Σε συμφωνία ειδικού σκοπού για να μην δημιουργηθεί πρόβλημα με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών κατέληξαν χθες Αθήνα και δανειστές μετά από μία ακόμα πολύωρη συζήτηση. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν για το πώς θα γίνονται οι πλειστηριασμοί της πρώτης κατοικίας, καθώς και για το σύνολο των 48 προαπαιτούμενων μέτρων του πρώτου πακέτου, όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, κ. Ευ. Τσακαλώτος αποχωρώντας από το χώρο των διαπραγματεύσεων.
Ωστόσο, δεν συμφώνησαν για το νέο καθεστώς διαχείρισης των "κόκκινων" δανείων. Στο θέμα αυτό ακόμα δεν έχουν κλείσει όλες οι λεπτομέρειες. Δεδομένου όμως ότι υπήρχε ο κίνδυνος να δημιουργηθούν προβλήματα στη διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από ένα αρνητικό μήνυμα χθες το βράδυ, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία ως προς το ότι το ζήτημα θα επιλυθεί οριστικά τον Δεκέμβριο.
Ετσι, τον Δεκέμβριο θα κατατεθεί νομοσχέδιο για το ποια δάνεια θα πωλούνται σε ξένα επενδυτικά κεφάλαια (funds). Δηλαδή, αν θα είναι μόνο επιχειρηματικά ή στεγαστικά ή και καταναλωτικά. Για τα επιχειρηματικά, δε, δάνεια θα υπάρχει κριτήριο το ύψος τους, αλλά και από ποιον κλάδο της οικονομίας θα προέρχονται. Ομως, οι λεπτομέρειες για όλα αυτά δεν είχαν συμφωνηθεί μέχρι χθες το βράδυ.
Εκτός από αυτό το θέμα, όλα τα άλλα ανοικτά μέτωπα της παρούσας διαπραγμάτευσης έκλεισαν χθες το βράδυ. Σήμερα το πρωί θα συνεδριάσει το Euroworking Group (EWG) για να διαπιστώσει εάν πραγματικά η συμφωνία ικανοποιεί τα όσα θα έπρεπε να κάνει η Ελλάδα ή εάν χρειάζονται τροποποιήσεις προτού εισαχθεί στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο. Κάτι που θα συμβεί επίσης σήμερα, ώστε να ψηφιστεί μέχρι το βράδυ της Πέμπτης.
Εφόσον δεν προκύψει κάποιο πρόβλημα, την Παρασκευή θα συνεδριάσει εκ νέου το EWG (είναι ούτως ή αλλιώς προγραμματισμένη η σύγκλισή του) και θα ανάψει το πράσινο φως για την εκταμίευση της υποδόσης των 2 δισ ευρώ (πιθανόν να συμβεί τη Δευτέρα). Σε ό,τι αφορά στα 10 δισ ευρώ που βρίσκονται σε ειδικό λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) υπέρ της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, δεν είναι ακόμα σαφές το πότε ακριβώς θα εκταμιευτούν, καθώς θα πρέπει πρώτα να κλείσουν τα βιβλία προσφορών των τραπεζών, να διαμορφωθούν επακριβώς οι κεφαλαιακές τους ανάγκες και στη συνέχεια να αντλήσει η Ελλάδα το ποσό που πραγματικά απαιτείται.
Πάντως, μπορεί ένας κύκλος της διαπραγμάτευσης να έκλεισε χθες, αλλά αμέσως ανοίγει ένας άλλος. Από την Τετάρτη, θεσμοί και κυβέρνηση θα ξεκινήσουν τις συζητήσεις για το τι θα περιλαμβάνει η λίστα του δεύτερου πακέτου προαπαιτούμενων μέτρων. Λίστα, η οποία εφόσον εφαρμοστεί θα οδηγήσει στην αποδέσμευση της υποδόσης του 1 δισ ευρώ και ουσιαστικά στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης των δανειστών. Ωστόσο, το πακέτο αυτό αναμένεται να περιλαμβάνει τις δυσκολότερες ίσως παρεμβάσεις, καθώς θεωρείται βέβαιο ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε αλλαγές στο ασφαλιστικό, το φορολογικό, το ενιαίο μισθολόγιο του Δημοσίου, στην σταδιακή δημιουργία του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων και άλλα δύσκολα μέτρα.
