Στο άκουσμα της λέξης «τουρισμός», στην Ελλάδα ο περισσότερος κόσμος σκέφτεται δύο πράγματα. Το καλοκαίρι και τους ξένους. Γερμανοί στην Κρήτη. Βρετανοί στη Ρόδο. Αμερικανοί στα σοκάκια της Πλάκας. Οχι όμως στη Θεσσαλονίκη. Στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας οι Ελληνες παραμένουν η υπ’ αριθμόν 1 εθνικότητα που στηρίζει τον τουρισμό καθ’ όλη τη χρονιά.
Ο γενικός γραμματέας της Ενωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης Δημήτρης Σιμιακός, και ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου «Nea Metropolis», λέει στην «Κ» πως σε ετήσια βάση ο τουρισμός στη Θεσσαλονίκη αποτελείται από περίπου 45% Ελληνες και 55% αλλοδαπούς επισκέπτες. Κατά τους χειμερινούς μήνες, όμως, οι διανυκτερεύσεις των Ελλήνων τουριστών στην πόλη αγγίζουν το 60%-65%, δηλώνει. «Τώρα που κοντεύουν τα Χριστούγεννα, έχουμε σίγουρα περισσότερους εγχώριους τουρίστες, όπως θα έχουμε και μέχρι περίπου τον Απρίλιο», αναφέρει.
Αυτό δείχνουν και τα στατιστικά στοιχεία της Ενωσης από το πρώτο οκτάμηνο του 2024, κατά το οποίο οι Ελληνες μπορεί να μην υπερίσχυσαν όλων των υπολοίπων εθνικοτήτων συνολικά, αλλά με 702.448 διανυκτερεύσεις στην πόλη ήταν μακράν η υπέρτερη εθνικότητα.
«Χωρίς τον εγχώριο τουρισμό θα είχαμε θέμα», λέει στην «Κ» ο γενικός διευθυντής και ιδιοκτήτης του «Park Hotel» στο κέντρο της Θεσσαλονίκης Θεόδωρος Μουσιάδης, ο οποίος είναι και ταμίας της Ενωσης. Ακόμη και πέραν της καλοκαιρινής σεζόν, η Θεσσαλονίκη είναι προορισμός δύο ταχυτήτων, εξηγεί, καθώς τις Παρασκευές και τα Σάββατα η πόλη είναι γεμάτη. «Αλλά τις Δευτέρες και τις Τρίτες του χειμώνα οι Ελληνες γεμίζουν το ξενοδοχείο», αναφέρει, τονίζοντας ότι οι περισσότεροι εξ αυτών έρχονται για επαγγελματικούς λόγους. «Οταν ήρθε η κρίση, η πληρότητά μας επηρεάστηκε πάρα πολύ γιατί χάθηκε ο επιχειρηματίας», σημειώνει. Αλλά τα τελευταία χρόνια, καθώς η Θεσσαλονίκη αναπτύσσεται, η κατάσταση έχει βελτιωθεί. «Είμαστε άρρηκτα συνδεδεμένοι με την επιχειρηματική δραστηριότητα στην πόλη», λέει.
Σύμφωνα με την Ισμήνη Τορνιβούκα, επιχειρησιακή διευθύντρια στο «Tor Hotel Group», στο οποίο ανήκουν πέραν του «Eagles Palace» στη Χαλκιδική, το ξενοδοχείο «City» και τα boutique ξενοδοχεία «The Excelsior» και «ON Residence» στη Θεσσαλονίκη, η πόλη είχε ανέκαθεν πολλούς Ελληνες τουρίστες. «Είμαστε ξενοδόχοι εδώ πολλά χρόνια», αναφέρει η κ. Τορνιβούκα, τονίζοντας ότι ο παππούς της άνοιξε το πρώτο πεντάστερο ξενοδοχείο της πόλης. «Παραδοσιακά και από πάντα η Θεσσαλονίκη είχε κατά βάση εσωτερικό τουρισμό, στο παρελθόν μπορεί να ήταν και περισσότερο από 70%», σημειώνει.
