Μπορεί να θεωρήθηκε ένα από τα πιο πετυχημένα προγράμματα χορήγησης βίζας σε πολίτες χωρών εκτός Ε.Ε., ωστόσο η πρωτοβουλία της Πορτογαλίας για την τόνωση της αγοράς ακινήτων έχει ήδη αποτελέσει εστία σκανδάλων. Τον προηγούμενο Νοέμβριο έγιναν 11 προσαγωγές ατόμων που σχετίζονταν με τη χορήγηση των αδειών παραμονής σε όσους ξένους αποκτήσουν ακίνητα αξίας τουλάχιστον 500.000 ευρώ στην Πορτογαλία.
Μετά τη σχετική εξέλιξη, παραιτήθηκε και ο αρμόδιος υπουργός για τη διαφθορά στη δημόσια διοίκηση, Μιγκέλ Μασέδο, τονίζοντας όμως ότι ο ίδιος δεν έχει εμπλακεί σε κάποια παρανομία. Υπενθυμίζεται ότι, μεταξύ των κατηγοριών που βαραίνουν τους εμπλεκομένους, ξεχωρίζει το «ξέπλυμα βρώμικου χρήματος» κι εκβιασμοί ενδιαφερόμενων πωλητών ή αγοραστών. Το πρόγραμμα πάντως έχει αποφέρει έσοδα 1,27 δισ. ευρώ στην τοπική αγορά κατοικίας κατά τη διάρκεια της τελευταίας διετίας.
Ταυτόχρονα, τα οφέλη στην αγορά κατοικίας είναι ήδη εμφανή. Συγκεκριμένα, το ινστιτούτο ορκωτών εκτιμητών RICS, σε συνεργασία με τον οργανισμό Ci της Πορτογαλίας, ανέφερε ότι τον Ιανουάριο οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν, κάτι που έχει να συμβεί από το 2010. Επιπλέον, εκτιμάται ότι οι αγοραπωλησίες θα συνεχίσουν να αυξάνονται τους επόμενους μήνες.
Ως προς τη «χρυσή βίζα», η μεγαλύτερη αγοραστική ομάδα είναι βέβαια οι Κινέζοι. Ωστόσο, όπως προκύπτει, αρκετοί εξ αυτών πέφτουν θύματα επιτηδείων, οι οποίοι σπεύδουν να τους πωλήσουν ακίνητα σε τιμές πολύ υψηλότερες των πραγματικών, μόνο και μόνο για να ξεπεράσουν το όριο των 500.000 ευρώ, χωρίς βέβαια να τους ενημερώσουν για το πραγματικό κόστος. Σε σχετικές καταγγελίες Κινέζων αγοραστών, επισημαίνεται ότι μεσίτες και άλλοι μεσάζοντες τους καθοδηγούν προς την απόκτηση κατοικιών αξίας τουλάχιστον 500.000 ευρώ, λέγοντάς τους μάλιστα ότι πρόκειται για ευκαιρίες και ότι οι τιμές θα αυξηθούν στο άμεσο μέλλον. Ωστόσο, έπειτα από σχετική έρευνα αγοράς, αποκαλύπτεται ότι τα ακίνητα που πωλούνται στην εν λόγω περιοχή και με τις ίδιες προδιαγραφές (ακόμα κι εντός του ίδιου συγκροτήματος) δεν κοστίζουν πάνω από 200.000 – 250.000 ευρώ. Ως εκ τούτου, συστήνεται πλέον σε όλους τους ενδιαφερόμενους να προχωρούν σε ενδελεχή έρευνα αγοράς προτού φτάσουν στην Πορτογαλία.
Σημειωτέον ότι το πρόγραμμα με τις «χρυσές βίζες» τελεί υπό αναθεώρηση, ιδίως ως προς το σκέλος των ελέγχων, που θα είναι πλέον πολύ πιο αυστηροί. Αυτό που είναι βέβαιο είναι πως δεν πρόκειται να εγκαταλειφθεί, δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν άλλες 13 χώρες που εφαρμόζουν ανάλογα προγράμματα. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε πρόσφατα ψήφισμα, λέγοντας ότι η ευρωπαϊκή υπηκοότητα (η πλειονότητα των προγραμμάτων προσφέρει τη δυνατότητα λήψης υπηκοότητας έπειτα από μια σειρά ετών διακράτησης του ακινήτου και παραμονής στην εκάστοτε χώρα) «δεν θα πρέπει να έχει τιμή». Το Κοινοβούλιο θεωρεί ότι επί της ουσίας τα προγράμματα αυτά καταλήγουν σε πωλήσεις ευρωπαϊκής υπηκοότητας.
