Ενώ αναμένεται η πρώτη αύξηση επιτοκίων της ΕΚΤ έπειτα από 11 χρόνια, ο διαρκώς επιταχυνόμενος πληθωρισμός της Ευρωζώνης σημείωσε νέο ρεκόρ τον Ιούνιο φθάνοντας αισίως στο 8,6%. Υπερέβη έτσι τις προβλέψεις των οικονομολόγων για επιτάχυνση στο 8,4% από το 8,1% του Μαΐου, με καίριο παράγοντα την αύξηση των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων. Αντανακλώντας τη διακοπή της προσφοράς, συνεπακόλουθο του πολέμου στην Ουκρανία, οι τιμές τροφίμων, αλκοολούχων ποτών και καπνού έφτασαν στο 8,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους.
Η εικόνα διαφοροποιείται σημαντικά ανάμεσα στα κράτη-μέλη, με τη Γερμανία να έχει προκαλέσει έκπληξη μέσα στην εβδομάδα όταν ανακοίνωσε υποχώρηση του πληθωρισμού κατά 0,5 εκατοστιαίες μονάδες. Σύμφωνα, όμως, με τους ειδικούς, η υποχώρηση είναι φαινομενική και αντανακλά τις επιδοτήσεις που ενέκρινε η κυβέρνηση για να περιορίσει τον αντίκτυπο των υψηλών τιμών της ενέργειας. Την ίδια στιγμή, άλλωστε, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ισπανία ο πληθωρισμός υπερέβη το 10% για πρώτη φορά από το 1985. Τα στοιχεία αναμένεται να εντείνουν την πίεση στην ΕΚΤ, που έχει ήδη δεσμευθεί να ανακόψει την άνοδο των τιμών και αναμένεται να αυξήσει τα επιτόκια στη συνεδρίασή της στα τέλη του μηνός.
Η τράπεζα έχει τονίσει πως θα προχωρήσει στην επόμενη άνοδο επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, με απώτερο στόχο για το τέλος του έτους να αφήσει πίσω της τα αρνητικά επιτόκια που έχει υιοθετήσει από το 2014. Μιλώντας, άλλωστε, από το βήμα της ετήσιας συνόδου της ΕΚΤ στη Σίντρα της Πορτογαλίας, η πρόεδρος της τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε πως «αν δεν βελτιωθεί η εικόνα του πληθωρισμού, θα έχουμε πλέον επαρκείς πληροφορίες που θα μας επιτρέπουν να κινηθούμε ταχύτερα». Εντείνεται, ωστόσο, ο προβληματισμός σχετικά με το μέλλον της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη, καθώς αυξάνεται διαρκώς ο φόβος της ύφεσης που μπορεί να αποτελέσει αναπόφευκτη παρενέργεια των υψηλών επιτοκίων. Εν ολίγοις, αν η τράπεζα σπεύσει να αυξήσει τα επιτόκια ταχύτερα και πιο απότομα από όσο είχε αρχικά σχεδιάσει, μπορεί να υπονομεύσει την ανάπτυξη περαιτέρω σε μια στιγμή που η επιβράδυνση είναι ήδη γεγονός. Τα τελευταία στοιχεία για την Ευρωζώνη προδίδουν πως ήδη χάνει έδαφος η οικονομική δραστηριότητα.
Τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ισπανία υπερέβη το 10% για πρώτη φορά από το 1985.
Το ερώτημα είναι πλέον κατά πόσον θα διαφύγει τον κίνδυνο της ύφεσης η Ευρωζώνη ή είναι αναπόφευκτο να διολισθήσει σε αυτήν μέσα στο επόμενο έτος. Σύμφωνα, πάντως, με την πρόεδρο της ΕΚΤ, προβλέπεται πως η Ευρωζώνη θα σημειώσει θετικό ρυθμό ανάπτυξης, καθώς υπάρχει μεγάλος όγκος αποταμίευσης που αποτελεί ανάχωμα σε κάθε κάμψη της οικονομικής ανάπτυξης. Η τελευταία πρόβλεψη της ΕΚΤ μιλάει για ανάπτυξη της Ευρωζώνης κατά 2,8% στο σύνολο του έτους. Τα στελέχη της τράπεζας δεν παύουν πάντως να ανησυχούν για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην ανάπτυξη η στροφή σε περιοριστική νομισματική πολιτική. Μιλώντας στην ετήσια σύνοδο της ΕΚΤ, ο επικεφαλής των οικονομολόγων της Φίλιπ Λέιν τόνισε πως πρέπει να παρακολουθούμε προσεκτικά τις εξελίξεις τους επόμενους μήνες.
Οπως διευκρίνισε, δεδομένης της αβεβαιότητας η ΕΚΤ πρέπει να διαχειριστεί τους δύο κινδύνους, της ύφεσης και του πληθωρισμού, καθώς έχουμε αφενός τις δυνάμεις που διατηρούν τις τιμές σε υψηλά επίπεδα και αφετέρου τον κίνδυνο μιας επιβράδυνσης της οικονομίας, που, ωστόσο, θα μειώσει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Πηγή: Bloomberg, Reuters
