδος το 1933. [Πηγή:Ανώνυμος Οικοδομική Εταιρεία ΤΕΚΤΩΝ]

Η έκδοση ξεκινάει από την περίοδο του Καποδίστρια και τον αγώνα που έκανε για τη συγκρότηση του ελληνικού κράτους, αφήνοντας τη σφραγίδα του στην αρχιτεκτονική και στην πολεοδομία, καθώς και στην ανοικοδόμηση των ελληνικών αστικών κέντρων. Συνεχίζει στα οθωνικά χρόνια, με την κατασκευή του πρώτου μικρού σιδηροδρομικού δικτύου και των μνημειακών κτιρίων και υποδομών της Αθήνας-πρωτεύουσας. Και προχωρεί στην εμβληματική περίοδο Τρικούπη, με την ανάπτυξη σιδηροδρομικού δικτύου σε όλη την Ελλάδα, τη διάνοιξη της διώρυγας στην Κόρινθο, την κατασκευή 2.500 χλμ. δρόμων και πλήθους άλλων έργων. Και στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, που συνοδεύθηκε από τη Μικρασιατική Καταστροφή, τους πολέμους και τη μνημειώδη προσπάθεια ανασυγκρότησης.

Τα δημόσια έργα στη νεότερη Ελλάδα-2
Αποψη από το Ανατολικό Αεροδρόμιο του Ελληνικού, το 1973. [Πηγή: Ιδιωτικό φωτογραφικό αρχείο]

Ειδική αναφορά γίνεται στο «Πείραμα της Ροδοδάφνης Αιγιαλείας», ένα πρωτοποριακό οικιστικό εγχείρημα για τη συνένωση τεσσάρων κατολισθαίνοντων χωριών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι νεότερες περίοδοι, οι οποίες δεν έχουν απασχολήσει τόσο τη δημόσια σφαίρα. Η περίοδος 1963-1974, οπότε η χώρα περνάει από τη βασική ανασυγκρότηση στην εκβιομηχάνιση: όπως αναφέρει ο συγγραφέας αυτού του κεφαλαίου, Παντ. Σκάγιαννης, τη δεκαετία του 1960 γινόμαστε μάρτυρες μιας νέας σειράς σημαντικών έργων, όπως το αεροδρόμιο (εγκαίνια ανατολικού αεροσταθμού το 1969), ένα μεγα-έργο της εποχής, η «νέα» εθνική οδός Πατρών – Κορίνθου – Αθηνών – Λάρισας – Θεσσαλονίκης – Ευζώνων (ΠΑΘΕ) και η πρώτη οδική σήραγγα στην Ελλάδα στο Βραχάσι της Κρήτης. Την περίοδο της χούντας ευνοούνται συγκεκριμένες κατασκευαστικές εταιρείες, οι οποίες χρησιμοποιούνται και για τη σύναψη δανείων από το εξωτερικό. Ακολουθεί η περίοδος 1974-1985, από τη Μεταπολίτευση μέχρι τα πρώτα ευρωπαϊκά προγράμματα στήριξης, και βέβαια «η σημαντικότερη για τα δημόσια έργα» περίοδος 1986-2009, που σημαδεύθηκε από τις μεγάλες υποδομές των Ολυμπιακών Αγώνων. Τέλος, το βιβλίο φθάνει από το 2010 έως το 2023, με τις μεγάλες οδικές παραχωρήσεις, τις μεγάλες ενεργειακές και συγκοινωνιακές υποδομές.

Τα δημόσια έργα στη νεότερη Ελλάδα-3
Το υδροηλεκτρικό φράγμα του Λάδωνα στην Αρκαδία. [ΠηγΉ: Αρχείο Π. ΣΚΆγιαννη]

Το λεύκωμα παρουσιάζεται την επόμενη εβδομάδα, στις 14 Νοεμβρίου (19.00), στο Μουσείο Μπενάκη.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT