Για μία ακόμη φορά, η πολιτική συζήτηση έχει μετατεθεί στις δυσκολίες που συναντά σήμερα η μεσαία τάξη στις ΗΠΑ. Αυτό συμβαίνει για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, οι περισσότερες ψήφοι εξασφαλίζονται από τη μεσαία τάξη. Δεύτερον, η πλειονότητα των Αμερικανών αυτοπροσδιορίζονται ως μέλη της μεσαίας τάξης. Το πρόβλημα είναι, όπως πολύ εύστοχα επισημαίνει ο Εζρα Κλέιν, συνεργάτης του ινστιτούτου ερευνών Vox, ότι είναι πολύ δύσκολο να προσδιορίσει κανείς τη μεσαία τάξη. Υπάρχουν διαφορές στο βιοτικό επίπεδο μεταξύ των μελών της μεσαίας τάξης από τη μία πολιτεία στην άλλη. «Οταν μένεις στο Ντιτρόιτ, ένα εισόδημα των 50.000 δολαρίων σε καθιστά πλούσιο, αλλά στο Μανχάταν επιβιώνεις οριακά».
Αυτή είναι μια όψη του προβλήματος, αλλά υπάρχουν και άλλες. Το βιοτικό επίπεδο προσδιορίζεται καλύτερα βάσει του πλούτου ή του εισοδήματος; Μια οικογένεια, για παράδειγμα, έχει κληρονομήσει ένα εκατ. δολάρια αλλά κερδίζει 30.000 δολάρια, ετησίως. Και τι συμβαίνει με την ηλικία; Ενας μισθός 30.000 δολαρίων στην ηλικία των 22 ετών είναι πολύ καλός, αλλά αρκετά χαμηλός όταν κάποιος φθάνει τη δεκαετία των 50.
Οταν κάποιος αναλύει το εισόδημα ενός νοικοκυριού οφείλει να εξετάσει και τις δαπάνες. Ενας εργένης έχει πολύ χαμηλότερο κόστος διαβίωσης από μια πενταμελή οικογένεια. Ωστόσο, η δημιουργία οικογένειας ή η μετακόμιση στη Νέα Υόρκη είναι επιλογές.
Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η μεσαία τάξη είναι περισσότερο μια έννοια παρά μια οικονομική πραγματικότητα. Σημαίνει ότι ζεις σε ένα περιβάλλον όπου η οικονομική επιφάνειά σου είναι ανάλογη με αυτήν των κοντινών συνανθρώπων σου. Μοιράζεσαι μια αίσθηση ασφάλειας και αισιοδοξίας.
Το ζήτημα, όμως, είναι ακόμη πιο βαθύ. Τη δεκαετία του ’60, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μοιράζονταν μόνο παρόμοια κριτήρια διαβίωσης, αλλά είχαν ανάλογες οικονομικές προοπτικές. Ακολούθησε η δεκαετία του ’80, οπότε ανατράπηκαν οι ισορροπίες του παλαιού επιχειρηματικού κόσμου. Ενας συνδυασμός παγκοσμιοποίησης και ανταγωνισμού, νεοφιλελεύθερης πολιτικής και τεχνολογικής προόδου εκτόπισε την παλαιά –και πιο σταθερή– ιεραρχία στον επιχειρηματικό κόσμο. Η σύγχρονη οικονομική ζωή είναι σαν το ηλεκτρονικό παιχνίδι Super Mario, όπου πηδάς από τη μία πλατφόρμα στην άλλη και αρπάζεις όσα νομίσματα μπορείς. Και εάν χάσεις μια πλατφόρμα, πέφτεις. Προ μιας δεκαετίας, όταν ζούσα στην Ιαπωνία, η ερώτηση «για ποιον εργάζεσαι;» ήταν αρκετή για να καταλάβει αρκετά πράγματα ο ένας για τον άλλον, αντί της ερώτησης «τι δουλειά κάνεις;» που ισχύει στις ΗΠΑ. Αυτή η αίσθηση της ομοιότητας προσδιόριζε τη μεσαία τάξη στην Ιαπωνία.
