Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

«Συνεχίζετε να με κρατάτε. Γιατί… γιατί; Τώρα αναγκαστικά πρέπει να πάρω κι εγώ μια ζωή από εσάς», έγραφε ο Καρέλι.

Θεωρητικά όλα ξεκίνησαν στις 11 Φεβρουαρίου, την ημέρα, δηλαδή, που έγινε γνωστή η αρνητική απόφαση για την υπό όρους απόλυση του Αλβανού βαρυποινίτη Ιλία Καρέλι.

«Δεν υπήρχε ελπίδα και το ήξερε. Πέρα από μια δικαστική εκκρεμότητα, είχε και δύο πειθαρχικά μέσα στη φυλακή, ένα για συμπλοκή με συγκρατουμένους του και ένα για χρήση κινητού», εξηγούν σωφρονιστικοί υπάλληλοι από το Μαλανδρίνο, όπου o Καρέλι κρατείτο στην «πρώην καντίνα», ένα χώρο που είχε πρόσφατα διαμορφωθεί σε κελί, για να χωρέσει τους υπεράριθμους κρατουμένους της φυλακής.

Φαίνεται πως τον τελευταίο ενάμιση μήνα, του είχε γίνει «εμμονή» η αποφυλάκιση. Αυτό τουλάχιστον έδειξε το χειρόγραφο σημείωμα που έδωσε ο ίδιος στον άτυχο Γιώργο Τσιρώνη, όταν εκείνος μπήκε μετά τις 12 το μεσημέρι, ανήμερα την 25η Μαρτίου, στο κελί. «Συνεχίζετε να με κρατάτε. Γιατί… γιατί; Τώρα αναγκαστικά πρέπει να πάρω κι εγώ μια ζωή από εσάς».

Όσο ο 42χρονος φύλακας διάβαζε τις γραμμές αυτές, ο Καρέλι του επιτέθηκε με ένα αυτοσχέδιο μαχαίρι. Ένας κρατούμενος καταφέρνει να τον ακινητοποιήσει, αλλά τραυματίζεται και αυτός και ξεκινάει συμπλοκή. Ο Τσιρώνης έχει εν τω μεταξύ πέσει αιμόφυρτος. Ένας φύλακας τον βγάζει έξω από το κελί, οι πόρτες κλείνουν αυτόματα, αλλά είναι πλέον αργά. Μέσα σε ελάχιστη ώρα ο Καρέλι μεταφέρεται σε έναν απομονωμένο χώρο.

«Τι λες; Να του δείχναμε την πόρτα και να του λέγαμε “παρακαλώ, περάστε από εδώ;”», λένε με ωμή ειλικρίνεια οι σωφρονιστικοί.

Ο εισαγγελέας που μεταβαίνει στις φυλακές τον βλέπει χτυπημένο, αλλά καταλαβαίνει πως όλα έγιναν στη διάρκεια της συμπλοκής και δεν το ψάχνει περαιτέρω.

Λίγο πριν από τις 8 μ.μ., μια ομάδα αστυνομικών τον «παραλαμβάνει». Tο τμήμα μεταγωγών, όμως, είναι ασφυκτικά γεμάτο και έτσι ενημερώνονται πως πρέπει να τον μεταφέρουν στο αστυνομικό τμήμα Ιτέας. Μπαίνει μόνος του σε κελί, «είναι αδιάφορος, αλλά συνεργάσιμος», λένε στην «Κ» οι αστυνομικοί που τον υποδέχθηκαν.

Την Τετάρτη το πρωί, στην κηδεία του Τσιρώνη στο Αγρίνιο βρίσκονται σωφρονιστικοί υπάλληλοι από όλη την Ελλάδα και το κλίμα είναι φορτισμένο. Κάποιοι από τους φύλακες της Νιγρίτας που ανακρίθηκαν για τον θάνατο του Καρέλι, είχαν προγραμματίσει να πάνε, αλλά μια στάση κρατουμένων τους άλλαξε τελευταία στιγμή τα σχέδια.

Την ίδια ώρα, μια ομάδα ΔΙΑΣ μεταφέρει τον Καρέλι στο δικαστικό μέγαρο της Άμφισσας. «Γιατί τον σκότωσες;», τον ρωτάει ο εισαγγελέας: «Γιατί εμένα μου στερήσατε δύο ζωές».