Πλειστηριασμοί
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, Αθήνα και δανειστές κατέληξαν χθες στην παρακάτω λύση για το θέμα των πλειστηριασμών τη πρώτης κατοικίας:
-Προστασία των ευπαθών κοινωνικών ομάδων που αποτελούν το 25% των δανειοληπτών βάσει των ακόλουθων κριτηρίων: α) αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας έως 170.000 ευρώ, ανεξαρτήτως οικογενειακής κατάστασης, β) δηλωθέν ετήσιο εισόδημα 8.180 ευρώ για 1 άτομο, 13.917 ευρώ για 2 άτομα και 3.361 ευρώ για κάθε παιδί έως δύο παιδιά. Επομένως το εισοδηματικό κριτήριο για μια τετραμελή οικογένεια θα είναι έως 20.639 ευρώ. Σε περίπτωση που χρειαστεί να καλυφθούν οι ανάγκες αυτής της κατηγορίας π.χ. για την καταβολή των μηνιαίων δόσεων προς την τράπεζα, θα υπάρξει κάποιας μορφής επιδότηση από το κράτος, το κόστος της οποίας για το 2016 έχει υπολογισθεί σε 100 εκατ. ευρώ. Πρόκειται στην ουσία για το περίφημο "δίχτυ κοινωνικής προστασίας".
-Για τους υπόλοιπους δανειολήπτες, με υψηλότερο δηλαδή εισόδημα και κατοικία υψηλότερης αξίας, οι οποίοι όμως λόγω της κρίσης απώλεσαν τη δυνατότητα αποπληρωμής των δανείων προβλέπονται τα εξής: α) η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας θα είναι έως 230.000 ευρώ, ανεξαρτήτως οικογενειακής κατάστασης β) Τα εισοδηματικά όρια που αναφέρθηκαν παραπάνω θα πολλαπλασιάζονται με συντελεστή 1,7. Επομένως το εισοδηματικό όριο για την κατηγορία αυτή στην περίπτωση μιας τετραμελούς οικογένειας διαμορφώνεται στα 35.086 ευρώ, ενώ για 1 άτομο είναι έως 13.906 ευρώ, για δύο άτομα 23.659 ευρώ και για κάθε παιδί έως δύο παιδιά 5.714 ευρώ. Ο συντελεστής αυτός θα ισχύσει μέχρι το τέλος του 2018, οπότε και θα γίνει αναθεώρηση. Σε κάθε περίπτωση θα επιχειρείται εξωδικαστικός συμβιβασμός με βάση και τα εργαλεία που περιλαμβάνει ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών.
Οι δανειολήπτες της δεύτερης περίπτωσης θα πρέπει ωστόσο να πληρούν και άλλες προϋποθέσεις, οι οποίες μένουν να διευκρινισθούν, όπως για παράδειγμα εάν ήταν συνεπείς το προηγούμενο διάστημα ως προς την αποπληρωμή των δανείων. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι η μηνιαία δόση που θα πληρώνουν οι δανειολήπτες αυτής της κατηγορίας θα υπολογίζεται με βάση την εισοδηματική και συνολικότερη περιουσιακή τους κατάσταση και με βάση την εμπορική και όχι την αντικειμενική αξία του ακινήτου. Η δόση αυτή θα είναι η ίδια για διάστημα τριών ετών.
Κυβερνητικοί κύκλοι υποστήριζαν ότι και για τις δύο περιπτώσεις, δηλαδή και για το 25% των δανειοληπτών, καθώς και για το υπόλοιπο ποσοστό από το 25% έως το 58% των δανειοληπτών θα διαγράφεται το χρέος που προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ της εμπορικής αξίας στην οποία είχε αγοραστεί το ακίνητο και της τρέχουσας. Σημείο, βεβαίως, το οποίο χρήζει περαιτέρω διευκρινίσεων, καθώς σχετίζεται άμεσα με την πρόβλεψη επισφαλειών στην οποία έχουν προχωρήσει οι τράπεζες.
Ο αριθμός των στεγαστικών δανείων υπολογίζεται σε 1,2 εκατ., εκ των οποίων 400.013 έχουν “κοκκινίσει”. Προσφυγή στον νόμο Κατσέλη έχει γίνει για 170.000 εξ αυτών, με τη μεγάλη όμως πλειονότητα των περιπτώσεων να μην έχει εκδικασθεί.
