Για πρώτη φορά από το 1980, η Τράπεζα της Αγγλίας παρεμβαίνει για να «φρενάρει» τον υπερβολικό ενθουσιασμό που έχει καταλάβει την αγορά κατοικίας και στεγαστικής πίστης στη Βρετανία. Απώτερος στόχος της είναι να αποφύγει μια ακόμη πιστωτική κρίση, καθώς είναι ακόμη νωπή η πικρή γεύση που έχει αφήσει η χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-09. Η βρετανική οικονομία βρίσκεται σε ένα κρίσιμο στάδιο ανάκαμψης και σκοπός των κυβερνώντων είναι μην εξανεμιστεί αυτή η δυναμική με τη δημιουργία μιας ακόμη φούσκας στην αγορά κατοικίας. Η Τράπεζα της Αγγλίας επισημαίνει, παράλληλα, στην Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ότι δεν ελλοχεύει άμεσος κίνδυνος από τον δανεισμό των νοικοκυριών.
Αναλυτικότερα, η Τράπεζα της Αγγλίας τάσσεται υπέρ σύστασης από την Επιτροπή Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (FPC) ότι πάνω από το 15% των στεγαστικών δανείων μιας τράπεζας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το ετήσιο εισόδημα των δανειοληπτών κατά 4,5 φορές. Προς επίρρωση αυτού του μέτρου, το υπουργείο Οικονομικών της Βρετανίας ανακοίνωσε πως ένα στεγαστικό δάνειο που θα είναι 4,5 φορές υψηλότερο του ετήσιου εισοδήματος του δανειολήπτη δεν θα περιλαμβάνεται στο κρατικό πρόγραμμα εγγύησης Help to Buy. Προς το παρόν, οι τράπεζες δεν φαίνονται εκτεθειμένες σε αυτό το μέτρο. Τα στεγαστικά δάνεια που ξεπερνούν κατά 4,5 φορές το ετήσιο εισόδημα των δανειοληπτών είναι χαμηλότερα του 10% του συνολικού χαρτοφυλακίου για όλες τις τράπεζες της χώρας.
Συν τοις άλλοις, η Τράπεζα της Αγγλίας ανακοίνωσε πως οι τράπεζες θα πρέπει να διασφαλίσουν εάν οι δανειολήπτες μπορούν να αντεπεξέλθουν στις ετήσιες υποχρεώσεις τους με μια αύξηση των επιτοκίων κατά 3% μέσα στην επόμενη πενταετία. Ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Μαρκ Κάρνεϊ, προειδοποίησε πως «υπάρχει ένα όριο στην ανοχή μας και αυτός είναι ο λόγος που επιβάλλεται πλαφόν στις εγκρίσεις νέων δανείων από ένα ποσό και πάνω». Προσέθεσε ότι τα μέτρα αυτά «θα αποτρέψουν τον εκτροχιασμό του δανεισμού σε σχέση με τα εισόδημα του δανειολήπτη αλλά και αύξηση του ριψοκίνδυνου δανεισμού στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, πιθανές εξελίξεις που μπορεί να υπονομεύσουν την επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας στο μεσοπρόθεσμο μέλλον».
Αποφυγή υπερβολών
Η Τράπεζα της Αγγλίας καταβάλει προσπάθειες ώστε να υπάρξει μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας και την αναχαίτιση του υπερβολικού δανεισμού. Με βάση το βασικό σενάριο της Τράπεζας της Αγγλίας, εάν οι τιμές στην αγορά κατοικίας αυξηθούν κατά μόνον 20% μέσα στην επόμενη τριετία, τότε τα μέτρα της FPC θα έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα. Εάν, όμως, οι τιμές αυξηθούν κατά 45%, τόνισε ο κ. Κάρνεϊ, τότε τα μέτρα θα είναι δραστικότερα. Η μέγιστη επίπτωση αυτής της πολιτικής θα είναι η πτώση του ΑΕΠ κατά 0,25%. Αλλά, η τράπεζα «θα έχει περιορίσει την όποια μεταβλητότητα στην πραγματική οικονομία και την πιθανότητα αποσταθεροποίησης του χρηματοοικονομικού συστήματος», τόνισε κ. Κάρνεϊ. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Αγγλίας, οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί σε ταχύτερους ρυθμούς από τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Μέσα στους τελευταίους μήνες, οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί έξι φορές και πλέον ως προς το μέσο εισόδημα των Βρετανών. Η αναλογία αυτή, τονίζει η τράπεζα, είναι χαμηλότερη από τα υψηλά επίπεδα του 2007, αλλά είναι υψηλότερη σε σχέση με μια δεκαετία πριν.