Η μεταγωγή στη Νιγρίτα

Το επόμενο πρωί, στις 10 π.μ., με τζιπ της αστυνομίας και συνοδεία περιπολικού, που αλλάζει σε κάθε νομό, ξεκινάει η πεντάωρη μεταγωγή για τις Σέρρες. Ο διευθυντής των φυλακών Νιγρίτας το μαθαίνει σχεδόν από τύχη... Στις 12 το μεσημέρι δέχεται ένα τηλεφώνημα από τον διευθυντή του Μαλανδρίνου και ακούει έντρομος τα νέα.

«Σου έρχεται εκεί ο Αλβανός». «Πώς;», λέει αυτός ξαφνιασμένος, «δεν με έχει ενημερώσει κανείς». Παίρνει στο υπουργείο, αρχικά του το αρνούνται, αλλά τελικά το επιβεβαιώνουν.

Ο Διευθυντής φωνάζει έναν τεχνικό και μαζί με τέσσερις κρατουμένους τους αναθέτει τη «διαμόρφωση» του κελιού όπου θα τοποθετηθεί ο Καρέλι. Συνδέουν κάμερες, βγάζουν το σπιράλ από το ντους –για να μην αυτοκτονήσει– τοποθετούν ένα ειδικό πλέγμα στο τζάμι του κελιού για να μην το σπάσει.

Στο μεταξύ, ενημερώνει πρωινή και απογευματινή βάρδια ότι όλοι θα παραμείνουν στην υπηρεσία, ενώ φωνάζει και κάποιους που ήταν «εκτός» εκείνη την ημέρα. Κανείς δεν φέρνει αντίρρηση. Όπως θα ομολογήσουν αργότερα, «είχαν περιέργεια να δουν από κοντά τον άνθρωπο που σκότωσε τον δικό τους...».

Το τζιπ της αστυνομίας πέρασε την πύλη της φυλακής λίγο πριν τις 4 μ.μ. Στην είσοδο της φυλακής έχουν μαζευτεί και τον περιμένουν τουλάχιστον δέκα σωφρονιστικοί υπάλληλοι, εξωτερικοί φρουροί και ο διευθυντής των φυλακών.

Η αποβίβασή του, όμως, καθυστερεί επτά λεπτά και αυτό –όπως προκύπτει από την κατάθεση του αξιωματικού Εσωτερικών Υποθέσεων που ανέκρινε τους σωφρονιστικούς– είχε δημιουργήσει ένταση: «Άντε, βγάλτε την έξω την π...», φώναξε κάποιος, σύμφωνα με την κατάθεση.

Ο διευθυντής των φυλακών κάνει παρατήρηση στους φύλακες. Ένα μπουλούκι φαίνεται να τον ακολουθεί στον χώρο της αναμονής στο εσωτερικό της φυλακής.

Το κλίμα –σύμφωνα πάντα με την κατάθεση του αξιωματικού Εσωτερικών Υποθέσεων– είναι φορτισμένο, «υπήρχε ιδιαίτερος εκνευρισμός λόγω του γεγονότος ότι σκότωσε τον συνάδελφό τους... πολλοί έφτυναν, έβριζαν και αποδοκίμαζαν τον κρατούμενο». Οι δύο αστυνομικοί υπεύθυνοι της μεταγωγής φαίνονται να στέκονται έξω από το κτίριο, ρίχνουν μερικές κλεφτές ματιές στο εσωτερικό της φυλακής από το τζάμι της εισόδου και λίγα λεπτά αργότερα επιβιβάζονται στο τζιπ και φεύγουν.

Μέσα στην φυλακή, στον διάδρομο του χώρου αναμονής, ένας υπάλληλος κινείται επιθετικά προς τον Καρέλι. Ο διευθυντής φαίνεται, όμως, να τον επιπλήττει έντονα και αυτός σταματάει. Ενας φύλακας βγάζει φωτογραφία το πρόσωπο του Καρέλι – το μάτι του είναι πρησμένο και μαύρο. Ο διευθυντής, βλέποντας πως είναι χτυπημένος, ζητάει από τον φύλακα να μπει μαζί του στο κελί «ψυγείο» όπου θα κρατηθεί προσωρινά και να τραβήξει κι άλλες φωτογραφίες από το γυμνό του σώμα. Οι επτά φωτογραφίες που έχει στην κατοχή της η «Κ» επιβεβαιώνουν τα όσα κατέθεσαν οι σωφρονιστικοί της Νιγρίτας στους εισαγγελείς και ανακριτές: ο Καρέλι είχε ήδη εκτεταμένα τραύματα και μώλωπες σε όλο του το σώμα, ενώ η παλάμη του χεριού του είναι κατάμαυρη.

