Τον ρόλο των στελεχών που βρίσκονται στην κορυφή της διοικητικής «πυραμίδας» των εταιρειών στην Ευρώπη –των γνωστών μας Chief Executive Officers–, τις προοπτικές όπως αυτές διαγράφονται μέσα από τις τάσεις που επικρατούν και τις προκλήσεις που αναδύονται, κατέγραψε η έρευνα του INAC – Διεθνούς Οργανισμού Εταιρειών Επιλογής Στελεχών (www.inac-global.com) και ο αποκλειστικός συνεργάτης του για την ελληνική αγορά και για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, η ICAP Executive Search (www.icap.gr).
Συμπεράσματα
Σε πρόσφατη ενημερωτική εκδήλωση της INAC και της ICAP People Solutions με θέμα «τις τάσεις, τις προκλήσεις και τις προοπτικές στην επιλογή υψηλόβαθμων στελεχών» παρουσιάσθηκαν τα συμπεράσματα της έρευνας για τη χώρα μας στο πλαίσιο της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα, αλλά και της προόδου προς την έξοδο από την κρίση. Επικρατούσα τάση των ανωτάτων στελεχών όπως καταγράφτηκε, είναι η «κινητικότητά» τους με προορισμό τις αγορές άλλων χωρών, όπως και η υποβάθμιση πολλών ανώτατων θέσεων εργασίας – «μίκρυνε η πίτα» όπως περιγράφτηκε. Επιπλέον, οι θέσεις αυτές κατέχονται σήμερα από ηλικιακά νεότερα άτομα, με λιγότερη εμπειρία και χαμηλότερες αμοιβές.
Συχνά, προέρχονται από τον τομέα των πωλήσεων, ώστε να γνωρίζουν πώς να τις προωθούν. Επιπλέον, είναι επιφορτισμένοι και με διπλές αρμοδιότητες, δημιουργούν δίκτυα, ενώ βασικό ρόλο έχουν τα Private Equity Funds. Ωστόσο, ιδιαίτερη έκταση στην ενημέρωση διεκδίκησαν και έλαβαν τα συμπεράσματα από τις πολλαπλές προκλήσεις που καταγράφτηκαν για τους CEO. Για παράδειγμα, στα απαραίτητα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει η νέα ηγεσία, είναι το «όραμα». Που σημαίνει ότι ο CEO μπορεί να εμπνέει τους ανθρώπους του και να μπορεί να τους εξηγεί το πόσο σημαντική είναι η αποστολή του καθενός ξεχωριστά για τη συνδημιουργία της «μεγάλης εικόνας». Ασφαλώς, σημαντικό χαρακτηριστικό ενός καλού ηγέτη είναι η «ακεραιότητα» όπως και η «ευθυκρισία», όχι μόνο για την έγκαιρη λήψη των σωστών αποφάσεων, αλλά και για την αναπροσαρμογή τους στην περίπτωση που ήταν λανθασμένες.
Στις απαραίτητες δεξιότητές τους προτάσσεται η γνώση και η σχέση τους με την τεχνολογία. Και ακολουθεί η επιχειρηματικότητα. Αφού «έρχονται πρώτοι οι παράγοντες που αναδεικνύουν μια τεχνολογική ιδιοφυΐα και ακολουθούν εκείνοι για τις μπίζνες». Οσο για την επιχειρηματικότητα, απαραίτητες είναι οι δεξιότητες εκείνες που εξασφαλίζουν την κερδοφορία, την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και την ανταπόκριση στους πελάτες. Στο πλαίσιο του ηγετικού ρόλου τους οι CEO οφείλουν να αναπτύσσουν και σε άλλους τις δεξιότητες ηγεσίας, της ομαδικής εργασίας και την ατομική ανάπτυξη. Και για να είναι και οι ίδιοι αποτελεσματικοί, πρέπει να είναι ευέλικτοι, καινοτόμοι και να διαθέτουν γνώση και δεξιότητες στην επικοινωνία.
Ξεχωριστό κεφάλαιο αφιέρωσε η έρευνα στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και στις δεξιότητες που αντιστοίχως πρέπει να διαθέτουν οι Chief Restructuring Officers (CRO). Για τον ρόλο των οποίων δανείζεται μάλιστα και τον ορισμό, όπως τον δίνει η wikipedia: «ανώτερο στέλεχος το οποίο έχει εξουσιοδοτηθεί με διευρυμένη εξουσία ώστε να επαναδιαπραγματεύεται όλες τις πτυχές των οικονομικών μιας εταιρείας, για να διαπραγματευθεί μιαν επικείμενη πτώχευση, είτε για να αναδιαρθρώσει την εταιρεία ύστερα από μια πτώχευση».
Αρχιτέκτονας
Ο CRO θεωρείται ο αρχιτέκτονας και αυτός που εφαρμόζει τη στρατηγική. Και ο ρόλος του είναι απαραίτητος για την εταιρεία πολύ πριν βρεθεί αντιμέτωπη με κάποια από τις αλλαγές αυτές. Αυτονόητο λοιπόν, ότι πρέπει να είναι εξοικειωμένος με τους πόρους και να έχει εμπειρία για τη διαχείριση κρίσεων, αλλά και να είναι ενημερωμένος ακόμη και για τους ισολογισμούς και για τις οικονομικές δραστηριότητες της εταιρείας. Συχνά μάλιστα, τον συγκρίνουν με κάποιον «περιφερόμενο» σύμβουλο. Πέρα από τα οικονομικά όμως, ο CRO οφείλει να διαθέτει δεξιότητες αν χρειασθεί να αλλάξει η κουλτούρα της εταιρείας είτε να πρέπει να προσαρμοσθούν οι άνθρωποι στην υφισταμένη κουλτούρα.
Διαδικασία αναδιάρθρωσης
Ο CEO οφείλει να μπορεί να αναγνωρίσει ένα πρόβλημα και να πείσει την ηγεσία ότι, όντως, το πρόβλημα υπάρχει. Να αναγνωρίζει επίσης, ποιος είναι ο «κορμός» της επιχειρηματικότητας της εταιρείας, όπως και τον τελικό επιδιωκόμενο στόχο και να την κατευθύνει προς τα εκεί. Και, επειδή ο ρόλος του CRO είναι καταλυτικής σημασίας για τη διαδικασία της αναδιάρθρωσης, δεν είναι λίγες οι φορές που τον ρόλο αυτό τον αναλαμβάνει ο ίδιος ο CEO. Τέλος, επειδή ένα σχέδιο διάδοχης απαιτεί δεξιότητες καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, οφείλουν τα ανώτερα στελέχη αφενός να θέτουν το ερώτημα «πώς μπορώ να προετοιμασθώ» και αντιστοίχως να προωθούν στη διαδοχή και τις γυναίκες.