Δημήτρης Λαγούδας

Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;

Συνείδηση που διαμορφώνεται από αισθήματα αλλά και γνώση, κυρίως

της παράδοσης. Είναι, επίσης, τρόπος ζωής, που εκφράζεται με την

ελληνική γλώσσα, τη θρησκεία, τις τέχνες και, γενικότερα, την

αντιμετώπιση της καθημερινότητας. Είναι άμεσα συνδεδεμένη με την

εκπαίδευση και βιώνεται μέσω θεσμών και σχέσεων, ριζωμένη σε

αναμνήσεις και συναισθήματα αναπολήσεων, ιδίως για τους Ελληνες της

διασποράς.

Πώς φτάνει σ’ εσάς η κρίση της Ελλάδας;

Από τα μέσα ενημέρωσης και τις επαφές με φίλους και συγγενείς.

Ερχεται μέσα από τον μεγεθυντικό φακό της απόστασης και κουβαλάει

την απόγνωση του παρατηρητή που βλέπει τα όνειρα μιας γενιάς να

γκρεμίζονται.

Ποιος φταίει;

Κύρια αιτία είναι η απότομη αλλαγή στο οικονομικό σύστημα, που

δεν είναι συμβατό με την ελληνική πραγματικότητα. Είναι, επίσης, η

έλλειψη συλλογικής ευθύνης και προσφοράς στην κοινωνία.

Πώς φαντάζεστε τον Ελληνα της εποχής μετά την κρίση;

Προσγειωμένο, δοκιμασμένο στις δυσκολίες και με εμπιστοσύνη στον

εαυτό του.

Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.

Τις παιδικές αναμνήσεις με τα ακούσματα των πουλιών, τη μυρωδιά

του χώματος που φέρνει η βροχή κάτω από τον πλάτανο του χωριού και

την εικόνα της ανατολής πάνω στην πεδιάδα των Σερρών.

Η υπέροχη εκδοχή των Ελλήνων.

Η ευρηματικότητα και η έφεση για μια φιλοσοφημένη ζωή. Η

φιλοξενία, όπως περιγράφεται στα ομηρικά ποιήματα, που συνδυάζεται

με ατομική περιπλάνηση και ασταμάτητη αναζήτηση. Τα λόγια της μάνας

να μη φοβάται ο νέος τους πάντες και τα πάντα και η ευχή της να

γυρίσει νικητής.

Ο,τι με απογοητεύει.

Το χάσιμο της αισιοδοξίας και ο μαρασμός. Επίσης, τα συνθήματα

στους δρόμους, στα κτίρια των πανεπιστημίων, η καταστροφή της

δημόσιας περιουσίας και κυρίως το ξόδεμα ενέργειας που δεν γίνεται

πράξη.

Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο

κόσμο;

Οι Ελληνες της Ελλάδας, με την αυτονομία τους, την ιδιαιτερότητα

της σκέψης τους και την πολυπλοκότητα μιας ταυτότητας που λαξεύτηκε

από τη μακρόχρονη ιστορία, παρουσιάζουν κάτι ξεχωριστό στον

σύγχρονο κόσμο. Οι Ελληνες της διασποράς συνεχίζουν να έχουν μέσα

τους το μεράκι της δημιουργίας, ξεκινώντας ίσως από την ανάγκη

επιβίωσης, και διακρίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο.

Παράγει πολιτισμό ο σημερινός Ελληνας ή είναι προσκολλημένος

σε μια ρητορική ελληνικότητα;

Το επιχειρηματικό, καλλιτεχνικό και επιστημονικό πνεύμα του

σημερινού Ελληνα παράγει πολιτισμό σε παγκόσμια κλίμακα. Στα πιο

σημαντικά πνευματικά, οικονομικά και πολιτιστικά κέντρα της

υφηλίου, οι Ελληνες επιστήμονες, επιχειρηματίες και καλλιτέχνες

ξεχωρίζουν με την τόλμη και την πρωτοτυπία των ιδεών τους.

Κρίνοντας από την ιστορία, πιστεύω ότι θα συνεχίσουν αυτή την

προσφορά τους, ενάντια στις τωρινές οικονομικές δυσκολίες και παρά

το καινούργιο κύμα μετανάστευσης σε ξένους τόπους.

Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.

Ο Αρχιμήδης, ο Αριστοτέλης και ο Αλέξανδρος. Αυτά είναι τα τρία

«άλφα» της ελληνικής επιστήμης, φιλοσοφίας και στρατηγικής, πρότυπα

πολιτισμών για χιλιετίες. Και η Αγία Σοφία, που κάτω από τα

σκεπασμένα ψηφιδωτά της κρύβει τον πόνο της ελληνικής φυλής.

Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.

Δύσκολος θα είναι ο δρόμος που θα χαράξουν οι Ελληνες στον

παγκόσμιο χάρτη. Θα συνεχίσουν να είναι το γεφύρι που ενώνει την

Ευρώπη με την Ασία, αλλά αυτήν τη φορά θα πρέπει να το στήσουν

γερό, για να σηκώσουν ένα φορτίο χίλιες φορές πιο βαρύ. Γιατί για

κάθε Ελληνα υπάρχουν χίλιοι ξένοι, όπως και στις Θερμοπύλες.

*Ο Δημήτρης Λαγούδας είναι διευθυντής του Τμήματος

Αεροναυπηγικής στο Πανεπιστήμιο Τέξας Α&Μ των ΗΠΑ.