Ως «πολύ χρήσιμες συναντήσεις» που «θα διευκολύνουν» την επικείμενη αποστολή της τρόικας στην Ελλάδα εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν τις επαφές της προηγούμενης εβδομάδας στο Παρίσι πηγές από την Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με πληροφορίες, όμως, παραμένουν ακόμη ανοιχτές πολλές λεπτομέρειες, συμπεριλαμβανομένου του πεδίου της δημοσιονομικής πολιτικής. Φαίνεται, έτσι, ότι οι ενστάσεις του ΔΝΤ στις ελληνικές προτάσεις για χαλάρωση του προγράμματος δεν περιορίζονται στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά επεκτείνονται και στις εκτιμήσεις σχετικά με τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας – άρα και στο εύρος των φοροαπαλλαγών που τελικά θα εγκριθούν. Σύμφωνα με πηγές που συμμετείχαν στις προηγούμενες διαπραγματεύσεις, το ΔΝΤ επέμεινε σε μία σειρά από πολύ φιλόδοξες αξιώσεις για την αναμενόμενη αξιολόγηση, οι οποίες αναμένεται να περιπλέξουν τη διαπραγμάτευση. Αυτές περιλαμβάνουν από την επιμονή στα μέτρα για τα εργασιακά και τις ασφαλιστικές εισφορές μέχρι τις δύσκολες μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντος και στον κλάδο της ενέργειας. Σύμφωνα με την τελευταία επικαιροποίηση του προγράμματος, μάλιστα, προβλέπεται επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων σε μία σειρά από τομείς, με βάση και πάλι εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, η οποία θα πρέπει να εκπονηθεί και να υλοποιηθεί σε λιγότερο από 6 μήνες, όταν η προηγούμενη χρειάστηκε σχεδόν ενάμισι έτος.
Η διαμόρφωση ευνοϊκού κλίματος για την Ελλάδα στις κεφαλαιαγορές είναι καθοριστικής σημασίας για την οικονομία. Απόδειξη; Φέτος εχουν ήδη αντληθεί κεφάλαια της τάξης των 4,5 δισ. ευρώ στις ομολογιακές αγορές από ελληνικούς ομίλους, ενώ πέρυσι, όλο τον χρόνο, συγκεντρώθηκαν 4 δισ. Μέρος αυτών των κεφαλαίων κατευθύνθηκε σε αναχρηματοδοτήσεις παλαιότερων ομολόγων. Σε αυτά τα 8,5 δισ. που έχουν αντληθεί μέσα σε 18 μήνες δεν συμπεριλαμβάνονται βέβαια τα 3 δισ. ευρώ που άντλησε το ελληνικό Δημόσιο τον Απρίλιο ούτε τα πολλαπλάσια ποσά που τοποθετήθηκαν στις αυξήσεις κεφαλαίου των ελληνικών τραπεζών.
Περισσότεροι των απασχολουμένων οι άνεργοι
Οι απασχολούμενοι στην Ελλάδα είναι πλέον πολύ λιγότεροι από όσους δεν εργάζονται. Συγκεκριμένα, οι απασχολούμενοι (σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ για το 2014) ήταν στις αρχές του καλοκαιριού 3.504.659 άτομα, οι καταγεγραμμένοι άνεργοι 1.309.213 άτομα και ο μη οικονομικά ενεργός πληθυσμός (μέσα σε αυτούς και οι συνταξιούχοι) 4.637.280 άτομα. Οι συνταξιούχοι όλων των Ταμείων και των κατηγοριών ανέρχονται σε 2.656.855 άτομα. Η ύφεση οδήγησε στην κατάσταση να εργάζονται λίγοι για να «θρέψουν» πολλούς. Το αποτέλεσμα είναι αντί οι νέοι να στηρίζουν τους μεγαλύτερους (όπως γινόταν επί δεκαετίες), να υποχρεώνονται οι ηλικιωμένοι να διασώζουν τους νεότερους…
Προτεραιότητα το δημοσιονομικό κενό
Αμεσης προτεραιότητας θέμα στις διαβουλεύσεις μεταξύ οικονομικού επιτελείου και τρόικας είναι η κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2015. Οι εκπρόσωποι των δανειστών της χώρας έχουν λάβει από το υπουργείο Οικονομικών όλα τα διαθέσιμα στοιχεία για την πορεία του φετινού προϋπολογισμού και θα πρέπει να τα επεξεργαστούν ώστε να καταλήξουν στο κατά πόσον η αρχική τους εκτίμηση για το κενό του 2015 είναι ορθή ή θα πρέπει να αλλάξει. Υπενθυμίζεται ότι η τρόικα έχει υπολογίζει την «τρύπα» του επόμενου έτους στα 2 δισ. ευρώ και το οικονομικό επιτελείο στα 900 εκατ. ευρώ. Ενόψει της κατάθεσης του προσχεδίου του προϋπολογισμού στις 6 Οκτωβρίου, θα πρέπει οι δύο πλευρές τουλάχιστον να συγκλίνουν στις εκτιμήσεις τους –αν όχι να συμφωνήσουν– ώστε να αποτυπωθεί στο προσχέδιο το τι μέλλει γενέσθαι το 2015. Αν δεν συμβεί αυτό, θα υπάρξει καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κάλυψη του δημοσιονομικού κενού δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς υπάρχει μία σειρά παραγόντων που το επιβαρύνουν, όπως οι σχεδιαζόμενες φοροελαφρύνσεις (σε ΕΝΦΙΑ, εισφορά αλληλεγγύης, ΕΦΚ καυσίμων κ.λπ.), οι δικαστικές αποφάσεις που ανατρέπουν την εισοδηματική πολιτική και πιθανές αποκλίσεις των εσόδων στον φετινό προϋπολογισμό.
