Αυστηρά προσηλωμένες στην επίτευξη των κλιματικών στόχων τους παραμένουν οι επιχειρήσεις, παρότι δέχονται, συχνά, σφοδρή κριτική για greenwashing, δηλαδή ισχυρίζονται ψευδώς πως τα προϊόντα και οι υπηρεσίες τους είναι «πράσινα». Αυτό προκύπτει από έρευνα της Climate Impact Partners, εταιρείας που αναπτύσσει λύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, με πελάτες ορισμένες από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες. Ειδικότερα, οι 500 μεγαλύτερες επιχειρήσεις, βάσει εσόδων, σε όλο τον κόσμο (Fortune 500), θέτουν ακόμα πιο ψηλά τον πήχη για μηδενικό αποτύπωμα, σε σύγκριση και με τη διετία 2022-2023, κατά την οποία οι «πράσινοι» στόχοι δεν αποτελούσαν πρώτη προτεραιότητα.
Για την ακρίβεια, το ποσοστό των επιχειρήσεων του Fortune 500 που έχουν θέσει ως στόχο την επίτευξη μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος μέχρι το 2050 αυξήθηκε κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες, στο 45%, συγκριτικά με έναν χρόνο πριν.
Προς την κατεύθυνση αυτή, δίνουν περαιτέρω έμφαση στη χρήση κρίσιμων εργαλείων, όπως οι πιστώσεις άνθρακα (carbon credits), που διαπραγματεύονται στις αγορές και εκφράζουν την αξία ανά μετρικό τόνο διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που δεσμεύεται από τα δάση. Η πώληση αυτών των προϊόντων αποφέρει έσοδα στους ιδιοκτήτες των δασών, ενώ ταυτόχρονα βοηθά τους φορείς που τα αποκτούν να επιτύχουν τους στόχους μείωσης εκπομπών CO2.
Μάλιστα, φέτος, το 42% των κορυφαίων επιχειρήσεων, έναντι 40% πέρυσι, αναφέρουν ότι θα χρησιμοποιήσουν πιστώσεις άνθρακα για να πετύχουν την κλιματική ουδετερότητα, καθώς πλησιάζουμε στο 2030. Το γεγονός αυτό, κατά τους αναλυτές, υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο των πιστωτικών μορίων άνθρακα ως τμήμα μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής απεξάρτησης από τον άνθρακα, παρότι η χρήση του μέτρου των carbon credits δέχεται κριτική ως αναποτελεσματική. Κατ’ επέκταση, καταρρίπτεται ο μύθος ότι η στρατηγική των εταιρειών που ενσωματώνει τις πιστώσεις άνθρακα λειτουργεί σε βάρος των αυστηρών στόχων μείωσης των εκπομπών. Κι αυτό διότι οι επιχειρήσεις που υιοθετούν το μέτρο των carbon credits είναι κατά δύο φορές πιο πιθανό να δεσμεύονται στην πρωτοβουλία SBTi (Science Based Targets initiative), που βοηθά τις εταιρείες να θεσπίσουν επιστημονικούς στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Όπως και να μετατρέψουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες ώστε να εναρμονίζονται με την οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Παράλληλα, είναι κατά τρεις φορές πιο πιθανό να έχουν θέσει τον στόχο των μηδενικών εκπομπών για το σύνολο της αλυσίδας αξίας.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τη μελέτη της Climate Impact Partners, ενώ οι δεσμεύσεις για το κλίμα αυξάνονται, φαίνεται πως οι επιχειρήσεις προβάλλουν λιγότερο τις επιδόσεις τους στον συγκεκριμένο τομέα. Ο λόγος; Δεν επιθυμούν να προκαλέσουν τις ρυθμιστικές αρχές, οι οποίες έχουν διαρκώς την προσοχή τους στραμμένη σε φαινόμενα green washing. Αλλά και επειδή τα κριτήρια ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση) έχουν πολιτικοποιηθεί. Έτσι, όπως διαπιστώνει η έκθεση, ορισμένες εταιρείες δεν αναφέρουν την πρόοδό τους ως προς την ουδετερότητα του άνθρακα στις εκθέσεις βιωσιμότητας, λόγω και των αυξανόμενων ρυθμιστικών περιορισμών, όπως η απαγόρευση των ισχυρισμών περί ανθρακικής ουδετερότητας σε καταναλωτικά προϊόντα στον καταναλωτή, βάσει οδηγίας της ΕΕ για τους πράσινους ισχυρισμούς. Με άλλα λόγια, αυξήθηκαν οι επιχειρήσεις του Fortune 500 που προτιμούν αθόρυβα να εφαρμόζουν τους στόχους για το κλίμα.
Ποιοι επιχειρηματικοί τομείς ηγούνται της υιοθέτησης δεσμεύσεων για το περιβάλλον; Η τεχνολογία καταλαμβάνει ηγετική θέση ιδίως ως προς τους στόχους για υιοθέτηση κατά 100% Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (RE100) και την επίτευξη μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος μέχρι το 2030. Στον αντίποδα, ο κατασκευαστικός τομέας εμφανίζει τα χαμηλότερα ποσοστά ως προς κάθε είδους δέσμευση ESG, φανερώνοντας έναν πολύ πιο αργό εναγκαλισμό των στόχων βιωσιμότητας σε σχέση με άλλους τομείς.
Στη Βόρεια Αμερική, το 79% των επιχειρήσεων εμφανίζουν δεσμεύσεις βιωσιμότητας μέχρι το 2050, με το αντίστοιχο ποσοστό να διαμορφώνεται στο 46% στην Ασία και στο 95% στην Ευρώπη.
Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι η τεχνολογία επιδιώκει να υιοθετήσει εμπροσθοβαρώς τους στόχους. Μέχρι δηλαδή το 2030 οι περισσότερες τεχνολογικές επιχειρήσεις του Fortune 500 επιδιώκουν να έχουν επιτύχει τέσσερις στόχους: να χρησιμοποιούν κατά 100% ΑΠΕ, να έχουν εναρμονιστεί πλήρως με τις δεσμεύσεις της πρωτοβουλίας SBTi, να είναι κλιματικά ουδέτερες και να έχουν εμφανίσει μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα. Οι δεσμεύσεις αυτές, όμως, είναι μηδενικές για τον κλάδο του πετρελαίου και φυσικού αερίου (Oil & Gas), ενώ μόλις το 3% των επιχειρήσεων μεταλλουργίας και εξορύξεων θέτουν στόχους βιωσιμότητας. Η μελέτη καταγράφει μια ισχυρή ώθηση προς τη βιωσιμότητα σε ορισμένους κλάδους, οι οποίοι αφορούν, ως επί το πλείστον, καταναλωτικά και τεχνολογικά προϊόντα.
Σε κάθε περίπτωση, οι επιδόσεις των εταιρειών ως προς την υιοθέτηση κριτηρίων ESG διαφέρουν συναρτήσει της γεωγραφικής τοποθεσίας. Στη Βόρεια Αμερική, το 79% έναντι 73% πέρυσι των επιχειρήσεων εμφανίζουν δεσμεύσεις βιωσιμότητας μέχρι το 2050, με το αντίστοιχο ποσοστό να διαμορφώνεται στο 46% στην Ασία και στο 95% στην Ευρώπη. Η τελευταία καταλαμβάνει ηγετική θέση, καθώς 112 επιχειρήσεις έναντι συνολικά 117 έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές δεσμεύσεις. Ο στόχος του μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος είναι ο πιο διαδεδομένος όχι μόνο σε Ευρώπη, αλλά και σε Βόρεια Αμερική.
