Βασίλειος Ρήγας
«Η κρίση δεν είναι παρά μια υποσημείωση στην ιστορία μας»
Tης Αννας Γριμανη
EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Καταγράφεται σε όλους μας ως συναίσθημα. Στους λιγότερους, εκείνους
που έχουν την αγαθή τύχη να εμβαθύνουν στο νόημά της, γίνεται
συνείδηση, τόσο ολοκληρωμένη, που τελικά τους ορίζει.
Πώς φτάνει σε εσάς η κρίση της Ελλάδας;
Με τα Μέσα Ενημέρωσης της παγκοσμιοποιημένης εποχής μας και,
βέβαια, με την ταχύτητα και τη μεθοδικότητα μιας προηγμένης
κοινωνίας όπως είναι η αμερικανική όπου ζω.
Ποιος φταίει;
Υπό το πρίσμα της μακραίωνης ιστορίας των Ελλήνων, η παρούσα κρίση
δεν είναι παρά μια υποσημείωση. Βέβαια, από τη σκοπιά όσων
υποφέρουν -και αυτοί είναι πολλοί- η κρίση είναι μεγάλη και
θεωρείται φυσικό να αναζητείται ο ένοχος. Ομως, σε ένα τόσο σύνθετο
γεγονός ο ένοχος δεν είναι ένας – όλοι φταίμε αναλογικά. Ωστόσο,
δεν υπάρχει κρίση χωρίς ευκαιρία και είναι περίπου βέβαιο ότι η
Ελλάδα, όπως και στο παρελθόν, θα εξέλθει από την επώδυνη κατάσταση
σαφώς βελτιωμένη. Εχει όλα τα εχέγγυα, με κυριότερα τις εγγενείς
ικανότητες και την απέραντη αισιοδοξία του λαού της, που
στηρίζονται από μια μακρά παράδοση.
Πώς φαντάζεστε τον Ελληνα της εποχής μετά την κρίση;
Ο Ελληνας μένει πάντοτε ο ίδιος. Εχει στοιχεία τριών χιλιετιών και
αυτό είναι το μεγαλείο και η ιστορική γοητεία του. Και να θέλουμε
δεν μπορούμε να το αλλάξουμε – και ίσως να μην πρέπει!
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Τίποτα το ελληνικό δεν είναι μικρό για εμένα. Ολα είναι μεγάλα και
μερικές φορές μεγαλειώδη.
Η υπέροχη εκδοχή των Ελλήνων.
Ο Λορέντζος Μαβίλης, η Πηνελόπη Δέλτα και ο Κοσμάς ο Αιτωλός – για
να περιοριστώ στη νεότερη Ελλάδα. Ηταν αγνοί και αποτελεσματικοί
(ό,τι μας λείπει), και πέθαναν και οι τρεις εθελοντικά για την
Ελλάδα!
Ο,τι με απογοητεύει.
Τα συνήθη στην καθημερινότητα, ενώ από την ιστορική σκοπιά
τίποτα.
Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο
κόσμο;
Οταν βρίσκουν την ευκαιρία, και αυτό συνήθως συμβαίνει «έξω», οι
Ελληνες δείχνουν τα σταθερά προσόντα της ταυτότητάς τους:
ευρηματικοί, εργατικοί, δημιουργικοί, πανέξυπνοι, άρχοντες.
Χαίρεσαι να τους βλέπεις και τους καμαρώνεις!
Παράγει πολιτισμό ο σημερινός Ελληνας ή είναι προσκολλημένος
σε μια ρητορική ελληνικότητα;
Ο σημερινός Ελληνας, για να είμαστε ειλικρινείς, είναι ζαλισμένος
και ταλαιπωρημένος – και δεν εννοώ ειδικά τα τελευταία πέντε
χρόνια. Μετά από μια θαυμάσια περίοδο, που κράτησε περίπου ώς το
1960, θεωρώ ότι πέσαμε σε χειμερία νάρκη. Οταν συνέλθουμε, θα
ξαναπιάσουμε, δίχως άλλο, το νήμα του πολιτισμού.
Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.
Η μοίρα του λαού μας.
Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.
Ενας Δαβίδ που πάντα θα εκπλήσσει για το μέγεθος της συνεισφοράς
του στον παγκόσμιο πολιτισμό και στην επιστήμη. Πολύ δύσκολο να
φανταστώ τον κόσμο χωρίς Ελληνες σαν εκείνους που βλέπω και θαυμάζω
καθημερινά. Οι Ελληνες έχουν κάτι το ανεξήγητα μαγικό και υπάγονται
σε μια ιστορική, εάν θέλετε, νομοτέλεια.
* Ο Βασίλειος Ρήγας είναι καθηγητής Παθολογίας, κάτοχος της έδρας
Φαρμακολογίας William and Jane Knapp στο Πανεπιστήμιο Stony Brook
της Νέας Υόρκης και αντιπρόεδρος της Ιατρικής Σχολής, ενώ διευθύνει
το τμήμα Πρόληψης Καρκίνου.
