Αμεση προειδοποίηση για σημαντική πίεση στα δημοσιονομικά της Ελλάδας από το πολύ πιθανό ενδεχόμενο της περαιτέρω επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης τον χειμώνα, κάτι που μπορεί να θέσει την αξιολόγηση της χώρας ακόμη και σε κίνδυνο υποβάθμισης, στέλνει ο οίκος αξιολόγησης Fitch.
Η Fitch παρατηρεί και αυτή πως το δημοσιονομικό κόστος της κρατικής στήριξης στην Ελλάδα για τον μετριασμό των επιπτώσεων των αυξημένων τιμών της ενέργειας είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε σχέση με το ΑΕΠ (3,7% του ΑΕΠ), έπειτα από ανάλογους υπολογισμούς που έκανε την περασμένη εβδομάδα και το think tank Bruegel. Ωστόσο, επισημαίνει πως το πραγματικό καθαρό δημοσιονομικό κόστος θα διαμορφωθεί στο 1,4% του προβλεπόμενου ΑΕΠ, καθώς περίπου τα δύο τρίτα της στήριξης σε ακαθάριστους όρους θα ανακτηθούν από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της Ε.Ε. και από τη φορολόγηση των απρόσμενων κερδών των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας (windfall tax).
Προειδοποίηση από Fitch σε περίπτωση που οι πιέσεις στα δημοσιονομικά της Ελλάδας ενταθούν, καθώς το κόστος των επιδοτήσεων είναι υψηλό.
Αν και, όπως έχει επισημάνει η Fitch, η Ελλάδα είναι πιο ανθεκτική σε σχέση με άλλες μεγάλες χώρες της Ευρωζώνης σε μια διακοπή των ροών του φυσικού αερίου λόγω του ευρύτερου ενεργειακού μείγματος και της πρόσβασης σε εναλλακτικές προμήθειες, υπολογίζει πως σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ο πληθωρισμός στη χώρα θα αυξηθεί κοντά στο 20% βραχυπρόθεσμα.
Αυτό, όπως προειδοποιεί, θα οδηγήσει στην ανάγκη για εφαρμογή περισσότερων μέτρων δημοσιονομικής στήριξης, γεγονός που θα επηρεάσει αρνητικά τα δημόσια οικονομικά. Παράλληλα, η Fitch υπογραμμίζει πως ένα νέο δυσμενές σοκ στην ελληνική οικονομία που θα επηρεάσει την ανάκαμψη ή μια αποτυχία μείωσης του δείκτη του δημόσιου χρέους βραχυπρόθεσμα λόγω μεγαλύτερων ελλειμμάτων μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση της αξιολόγησης.
Ο οίκος τοποθετεί στις αδυναμίες της Ελλάδας το γεγονός ότι εισάγει όλο το φυσικό αέριο που χρησιμοποιεί. Το φυσικό αέριο αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τέταρτο του πρωτογενούς ενεργειακού μείγματος της Ελλάδας, ενώ το πετρέλαιο σχεδόν το μισό. Η Ρωσία αντιπροσώπευε περίπου το 40% των εισαγωγών φυσικού αερίου πριν από την εισβολή της στην Ουκρανία, ενώ περίπου τα δύο τρίτα αυτού του αερίου χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ο οίκος αναφέρει πως η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Ελλάδας έχει τονίσει ότι το πρώτο τρίμηνο του 2023 θα είναι κρίσιμο εάν σταματήσει η παροχή ρωσικού φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Fitch, η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της Ελλάδας θα μειωνόταν κατά 3% (σε σύγκριση με το αντίθετο της μη διακοπής) εάν η Ρωσία σταματούσε τις ροές φυσικού αερίου, ελλείψει αντιστάθμισης της προσφοράς και προσαρμογών από τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. H Fitch, ωστόσο, εντοπίζει και «ελαφρυντικούς» παράγοντες, σημειώνοντας πως οι τερματικοί σταθμοί LNG θα είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού σε περίπτωση διακοπής, ενώ η πολιτική απάντηση περιλαμβάνει τη μετατροπή από φυσικό αέριο σε ντίζελ πέντε σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, και η παραγωγή λιγνίτη, η οποία επρόκειτο να καταργηθεί, θα διατηρηθεί και θα καλύψει περίπου το 10% του ενεργειακού εφοδιασμού.
