Σε μια εποχή που η γερμανική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με την προοπτική μιας νέας ύφεσης εν μέσω γενικότερης επιβράδυνσης της οικονομίας της Ευρωζώνης, οι γερμανικές εταιρείες επενδύουν όλο και πιο συχνά εκτός Γερμανίας επιδεινώνοντας το πρόβλημα. Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό είναι πολλοί: οι φτωχές αναπτυξιακές προοπτικές στην Ευρώπη και οι ελκυστικότερες επενδυτικές ευκαιρίες σε άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ. Η κυβέρνηση της κ. Αγκελα Μέρκελ παρακολουθεί την κατάσταση μάλλον αμήχανα.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times η BASF, η μεγαλύτερη εταιρεία χημικών στον κόσμο αναβαθμίζει αυτή την εποχή το βασικό της εργοστάσιο στο Λούντβιχσχαφεν στον Ρήνο. Ομως ο κ. Κουρτ Μπλοκ, διευθύνων σύμβουλος της BASF, εξηγεί στους F.T. ότι η εταιρεία εξετάζει το ενδεχόμενο να επενδύσει περισσότερο από 1 δισ. ευρώ σε ένα νέο εργοστάσιο στις ΗΠΑ ώστε να εκμεταλλευτεί καλύτερα την επανάσταση του σχιστολιθικού αερίου στις ΗΠΑ, η οποία έχει μειώσει πολύ περισσότερο τις τιμές του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ σε σχέση με τη Γερμανία. Το αποτέλεσμα είναι ότι το μερίδιο της Γερμανίας από τις επενδύσεις της BASF θα μειωθεί. «Σήμερα η Β. Αμερική είναι πολύ περισσότερο επικερδής από τη Γερμανία. Αν μου το λέγατε πριν από δέκα χρόνια ότι θα συμβεί αυτό, θα σας απαντούσα: αποκλείεται» λέει ο κ. Μπλοκ. Η φυγή επενδύσεων προκαλεί ανησυχία μεταξύ του γερμανικού κατεστημένου σχετικά με τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της χώρας. Την περασμένη εβδομάδα η Γερμανίδα καγκελάριος κ. Αγκελα Μέρκελ προσέθεσε τη φωνή της στις εκκλήσεις για αύξηση των επενδύσεων, την ίδια στιγμή που οι εξαγωγές και η βιομηχανική παραγωγή της χώρας τον Αύγουστο υποχωρούσε στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2009. Ομως, μέχρι στιγμής, η κυβέρνηση συνασπισμού της κ. Μέρκελ έχει επικεντρωθεί στο να παρουσιάσει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό το 2015, γεγονός που αποκλείεται την πιθανότητα σημαντικής αύξησης των δημοσίων επενδύσεων. Αντιθέτως, η γερμανική κυβέρνηση προσπαθεί να προωθήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις. Ωστόσο, ούτε αυτό είναι εύκολο, διότι πολλές εταιρείες δεν έχουν σημαντικούς λόγους να επενδύσουν στη Γερμανία. Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ έχουν υποχωρήσει μόλις στο 17%, πολύ κάτω από τον μέσο όρο των προηγμένων χωρών που είναι 21%. Μακροπρόθεσμα αυτό αποτελεί πρόβλημα για τους Γερμανούς. Είτε θ’ αυξήσουν την παραγωγικότητά τους ώστε ν’ αντισταθμίσουν τη γήρανση του πληθυσμού, είτε θα πρέπει να συμβιβαστούν με πτώση του βιοτικού τους επιπέδου, σύμφωνα με τους F.T.
Σημαντικό πρόβλημα για τις εταιρείες είναι και το μικρό ποσοστό των δημοσίων επενδύσεων στη Γερμανία. Ο Ράινερ Χουντσχόφερ λέει ότι η εταιρεία του, EBM-Papst η οποία κατασκευάζει βιομηχανικούς ανεμιστήρες, έχει επενδύσει 50 εκατομμύρια ευρώ ώστε να επεκτείνει το βασικό της εργοστάσιο, ωστόσο ο δρόμος που το συνδέει με μια γειτονική μονάδα παραγωγής είναι υπό επιδιόρθωση εδώ και χρόνια. «Οι εταιρείες δεν είναι υπεύθυνες για την επισκευή των δημοσίων υποδομών, γι’ αυτό πληρώνουμε φόρους… Αν το κράτος δεν αναλάβει δράση, τότε η Γερμανία δεν θα είναι πλέον ελκυστική ως προορισμός επενδύσεων και οι εταιρείες θα επενδύσουν αλλού». Οι εταιρικές επενδύσεις σε μηχανήματα και σε εξοπλισμό ως ποσοστό του ΑΕΠ υποχωρούν στη Γερμανία από το 2011 και παραμένουν κάτω από το επίπεδο όπου είχαν φτάσει προ κρίσης. Οι ελπίδες για ανάκαμψη εφέτος διαψεύστηκαν εξαιτίας της γεωπολιτικής αναταραχής, αλλά και μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση Μέρκελ, όπως η εισαγωγή κατώτατου μισθού και η αύξηση των συντάξεων για ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων.
Οπως φαίνεται οι γερμανικές εταιρείες προτιμούν να επενδύσουν στο εξωτερικό και ακόμη περισσότερο να συσσωρεύσουν ρευστό εις αναμονή καλύτερων καιρών.
