Η μείωση του βάρους που επιβάλλουν συνδυαστικά το φορολογικό και το ασφαλιστικό σύστημα, κυρίως στη μεσαία τάξη, και η υποστήριξη των παραγωγικών επενδύσεων και των επιχειρήσεων κατά τη μεγέθυνσή τους είναι οι βασικές προτάσεις της επιτροπής Πισσαρίδη, επισημαίνοντας ότι απόλυτη προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στην ελάφρυνση του βάρους στη μισθωτή εργασία.
Οπως επισημαίνουν οι οικονομολόγοι, υπάρχει σημαντικό περιθώριο και ανάγκη για αλλαγή της δομής των φόρων, ώστε να μειωθούν οι στρεβλώσεις και τα αντικίνητρα στην εξωστρεφή επιχειρηματικότητα.
Η υπέρμετρη επιβάρυνση της μισθωτής εργασίας από φόρους και εισφορές, ειδικά στη μεσαία εισοδηματική κλίμακα, έχει αρνητικές συνέπειες στην ανταγωνιστικότητα και στην παραμονή εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού στη χώρα, τονίζουν οι οικονομολόγοι, υποστηρίζοντας ότι η υψηλή φορολογία μειώνει τα κίνητρα για παραγωγή, εξωθεί εργαζομένους στην παραοικονομία ή στην αλλοδαπή και καθυστερεί τη στροφή της οικονομίας προς την εξωστρέφεια. Σύμφωνα με την επιτροπή, οι ισχύοντες οριακοί συντελεστές, συμπεριλαμβανομένης και της εισφοράς αλληλεγγύης, είναι ιδιαιτέρως υψηλοί και εμφανίζουν πολύ έντονη προοδευτικότητα ήδη από μεσαία εισοδήματα. Ταυτόχρονα, επισημαίνουν στην έκθεσή τους ότι η φορολογική βάση στη φορολογία εισοδήματος παραμένει περιορισμένη, επικεντρωμένη στη μισθωτή εργασία, με αποτέλεσμα η επιβάρυνση των υψηλών συντελεστών φορολογίας και εισφορών να είναι ασύμμετρα μεγάλη για μικρό μέρος του πληθυσμού.
Οπως προαναφέρθηκε, η επιτροπή συνιστά ότι η έμφαση πρέπει να επικεντρωθεί στη μείωση της επιβάρυνσης της εργασίας, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι δεν κρίνεται εξίσου σημαντική προτεραιότητα η μείωση των φόρων στην κατανάλωση. Αντιθέτως, αναφέρουν πως «η σχετική μετατόπιση του βάρους από την εργασία στην κατανάλωση θα πρέπει επίσης να συνδυαστεί με συστηματική ενίσχυση της υποστήριξης των αδύναμων νοικοκυριών με κατάλληλα επιδόματα στη χαμηλόμισθη εργασία, καθώς και κάποιο εγγυημένο ελάχιστο εισόδημα (φορολογήσιμο)».
Για τους φόρους στην ακίνητη περιουσία, αυτοί θα πρέπει να εξορθολογιστούν, να ενοποιηθούν και να περάσουν σε τοπικό επίπεδο. Προτείνουν την κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου (επιβάλλεται σε όσους έχουν ακίνητη περιουσία άνω των 250.000 ευρώ) για τους ιδιώτες, εξέλιξη που θα μειώσει τις στρεβλώσεις και θα ενισχύσει την αγορά ακινήτων.
Οι προτάσεις της επιτροπής για τη φορολογία:
• Αναμόρφωση των φορολογικών συντελεστών και των φορολογικών κλιμακίων εισοδήματος στην κατεύθυνση της περαιτέρω απλοποίησης. Εναρμόνιση των κλιμακίων φορολογίας εισοδήματος και ασφαλιστέων αποδοχών ώστε να μην επιβαρύνονται τα εισοδήματα από εργασία, ταυτόχρονα με υψηλούς φορολογικούς συντελεστές και υψηλές ασφαλιστικές εισφορές.
• Ενιαία φορολογική μεταχείριση των εισοδημάτων από διαφορετικές πηγές.
• Σταδιακή μεταφορά του ΕΝΦΙΑ σε τοπικό επίπεδο.
• Ενίσχυση αποταμίευσης νοικοκυριών με κίνητρα για μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις μέσω της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και ειδικών επενδύσεων.
• Ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση των επενδύσεων των επιχειρήσεων με επιταχυνόμενες αποσβέσεις εντός τριετίας.
• Σταθερό φορολογικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις. Δεκαετής ρήτρα μη επιδείνωσης του φορολογικού πλαισίου για νέες επενδύσεις.
• Αυστηρότερα και εντατικότερα μέτρα ελέγχου για τον περιορισμό της λαθραίας διακίνησης καυσίμων.
• Ενίσχυση κινήτρων για συρρίκνωση της παραοικονομίας μέσω επιβράβευσης και στοχευμένης χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών.