Αλλά, τονίζει, όταν η δημοφιλία προορισμών όπως η Αίγυπτος και η Τουρκία άρχισε να φθίνει, σε συνδυασμό με κινήσεις του πρώην δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος προέβαλε την πολυπολιτισμική ιστορία της πόλης, η Θεσσαλονίκη άρχισε να γίνεται προορισμός και για περισσότερους ξένους. Δεν θεωρεί ότι έχουν μειωθεί οι Ελληνες, οι οποίοι συνεχίζουν να είναι η βασική αγορά τους. «Απλώς παλιά αποτελούσαν τεράστιο κομμάτι της πίτας – τώρα νομίζω ότι μεγαλώνουν και οι άλλες αγορές», δηλώνει η κ. Τορνιβούκα. Οι Ελληνες συνεχίζουν να έρχονται στη Θεσσαλονίκη, είτε για επαγγελματικούς λόγους είτε για σύντομη απόδραση αναψυχής, με βασικά θέλγητρα τη φημισμένη νυχτερινή διασκέδαση και τη γαστρονομική σκηνή της πόλης που ανήκει στο Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων Γαστρονομίας της UNESCO, αναφέρουν στην «Κ» οι ξενοδόχοι. Ομως παλαιότερα ο μέσος όρος διανυκτέρευσής τους ήταν δύο με δυόμισι βράδια, τονίζει ο κ. Σιμιακός. «Τώρα, ακόμη και στα μεγάλα τριήμερα της πόλης κυμαίνεται στη μία διανυκτέρευση», σημειώνει. «Το επιχειρηματικό κομμάτι φαίνεται να έχει ανακτήσει δυναμισμό, και προγράμματα όπως το “Τουρισμός για όλους” έχουν ενισχύσει τον εγχώριο τουρισμό, αλλά βλέπουμε να υπάρχει μια αδυναμία στο πορτοφόλι του Ελληνα», αναφέρει. «Η μέση τιμή δωματίου στη Θεσσαλονίκη είναι αρκετά χαμηλότερη σε σχέση με άλλους προορισμούς», δηλώνει στην «Κ» η Ελενα Μπινιάρη, γενική διευθύντρια στο «Hyatt Regency Thessaloniki», ξενοδοχείο 5 αστέρων το οποίο απέχει περίπου 7 χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο της πόλης. Οι χαμηλότερες τιμές σημαίνουν από τη μια ότι η Θεσσαλονίκη είναι προορισμός που συμφέρει οικονομικά, και από την άλλη ότι η πόλη δεν προσελκύει «τόσο ποιοτικό τουρισμό», σημειώνει, «και αυτό έχει να κάνει και με τις αεροπορικές συνδέσεις». Πόλεις των ΗΠΑ ή χώρες της Μέσης Ανατολής δεν έχουν απευθείας σύνδεση με το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, εξηγεί. «Η ελληνική αγορά είναι η κύρια αγορά για το ξενοδοχείο μας, όπου ο εγχώριος τουρισμός υπερτερεί ειδικά το φθινόπωρο, τους χειμερινούς μήνες και την άνοιξη», σημειώνει η ίδια, τονίζοντας ότι οι Ελληνες επιλέγουν τη Θεσσαλονίκη και λόγω της έκθεσης και του Φεστιβάλ Κινηματογράφου.
Αλλά η πόλη χρειάζεται και άλλες υποδομές για να προσελκύσει περαιτέρω τουρίστες. «Το μετρό, παραδείγματος χάριν, θα βοηθήσει πάρα πολύ», δηλώνει η κ. Μπινιάρη, «αλλά θα πρέπει να δημιουργηθούν και άλλοι χώροι στάθμευσης – ο Ελληνας θα έρθει και με το αυτοκίνητο στη Θεσσαλονίκη, αλλά πού θα παρκάρουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι για να εξερευνήσουν το ιστορικό κέντρο της πόλης;».
Το ξενοδοχείο «Golden Star» βρίσκεται στον Δήμο Θερμαϊκού στην Περαία. «Ο δήμος έχει 4 γαλάζιες σημαίες, είναι γεμάτος με ξενοδοχεία και Airbnb στη μοναδική παραλία που έχει η Θεσσαλονίκη, το οποίο ξεχνιέται γιατί η περιοχή είναι πολύ υποβαθμισμένη, λείπουν έργα υποδομής», λέει στην «Κ» η ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου, και μέλος της Ενωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, Λένα Παπία, αναφέροντας π.χ. την απαραίτητη διευθέτηση ρεμάτων.
Καθώς το ξενοδοχείο είναι city resort, λειτουργεί με όρους εποχικότητας. Είναι πλήρες τους καλοκαιρινούς μήνες, κατά βάση με τουρίστες από τα Βαλκάνια, ενώ τον χειμώνα έρχονται Ελληνες. «Εταιρικοί πελάτες, αθλητικός τουρισμός, διάφορα γκρουπ», αναφέρει η κ. Παπία, τονίζοντας ότι φέτος τον Σεπτέμβριο το 25% των επισκεπτών του ξενοδοχείου ήταν Ελληνες. «Δεν πρέπει να αφήνουμε πίσω την ελληνική αγορά», αναφέρει η κ. Μπινιάρη. «Χρειαζόμαστε και άλλες συνδέσεις με κύριους προορισμούς της Ελλάδας, όπως είναι η Αθήνα, η Κρήτη, η Ρόδος».
Η αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού Κεντρικής Μακεδονίας Βίκυ Χατζηβασιλείου λέει στην «Κ» πως από τη Θεσσαλονίκη μπορεί κανείς να επισκεφθεί σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους στις Αιγές ή στην Αμφίπολη. Το Αγιον Ορος. Τον Ολυμπο. Ιαματικά λουτρά στα Πόζαρ και στη Ραιδεστό. «Συνδυάζει τα πάντα μια επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη, από τον πολιτισμό και την Ιστορία μέχρι τη φύση και τη γαστρονομία», αναφέρει. Παράλληλα γίνονται κινήσεις για να προσελκύσει η πόλη ακόμη περισσότερο εγχώριο τουρισμό. «Προσπαθούμε να προωθήσουμε τον συνεδριακό τουρισμό, εδώ υπάρχει μόνο ένα μεγάλο συνεδριακό κέντρο, το “Βελλίδειο”, αλλά το παλεύουμε και με χώρους σε μεγάλα ξενοδοχεία», σημειώνει. «Είναι αδιαπραγμάτευτο ότι χρειαζόμαστε τουρισμό», λέει η κ. Χατζηβασιλείου στην «Κ», «δεν έχουμε εδώ συμπτώματα υπερτουρισμού».