Ο Καρέλι μεταφέρεται στο δωμάτιο αναμονής – «το ψυγείο», όπως το αποκαλούν: 15 τ.μ. με ένα παράθυρο από πλεξιγκλάς και κάγκελα, που «βλέπει» στον εσωτερικό διάδρομο, αλλά δεν το «βλέπουν» οι κάμερες.

Με το που αποχωρεί ο διευθυντής από τον χώρο της αναμονής στις 15.55, η κάμερα του διαδρόμου «πιάνει» το νεύμα ενός φύλακα προς τους συναδέλφους του.

Μέσα στο κελί «Ψυγείο»

Οι σωφρονιστικοί μπαίνουν ένας, ένας στο κελί «ψυγείο». Σύμφωνα με τις απολογίες τους, σε αυτό το σημείο ξεκινάει ο ξυλοδαρμός του Καρέλι «με γροθιές, κλοτσιές και με χρήση ενός χοντρού σκοινιού».

Κάμερα δεν υπάρχει στο κελί «ψυγείο» και τίποτα δεν μαρτυράει τι γίνεται πίσω από την κλειστή πόρτα, κάθε λίγο, όμως, κάποιος βγαίνει από το κελί: άλλος ανάβει τσιγάρο, άλλος κάνει μια βόλτα, κάποιοι ξαναμπαίνουν, άλλοι αποχωρούν... Μια προσεκτική ματιά στο βουβό βίντεο του διαδρόμου φανερώνει στιγμές έντασης: του φύλακα που δεν μπαίνει ποτέ μέσα και φαίνεται να διαφωνεί έντονα με έναν από τους σωφρονιστικούς που μπαινοβγαίνουν στο κελί «ψυγείο» ή τις κλεφτές ματιές, προς το κελί, ενός κρατουμένου που δουλεύει στον διάδρομο.

Είκοσι πέντε λεπτά αργότερα, κατεβαίνει πάλι ο διευθυντής στον χώρο της αναμονής. Αφού επιβλέπει την πρόοδο των εργασιών ενός δεύτερου κελιού που διαμορφώνεται ειδικά για τον Καρέλι, κατευθύνεται προς το κελί «ψυγείο». Σύμφωνα με τις καταθέσεις, σε αυτό το σημείο διαπιστώνει πως ο κρατούμενος έχει φάει ξύλο και λέει στους φύλακες: «Οποιος είναι μάγκας να πάει να τον χτυπήσει, αλλά να παραδεχτεί ότι τον χτύπησε...». Η κάμερα καταγράφει μία –απ’ ό,τι φαίνεται έντονη– τετ α τετ συζήτησή του με τον αρχιφύλακα στο βάθος του διαδρόμου, αλλά αμέσως μετά ξαναφεύγει αφήνοντας τους ίδιους ανθρώπους στο ίδιο πόστο. Σύμφωνα με κάποιες από τις απολογίες των σωφρονιστικών, εκεί τελειώνει και το ξυλοκόπημα του Καρέλι. Η κίνηση στον διάδρομο μετά την παρέμβαση του διευθυντή όντως ελαττώνεται, η κάμερα, όμως, είναι τοποθετημένη ακριβώς στην άκρη της πόρτας του κελιού «ψυγείου» και πλέον δεν είναι απολύτως σαφές ποιοι και για πόση ώρα μπαίνουν στο εν λόγω κελί.

Το σίγουρο είναι ότι στις 18.20, με το που ολοκληρώνονται οι προετοιμασίες του δεύτερου κελιού όπου επρόκειτο να μπει ο Καρέλι, ένας κρατούμενος το σφουγγαρίζει βιαστικά και η πόρτα του κελιού «ψυγείου» ανοίγει.

Ο Καρέλι, υποβασταζόμενος από δύο φύλακες, μεταφέρεται με αργά βήματα και δυσκολία στο κελί κράτησής του. Είναι σε εμφανώς χειρότερη κατάσταση απ’ όταν μπήκε, δυόμισι ώρες νωρίτερα.

