Με τίτλο «Χτίζοντας νοσοκομειακά στελέχη», η Ελληνική Εταιρεία Management Υπηρεσιών Υγείας (ΕΕΜΥΥ) ανακοίνωσε ότι τον Οκτώβριο του 2015 θα πραγματοποιήσει το φετινό Πανελλήνιο Συνέδριό της, κατά το οποίο στοχεύει να παρουσιάσει εργασίες και προτάσεις για βέλτιστες πρακτικές που να μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή και να αφορούν τόσο στο προσωπικό των ιατρικών και νοσηλευτικών υπηρεσιών, όσο και στα στελέχη των διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών (www.eemyy.gr).
Συγκεκριμένα, στην εμβέλεια των προτάσεων περιλαμβάνονται η εισαγωγική ταχύρρυθμη ενημέρωση των νεοεισερχομένων στο σύστημα υγείας, η εκπαίδευση στην πράξη (on job training), η επαγγελματική εξειδίκευση, η μεταπτυχιακή εκπαίδευση, όπως και η απόκτηση γνώσεων και ικανοτήτων για τα οικονομικά, τα διοικητικά και τα τεχνικά στελέχη, αλλά και για τα στελέχη της Πληροφορικής. Επίσης πρόσφατα, η ηγεσία της EEMΥY υπέβαλε πρόταση στο αρμόδιο υπουργείο για την τροπολογία του νόμου που αφορά την επιλογή των διοικητών νοσοκομείων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη, τα στελέχη που τοποθετούνται να είναι καταρτισμένα και ικανά.
Είναι φανερό ότι το «ιατρικό τσεκάπ» για το μάνατζμεντ και την ηγεσία στους οργανισμούς υγείας έχει ξεκινήσει και υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για βελτιώσεις, ενώ υπάρχει και η πειστική ένδειξη ότι η ανάπτυξη στο μάνατζμεντ και στην ηγεσία, όταν γίνεται σωστά, αποδίδει. Επιπλέον, εκείνοι που την παρέχουν είναι αυτοί που «θερίζουν καρπούς». Αυτό τουλάχιστον μας επιβεβαιώνει μεγάλη έρευνα που έχει πραγματοποιήσει το Βρετανικό Ινστιτούτο Μάνατζμεντ σε μάνατζερ κάθε επιπέδου και διαφορετικών κλάδων, στην οποία -σε σημαντικό ποσοστό- συμμετείχαν μέλη του κλάδου της υγείας. Και το γενικό συμπέρασμα ήταν ότι «σχεδόν ο ένας στους τρεις ανώτερους διευθυντές κρίθηκε αναποτελεσματικός».
Στο συμπέρασμα αυτό συνέβαλαν με τις απαντήσεις τους και οι άμεσοι επιτελείς τους, οι οποίοι αναφέρθηκαν στα ιδιαίτερα προβλήματα που δημιουργούνται εξαιτίας της αναποτελεσματικότητας των διευθυντών τους. Ως αιτία είτε ως παράγοντας που συμβάλλει σε αυτό, έκριναν το ότι στις θέσεις αυτές τοποθετείται ιατρικό προσωπικό, χωρίς όμως να τους παρέχεται και η απαραίτητη υποστήριξη μέσα από την αναγκαία επένδυση ώστε να αναπτύξουν δεξιότητες στο μάνατζμεντ και στον ηγετικό ρόλο που αναλαμβάνουν.
Ενα άλλο εύρημα ήταν το ότι στα βασικά χαρακτηριστικά των μάνατζερ του συγκεκριμένου κλάδου, το προβάδισμα έχουν τα χαρακτηριστικά εκείνα που πηγάζουν από το ιατρικό πεδίο, ενώ εμφανίζονται πολύ ασθενέστερα τα χαρακτηριστικά του μάνατζμεντ, όπως η επικοινωνία των αντικειμενικών στόχων, η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και η αναζήτηση -αλλά και η ανταπόκρισή τους- στους πόρους για την αποδοτικότητα. Προκύπτει επίσης και μια άλλη διαφωνία σχετικά με την εκπαίδευση που τους παρέχεται -όταν τους παρέχεται- και αφορά στο ποια εκπαίδευση κρίνουν καταλληλότερη οι ίδιοι οι μάνατζερ. Παραδέχονται μεν την αποτελεσματικότητα της διαπιστευμένης εκπαίδευσης για την απόκτηση δεξιοτήτων, θεωρούν όμως πιθανότερο ότι θα έχουν on-the-job εκπαίδευση είτε θα εκπαιδεύονται μέσα από εσωτερικά προγράμματα ανάπτυξης, τα οποία όμως κατατάσσουν στα λιγότερο αποτελεσματικά.
Η έρευνα κατέληξε λοιπόν στο ότι αν κάτι πρέπει να αλλάξει, αυτό είναι «ο τρόπος με τον οποίο εκπαιδεύουμε και προσλαμβάνουμε τους μάνατζερ σε αυτόν τον κλάδο». Ομως, για να αναβαθμισθούν οι κανόνες του παιχνιδιού χρειάζεται μια περισσότερο στρατηγική προσέγγιση για την επένδυση και την ανάπτυξη των μάνατζερ και των ηγετών του συγκεκριμένου τομέα. Μια προσέγγιση που να έχει ως απαραίτητο επίκεντρό της το ότι εκείνος που προορίζεται για την ανάληψη του ρόλου του μάνατζερ θα πρέπει να υποστηρίζεται τόσο από τα απαραίτητα επαγγελματικά προσόντα όσο και από την επίσημη εκπαίδευση.
Στην ανακοίνωση της έρευνας τονίζεται ότι μπορεί μεν το κακό μάνατζμεντ να έχει καταστρεπτικές συνέπειες σε οποιονδήποτε κλάδο, ωστόσο για τον κλάδο της υγείας έχει κρίσιμη σημασία. Και συμπληρώνει με έμφαση ότι μπορεί μεν η σύγχρονη φροντίδα υγείας να αφορά στην ιατρική και στα ιατρικά, έχει όμως να κάνει και με το μάνατζμεντ. Και αυτό είναι κάτι που πολύ συχνά παραβλέπεται και θεωρείται παράπλευρο κόστος, το οποίο μπορεί και να αποφεύγεται. Είτε, και κάτι ακόμη χειρότερο· ότι συνιστά εμπόδιο για τη φροντίδα του ασθενούς. Βέβαια, όταν η παρούσα έκθεση δείχνει ότι σημαντικό ποσοστό των μάνατζερ στους κλάδους υγείας και κοινωνικής πρόνοιας είναι αναποτελεσματικοί, προκύπτουν ευθύνες και για την έλλειψη δέσμευσης εκ μέρους των εργαζομένων για την παροχή χαμηλού επιπέδου υπηρεσιών, αλλά και για το χαμηλό επίπεδο ικανοποίησης των ασθενών. Αρα, οι μάνατζερ που μπορούν, όντως, να δεσμεύουν και να δίνουν κίνητρα στις ομάδες τους, είναι εκείνοι που βελτιώνουν την αποδοτικότητα και πετυχαίνουν στην πράξη να βελτιώσουν το σύστημα της υγείας. Και είναι αυτοί που είναι περιζήτητοι.