Χιλιάδες πολίτες του Πουέρτο Ρίκο μεταναστεύουν ήδη, και πολλοί άλλοι ενδέχεται να κάνουν το ίδιο και να εγκαταλείψουν στην τύχη της την υπερπόντια κτήση των ΗΠΑ, αν αυτή οδηγηθεί σε άτακτη χρεοκοπία και αποκλεισθεί από τις χρηματαγορές. Ο λόγος είναι ότι το Πουέρτο Ρίκο απολαμβάνει ευρείας αυτονομίας, με αποτέλεσμα τις αποφάσεις να μην τις λαμβάνει η Ουάσιγκτον αλλά η τοπική κυβέρνηση. Ετσι, στην περίπτωση χρεοκοπίας, θα καταρρεύσουν οι δημόσιες υπηρεσίες και δεν θα υπάρχει χρηματοδότηση για τις βασικές παροχές υγείας και παιδείας. Η πιθανότητα της άτακτης χρεοκοπίας αυξάνεται καθώς η οικονομία του Πουέρτο Ρίκο συρρικνώνεται, όπως, άλλωστε, και ο πληθυσμός του, που σημαίνει πως το χρέος του νησιού πέφτει στους ώμους όλο και λιγότερων, όλο και φτωχότερων ανθρώπων. Εχει, εξάλλου, πληγεί η αξιοπιστία του τους τελευταίους μήνες, καθώς δεν έχει ακόμη δώσει τα έτσι και αλλιώς καθυστερημένα πορίσματα του λογιστικού ελέγχου στα οικονομικά του για το 2014.
Συνολικά το χρέος του νησιού ανέρχεται σε ονομαστική αξία περίπου 72 δισ. δολαρίων, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου είναι ομόλογα των τοπικών αρχών. Περίπου τα 9 δισ. δολάρια από το χρέος αυτό έχουν εκδοθεί από την υπηρεσία Ηλεκτρικής Ενέργειας, που βρίσκεται στα πρόθυρα χρεοκοπίας από το 2014. Την 1η Ιουλίου η εν λόγω υπηρεσία πρέπει να καταβάλει την πρώτη δόση ύψους 423 εκατ. δολαρίων, και όλα δείχνουν πως δεν διαθέτει τη ρευστότητα για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
Είναι άγνωστο ποιες ακριβώς θα είναι οι επιπτώσεις αν δεν μπορέσει να πληρώσει. Το πιθανότερο είναι, όμως, να σημειωθούν εκτεταμένες διακοπές στην ηλεκτροδότηση, με συνεπακόλουθα στην οικονομική δραστηριότητα του νησιού και όσα συνεπάγεται κάτι τέτοιο. Εξάλλου, διάφορα άλλα κλιμάκια της τοπικής κυβέρνησης έχουν επίσης εκδώσει ομόλογα αξίας που εγγίζει τα 2 δισ. δολάρια και ωριμάζουν, επίσης, την 1η Ιουλίου.
Αναζητεί λύση το Κογκρέσο
Η κυβέρνηση του Πουέρτο Ρίκο ζητά διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους του, εντείνοντας, έτσι, την πολιτική αβεβαιότητα και τις συνεπακόλουθες επιπτώσεις στην οικονομία. Εν τω μεταξύ, διάφορες επιτροπές του αμερικανικού Κογκρέσου, με αρμοδιότητα σε ζητήματα πτώχευσης, δημοσίων οικονομιών αλλά και εδαφικών ζητημάτων, διεξάγουν σειρά ακροάσεων αναζητώντας εναλλακτικές λύσεις. Στόχος τους είναι να αποτραπεί η άτακτη χρεοκοπία και μαζί με αυτήν και το κύμα αγωγών από τους ομολογιούχους του νησιού.
Εως τώρα δεν έχουν εντοπίσει λύση στην οποία να μπορεί να διαμορφωθεί συναίνεση, και η προθεσμία που έχει θέσει ο Ρεπουμπλικανός Πολ Ράιαν, προεδρεύων στη Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ, λήγει στα τέλη Μαρτίου. Μία από τις εναλλακτικές διεξόδους που εξετάζεται, προκειμένου να μπει τάξη στα οικονομικά του Πουέρτο Ρίκο, είναι η προοπτική να ανατεθεί η διαχείρισή τους σε επιτροπή ελέγχου του ομοσπονδιακού κράτους. Στο Πουέρτο Ρίκο επικρατεί, ωστόσο, ανησυχία για το ενδεχόμενο η επιτροπή αυτή να περιορίσει τη διοικητική αυτονομία του νησιού. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τα χρέη της υπηρεσίας ηλεκτρικής ενέργειας, οι πιστωτές της έχουν συμφωνήσει σε σχέδιο αναδιάρθρωσης, το οποίο προβλέπει μείωση του κυρίως ποσού κατά 15% και παράλληλα επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής.
Ακόμη και γι’ αυτήν τη συμφωνία, όμως, εκκρεμεί η έγκριση της Βουλής του Πουέρτο Ρίκο.
