Επιδείνωση των συνθηκών στην αγορά ακινήτων αναμένουν οι εταιρείες του κλάδου κατά το υπόλοιπο του έτους, καθώς η επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων και η νέα εκλογική αναμέτρηση, δεν συνηγορούν υπέρ της ανάκαμψης της οικονομίας και της κατανάλωσης.
Ως εκ τούτου, οι αξίες των ακινήτων δύσκολα θα ανακάμψουν – μάλλον το αντίθετο, ενώ και η εικόνα των εμπορικών κέντρων προβλέπεται ότι θα επιδεινωθεί, σε σχέση με το πρώτο μισό του έτους.
Lamda Development. Η πορεία των βασικών οικονομικών μεγεθών της Lamda Development, η οποία διαχειρίζεται τρία εμπορικά κέντρα (The Mall Athens, Golden Hall και Mediterranean Cosmos) καταδεικνύει τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν το προσεχές διάστημα οι εταιρείες εκμετάλλευσης ακινήτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πωλήσεις των καταστημάτων στα εμπορικά κέντρα της εταιρείας υποχώρησαν κατά 7% στη διάρκεια του φετινού Ιουλίου (του πρώτου μήνα επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων) συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Πάντως, σε επίπεδο επταμήνου, οι πωλήσεις παρέμειναν υψηλότερες κατά 3% σε ετήσια βάση.
Συνολικά κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο, πάντως, οι ζημίες του ομίλου της Lamda Development διαμορφώθηκαν σε 14,3 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 6,8 εκατ. ευρώ κατά την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Βασικός λόγος των υψηλότερων ζημιών ήταν οι απώλειες που καταγράφηκαν φέτος από την αποτίμηση των επενδυτικών ακινήτων του ομίλου, οι οποίες ανήλθαν σε 20,6 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 13,4 εκατ. ευρώ σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του προηγούμενου έτους, σε ένα σαφές δείγμα της γενικότερης επιδείνωσης του κλίματος στην αγορά ακινήτων φέτος.
Πάντως, χωρίς να υπολογίζονται οι εν λόγω ζημίες από τις αποτιμήσεις, ο όμιλος κατέγραψε αύξηση των λειτουργικών αποτελεσμάτων (ΕΒΙTDA) της τάξεως του 10,3%, σε 16 εκατ. ευρώ.
Στο επίκεντρο των αποτελεσμάτων της εισηγμένης βρέθηκαν εκ νέου τα τρία εμπορικά κέντρα της Lamda Development, των οποίων τα λειτουργικά κέρδη αυξήθηκαν κατά 7% το πρώτο εξάμηνο και ανήλθαν σε 20 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, ο συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων αυξήθηκε κατά 5,2%, ενώ η επισκεψιμότητα στα τρία κέντρα αυξήθηκε κατά 1,1% σε σχέση με το περυσινό διάστημα. Ειδικότερα, ο κύκλος εργασιών στο Golden Hall αυξήθηκε κατά 5,5%, ενώ η λειτουργική κερδοφορία ενισχύθηκε κατά 11%, σε 7,1 εκατ. ευρώ. Στο The Mall ο τζίρος αυξήθηκε κατά 3,8% και η λειτουργική κερδοφορία διαμορφώθηκε σε 12,4 εκατ. ευρώ, υποχωρώντας κατά 2%. Στο Mediterranean Cosmos της Θεσσαλονίκης, τα λειτουργικά κέρδη αυξήθηκαν κατά 12%, σε 6,6 εκατ. ευρώ, ενώ άνοδο κατά 7% σημείωσε και ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων.
REDS. Αντίστοιχα, η REDS του ομίλου Ελλάκτωρ κατέγραψε αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 11%, σε 3 εκατ. ευρώ, έναντι 2,7 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο περυσινό εξάμηνο. Η εταιρεία, η οποία έχει αναπτύξει και διαχειρίζεται το εμπορικό πάρκο Smart Park στην περιοχή των Σπάτων (Γυαλού), τόνισε ότι ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων του Πάρκου ενισχύθηκε κατά 7%, ενώ η επισκεψιμότητα αυξήθηκε κατά 6,1%. Ανοδο της τάξεως του 25% σημείωσε και η λειτουργική κερδοφορία της REDS, η οποία διαμορφώθηκε σε 1,3 εκατ. ευρώ. Ως εκ τούτου, οι ζημίες προ φόρων υποχώρησαν ελαφρώς, καθώς διαμορφώθηκαν σε 0,45 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών ύψους 0,6 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο περυσινό εξάμηνο.
Pasal Development. Σημαντικές ζημίες κατέγραψε και η Pasal Development, παρότι τα λειτουργικά έσοδα από ενοίκια και παροχή υπηρεσιών σημείωσαν μικρή υποχώρηση, από 2 εκατ. ευρώ σε 1,9 εκατ. ευρώ κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο. Υπενθυμίζεται ότι η εισηγμένη έχει αναπτύξει και διαχειρίζεται, μεταξύ άλλων, το εμπορικό κέντρο Athens Heart, στην περιοχή του Ταύρου, επί της οδού Πειραιώς. Κατά τη διάρκεια του φετινού πρώτου εξαμήνου, η εταιρεία κατέγραψε ενοποιημένες ζημίες μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας της τάξεως των 7 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 3,2 εκατ. ευρώ κατά το εξάμηνο του 2014. Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, η οικονομική κατάσταση του ελληνικού κράτους δημιούργησε ένα εξαιρετικά αρνητικό οικονομικό κλίμα, με κύρια χαρακτηριστικά την έλλειψη ρευστότητας, τη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και τη στασιμότητα στις επενδύσεις. Η ελληνική οικονομία που βρέθηκε σε ύφεση, σε συνδυασμό με τις τροποποιήσεις της νομοθεσίας περί εμπορικών μισθώσεων και τα έκτακτα φορολογικά μέτρα, είχαν άμεση επίδραση στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων, ασκώντας πιέσεις τόσο στο επίπεδο μισθωμάτων όσο και στις αποδόσεις.
Υπενθυμίζεται ότι μετά την πώληση του συνόλου των μετοχών της στην εταιρεία επενδύσεων σε ακίνητα Trastor ΑΕΕΑΠ, η Pasal αποχωρεί από την επένδυσή της στην εν λόγω εταιρεία και επικεντρώνεται στην ανάπτυξη του υπόλοιπου χαρτοφυλακίου της και στην αξιοποίηση της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται στην αγορά των εμπορικών ακινήτων. Σημειωτέον ότι με την κίνηση πώλησης του ποσοστού της στην Trastor αντί ποσού 28,49 εκατ. ευρώ και τη συνολική συμφωνία στην οποία προχώρησε με τον όμιλο της Τράπεζας Πειραιώς, η Pasal εκμηδένισε τον συνολικό δανεισμό της στην εν λόγω τράπεζα, ύψους 35,4 εκατ. ευρώ.