Ο κρατούμενος που λίγα λεπτά νωρίτερα είχε καθαρίσει τα πριονίδια που είχε αφήσει η εγκατάσταση της κάμερας μπαίνει στο δωμάτιο-ψυγείο με μια... σφουγγαρίστρα. Κηλίδες αίματος, όμως, θα μείνουν από το «φουριόζικο» σφουγγάρισμα και θα μαρτυρήσουν τις επόμενες ημέρες αυτά που αρχικά θα αρνηθούν οι σωφρονιστικοί...

Ο Καρέλι Ζητάει από τους φύλακες να του βγάλουν τις χειροπέδες από πίσω και να του τις περάσουν μπροστά και το κάνουν.

Η κάμερα καταγράφει τις τελευταίες του ώρες μόνος του πλέον στο κελί, Φαίνεται ανήσυχος. σηκώνεται βγάζει τη φόρμα του, ξαπλώνει, αλλά αλλάζει συνεχώς στάση σαν να προσπαθεί να βολευτεί. Στριφογυρίζει, τελικά μοιάζει να αποκοιμάται. Ένας φύλακας του φέρνει ένα πιάτο φαγητό, αλλά δεν το ακουμπάει. Στις 11.30 μ.μ, δύο φύλακες μπαίνουν στο κελί και βλέπουν πως δεν ανταποκρίνεται. Φωνάζουν τον νοσοκόμο της φυλακής και μετά λίγη ώρα φτάνει και το ΕΚΑΒ που διαπιστώνεται επίσημα ο θάνατός του.

Το επόμενο πρωί, οι σωφρονιστικοί είναι σκυθρωποί, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μοιάζουν να ανησυχούν. «Ήταν ήδη χτυπημένος, δεν είχαμε λόγο να τον ακουμπήσουμε», θα πουν όχι μόνο στους δημοσιογράφους, αλλά και σε φίλους και συναδέλφους τους.

Η Ασφάλεια Σερρών θα πάρει τις πρώτες καταθέσεις, αλλά ύστερα από ένα 24ωρο η ανάκριση θα «περάσει» στο Εσωτερικών Υποθέσεων. Η σωματική κούραση και η ψυχολογική πίεση που τους ασκείται θα τους φέρει στα όριά τους. Ένας από αυτούς φεύγει από την Ασφάλεια Θεσσαλονίκης μετά 28 ώρες, εξουθενωμένος. Όταν φτάσει στο σπίτι του θα πει στη γυναίκα του να πάρει τους δύο γιους του και να φύγουν. Αυτή ανησυχεί και φωνάζει για βοήθεια. Οι φίλοι του θα τον βρουν στο μπαλκόνι του πρώτου ορόφου. Καταλαβαίνουν πως στην κατάθεσή του έχει «ξεφύγει» από την αρχική θέση και έχει ομολογήσει πως «του έδωσαν κάτι ψιλές». Οι ψιλές γίνονται χαστούκια και στην κατάθεση ενός άλλου φύλακα περιγράφονται ως «μπουνιές». Κάπως έτσι άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι που ξεκινάει από το «κελί-καντίνα» του Μαλανδρίνου, περνάει από το Α.Τ. Ιτέας και καταλήγει στο «κελί-ψυγείο» της Νιγρίτας.

Η ιατροδικαστική έρευνα δείχνει πως ο Καρέλι είχε θλαστικές εκχυμώσεις, καθώς και κάταγμα του σώματος του στέρνου. Μετά από μαραθώνιες απολογίες, στις 8 Απριλίου ανακριτής και εισαγγελέας κρίνουν έξι σωφρονιστικούς υπαλλήλους προφυλακιστέους.

Σε μια απομονωμένη πτέρυγα των φυλακών Διαβατών περιμένουν την δίκη τους στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Σερρών. Το Συμβούλιο αποφάσισε την περασμένη εβδομάδα πως και άλλοι επτά υπάλληλοι θα δικαστούν «για την πράξη της διακεκριμένης περίπτωσης βασανιστηρίων από τα οποία επήλθε ο θάνατος ατόμου κατά συναυτουργία» ενώ ο πρώην διευθυντής θα αντιμετωπίσει το πλημμέλημα της υπόθαλψης εγκληματία κατά συρροήν.