«H Τράπεζα της Ελλάδος παροτρύνει την κυβέρνηση να κλείσει την αξιολόγηση χθες», λέει ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας κατά την διάρκεια της παρέμβασής του στο Οικονομικό Φόρουμ στους Δελφούς.
Συγκεκριμένα ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι «σήμερα το πρωτογενές πλεόνασμα είναι κοντά στο 2% του ΑΕΠ. Έχουμε καλύψει το 90% της απόστασης για τον τελικό δημοσιονομικό στόχο».
Οπως προσθέτει ο ίδιος «Καμία άλλη χώρα σε πρόγραμμα δεν έκανε τόσα πολλά στο δημοσιονομικό μέτωπο».
«Πολύ μεγάλη προσαρμογή και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το έλλειμμα έχει σχεδόν μηδενιστεί, κυρίως επειδή έχει βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα. Το έλλειμμα μηδενίστηκε χάρη τόσο στη μείωση εισαγωγών όσο και στην αύξηση των εξαγωγών».
«Κατά τη διάρκεια της κρίσης, ο τομέας των εμπορεύσιμων έχει αυξηθεί σε σύγκριση με τα μη εμπορεύσιμα, τόσο σε προστιθέμενη αξία όσο και σε επίπεδο απασχόλησης. Η αύξηση των εξαγωγών προϊόντων είναι σημαντική, οι επιδόσεις στις υπηρεσίες είναι λιγότερο καλές λόγω μειωμένων εσόδων της ναυτιλίας».
«Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων γεννήθηκε από την κρίση. Έχουμε θέσει φιλόδοξους στόχους στις τράπεζες, για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά 40% (περίπου 38 δισ.) ως το 2019. «Πρέπει να οριστικοποιήσουμε τη νομοθεσία για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό», γιατί οι καθυστερήσεις επιδρούν αρνητικά στην «κουλτούρα πληρωμών» (με άλλα λόγια οι δανειολήπτες καθυστερούν να πληρώσουν).»
«Κατά τη διάρκεια της κρίσης, το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους ήταν πολύ υψηλότερο από τους δείκτες ανάπτυξης, που ήταν αρνητικοί (το φαινόμενο της «χιονοστιβάδας»). Το δείκτη ανάπτυξης τον ελέγχουμε μόνο έμμεσα, μέσω διαρθρ. μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων. Γι' αυτό η ΤτΕ ωθεί την κυβέρνηση να προχωρήσει πιο τολμηρά σε αυτά τα μέτωπα. Το μέγεθος του output gap σημαίνει ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για υψηλούς δείκτες ανάπτυξης. Από το 2012 και μετά, τα στοιχεία δείχνουν ότι το κράτος έχει μάθει επιτέλους να διαχειρίζεται τον προϋπολογισμό. »
«Όσο πιο πολύ καθυστερούμε, τόσο γίνονται πιο επισφαλείς οι θετικές προβλέψεις για κατανάλωση, επενδύσεις (διψήφια αύξηση το 2017 και το 2018). Μεσοπρόθεσμος στόχος η αντικατάσταση της κατανάλωσης από εξαγωγές και επενδύσεις, καθώς βελτιώνεται η ανταγωνιστικότητα.»
Για το πρωτογενές πλεόνασμα
«Επικίνδυνο» για την ανάπτυξη το δημοσιονομικό μείγμα, έχουμε γίνει μία φοροκεντρική οικονομία.
«Πρόταση της ΤτΕ για 3,5% του ΑΕΠ από το 2018-2020, 2% του ΑΕΠ μετά. Ο δημοσιονομικός χώρος προτείνεται να χρησιμοποιηθεί για μείωση φόρων, εισφορών. Χρειαζόμαστε μόνο μία «μικρή σπρωξιά» για να γίνει διατηρήσιμο το χρέος, «μία ήπια άσκηση ελάφρυνσης».
«Η μέθοδος που προκρίνει ο κ. Στουρνάρας είναι η εξομάλυνση των επιτοκίων – μεταβιβάζοντας το υψηλό κόστος (σχεδόν 10 δισ.) που πρέπει να καταβληθεί το 2022 ισομερώς στα επόμενα 20 χρόνια.»
«Πολύ σκληρό το σενάριο του 3,5% του ΑΕΠ για 10 χρόνια για το πρωτογενές πλεόνασμα. Η εκτίμηση μας για μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη (1,5% ετησίως) είναι πολύ συντηρητική, έως απαισιόδοξη.»
«Με το χαμηλότερο στόχο για το πλεόνασμα και την προτεινόμενη εξομάλυνση των επιτοκίων, θα επιτευχθεί αντίστοιχη ή μεγαλύτερη ελάφρυνση χρέους σε σύγκριση με το υφιστάμενο σενάριο με τη δεκαετία των πολύ υψηλών πλεονασμάτων. Εκτίμηση της πρότασης της ττΕ για επιτόκιο ελληνικών ομολόγων: 5%. Επιτόκια ESM: Αυξάνονται στο 3% ως το 2021, 3,5% μετά το 2027.»
Υπάρχει ανάκαμψη στην Ευρώπη, αλλά και πολλή αβεβαιότητα, ιδιαίτερα πολιτική (αναφέρεται στις επικείμενες εκλογές, την άνοδο του λαϊκισμού και του αντιευρωπαϊσμού). Η αδυναμία φορολόγησης των νικητών της παγκοσμιοποίησης για τη στήριξη των χαμένων έχει δημιουργήσει μεγάλη ανισότητα και έχει αποτελέσει καύσιμο του λαϊκισμού. Ασκεί κριτική στις χώρες με πολύ μεγάλα πλεονάσματα (βλ. Γερμανία).
«Δεν μπορούμε να έχουμε 19 αγορές κεφαλαίων στην Ευρωζώνη…χρειαζόμαστε την ένωση κεφαλαιαγορών, αλλά και ένα κοινό εργαλείο δημοσιονομικής σταθεροποίησης, και πανευρωπαϊκό επίδομα ανεργίας. Το ESM πρέπει να γίνει Ευρωπ. Νομισματικό Ταμείο – αυτό απαιτεί αλλαγή συνθήκης.»