Τριπλό «καμπανάκι» για το μέλλον των ασφαλιστικών συστημάτων στις χώρες-μέλη του κρούει ο ΟΟΣΑ στην έκθεσή του για τις συντάξεις (OECD Pensions at a Glance 2019) που δημοσιεύθηκε χθες. Η ταχεία γήρανση του πληθυσμού, η ενίσχυση των μη τυπικών μορφών εργασίας, όπως της προσωρινής και της μερικής απασχόλησης, και το περιβάλλον χαμηλών ρυθμών ανάπτυξης και επιτοκίων αποτελούν νέες προκλήσεις για τα συνταξιοδοτικά συστήματα στις χώρες-μέλη του.
Για τον λόγο αυτό, ο Οργανισμός εκτιμά πως οι χώρες πρέπει να μεταρρυθμίσουν επειγόντως τα συνταξιοδοτικά συστήματά τους. Η έκθεση, που βρίσκει τη χώρα μας στον προθάλαμο μιας νέας ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, επισημαίνει πως τα δύο τελευταία χρόνια οι περισσότερες παρεμβάσεις στο συνταξιοδοτικό των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ εστίασαν στη χαλάρωση των προϋποθέσεων αναφορικά με τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, την αύξηση των συντάξεων ή τη διεύρυνση της συνταξιοδοτικής κάλυψης. Ενισχύοντας έτσι, υπογραμμίζει ο Οργανισμός, την αβεβαιότητα σχετικά με τη βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών αυτών συστημάτων.
Ειδικά στο θέμα της γήρανσης του πληθυσμού, ο ΟΟΣΑ υπογραμμίζει ότι η ταχεία γήρανσή του συνεχίζει να πιέζει τα συνταξιοδοτικά συστήματα. Είναι χαρακτηριστικό πως τα τελευταία 40 χρόνια ο αριθμός των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών ως ποσοστό αυτών που βρίσκονται σε εργάσιμη ηλικία (15-64 ετών) αυξήθηκε από το 20% στο 31%, ενώ έως το 2060 το ποσοστό αυτό θα έχει πιθανότατα διπλασιαστεί, φθάνοντας στο 58%.
Μάλιστα, η χώρα μας βρίσκεται στην κορυφή των χωρών όπου η γήρανση του πληθυσμού αναμένεται να είναι ιδιαίτερα γρήγορη. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των άνω των 65 ετών πολιτών σε σχέση με όσους βρίσκονται σε εργάσιμη ηλικία εκτιμάται για την Ελλάδα στο 37,8% το 2020. Μάλιστα, το ποσοστό αναμένεται να εκτιναχθεί στο 79,7% το 2060. Το εργατικό δυναμικό της Ελλάδας –ήτοι τα άτομα ηλικίας 15 έως 64 ετών– προβλέπεται να μειωθεί έως το 2060 κατά 35% και πλέον, μαζί με τις Ιαπωνία, Κορέα, Λετονία, Λιθουανία και Πολωνία, όταν η αντίστοιχη μείωση στον ΟΟΣΑ εκτιμάται σε 10%.
Σύμφωνα με άλλα στοιχεία της έκθεσης, η πραγματική μέση ηλικία συνταξιοδότησης στην Ελλάδα το 2018 ήταν τα 61,7 χρόνια για τους άντρες, έναντι 65,4 κατά μέσον όρο στον ΟΟΣΑ, και στα 60 χρόνια για τις γυναίκες, έναντι 63,7 στον ΟΟΣΑ. Η συνταξιοδοτική δαπάνη παραμένει σημαντικά υψηλή, στο 16,9% του ΑΕΠ, έναντι 8,0% στον Οργανισμό, ενώ το προσδόκιμο ζωής εκτιμάται στα 82 έτη, έναντι 80,7 στον ΟΟΣΑ.
