Ραγδαία μείωση του ρυθμού αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία καταγράφουν τα στοιχεία που παρουσίασε χθες το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής. Συγκεκριμένα, μειώθηκε ο ρυθμός δημιουργίας ληξιπρόθεσμων οφειλών, καθώς τα νέα ληξιπρόθεσμα της περιόδου 1/12/2018 – 31/8/2019 ανέρχονται σε 5,3 δισ. ευρώ, συρρικνωμένα κατά 2,6 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του προηγούμενου έτους.
Σύμφωνα μάλιστα με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το πρώτο εξάμηνο του 2019 δεν οδήγησε στην αύξηση της κατανάλωσης και της αποταμίευσης. Η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος χρησιμοποιήθηκε από τα νοικοκυριά για να διακανονίσουν τα χρέη τους προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, μέσω της ρύθμισης των 120 δόσεων και των διευκολύνσεων που ισχύουν για τα υπερχρεωμένα στις τράπεζες νοικοκυριά με στεγαστικά δάνεια, χρησιμοποιώντας πόρους που, σε διαφορετική περίπτωση, θα ενίσχυαν την ιδιωτική κατανάλωση.
Οπως σημειώνει στην έκθεσή του ο επικεφαλής του Γραφείου Φραγκίσκος Κουτεντάκης, «θετική επίδραση στην είσπραξη των οφειλών είχε και η δυνατότητα ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε 120 δόσεις. Το ποσοστό του ρυθμισμένου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου αυξήθηκε στο 5,3% (δηλαδή στα 5,6 δισ. ευρώ), ενώ την ίδια περίοδο του 2018 προσέγγιζε το 3,5%. Σημειώνεται ότι η έγκαιρη πληρωμή των τρεχουσών φορολογικών υποχρεώσεων αποτελούσε προϋπόθεση υπαγωγής στη ρύθμιση, γεγονός που συνέβαλε στη μείωση του νέου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου μέχρι το τέλος του τρίτου τριμήνου του έτους.
Αναφορικά με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών, το τρίτο τρίμηνο του 2019 παρατηρείται αύξηση κατά 38.920 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2018, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται σε 4.351.315 οφειλέτες. Αύξηση του αριθμού των οφειλετών παρατηρείται κυρίως στην κατηγορία με χρέη μικρότερα από 500 ευρώ (32.455 νέα πρόσωπα).
Συγκρίνοντας με το προηγούμενο τρίμηνο, ο συνολικός αριθμός των οφειλετών αυξήθηκε κατά 601.120 πρόσωπα, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην επίδραση της εποχικότητας, δεδομένου ότι κατά το συγκεκριμένο τρίμηνο έληγαν οι προθεσμίες καταβολής δόσεων ορισμένων κατηγοριών φόρου.
Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο σημειώθηκε αύξηση του αριθμού των οφειλετών κατά 269.155 και 476.413 αντίστοιχα. Αντίθετα τον Αύγουστο, κατά τον οποίο δεν υπήρχαν προγραμματισμένες λήξεις δόσεων του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και του ΕΝΦΙΑ, ο αριθμός των οφειλετών μειώθηκε κατά 144.448 πρόσωπα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ακολουθώντας τη γενικότερη τάση μείωσης που παρατηρήθηκε και το προηγούμενο τρίμηνο.
Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018, πηγάζει από τους οφειλέτες με ύψος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, από τα στοιχεία προκύπτει ότι 225 άτομα με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ διόγκωσαν τα ληξιπρόθεσμα κατά 993,9 εκατ. ευρώ.
Το μέρισμα του 2019
Τα περιθώρια για διανομή μερίσματος το 2019 στενεύουν, κάτι το οποίο διαπιστώνει και στην έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής. Συγκεκριμένα, οι αναλυτές αναφέρουν: «Καταγράφουμε μια σταθεροποίηση της υστέρησης του φετινού δημοσιονομικού αποτελέσματος σε σχέση με το προηγούμενο έτος, που υποδηλώνει ότι ο κίνδυνος για τη μη επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου έχει μειωθεί», ενώ κατά τους υπολογισμούς του το φετινό πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι περίπου 1,9 δισ. ευρώ χαμηλότερο από το περυσινό 9μηνο.
Επί της ουσίας το Γραφείο συμπίπτει με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, όπως αυτές αποτυπώνονται στο προσχέδιο, κάτι που σημαίνει ότι ο φετινός δημοσιονομικός χώρος θα είναι περίπου 300 εκατ. ευρώ. Αν επιβεβαιωθούν αυτοί οι υπολογισμοί, τότε τα περιθώρια μερίσματος περιορίζονται, καθώς θα πρέπει να μείνει στην άκρη και ένα «μαξιλάρι» τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ για έκτακτες δαπάνες.