Παναγιώτης Αγγελούδης
«Ποτέ δεν αναρωτηθήκαμε από πού προέρχονταν τα κεφάλαια που μας
εξασφάλισαν την ευμάρεια»
Tης Αννας Γριμανη
EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Αίσθημα, που αναπτύσσεται από την ελληνική παιδεία και έχουν
δικαίωμα σε αυτό όλοι όσοι την ασπάζονται.
Πώς φτάνει σε εσάς η κρίση της Ελλάδας;
Μέσα από την αγωνία και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν συγγενείς
και φίλοι, οι οποίοι είτε ζουν στην Ελλάδα είτε αναγκάστηκαν, παρά
τη θέλησή τους, λόγω των περιστάσεων να φύγουν.
Ποιος φταίει;
Εμείς. Αρνηθήκαμε να ξεπεράσουμε τα φαντάσματα της Μεταπολίτευσης,
επενδύσαμε στις πελατειακές σχέσεις με τους πολιτικούς, βολευτήκαμε
στην πεποίθηση ότι είμαστε έρμαιο των μεγάλων δυνάμεων, από τις
οποίες όμως έχουμε την απαίτηση να τρέφουν φιλελληνικά αισθήματα.
Δεν αναρωτηθήκαμε καν από πού προέρχονταν τα κεφάλαια που μας
εξασφάλισαν την ευμάρεια. Και δεν δέχομαι τον καταμερισμό ευθυνών
μεταξύ παλαιάς και νέας γενιάς.
Πώς φαντάζεστε τον Ελληνα της εποχής μετά την κρίση;
Στη σημερινή οικονομική κρίση μάς έφερε η ασυδοσία που επικρατούσε
σε πολλά επίπεδα. Αυτή κάποτε θα τελειώσει, αλλά η κοινωνική κρίση
που προκαλείται από τη βίαιη προσαρμογή θα διαρκέσει ακόμη για πολύ
καιρό. Τα αποτελέσματά της αρχίζουμε μόλις να τα βλέπουμε και είναι
ήδη τρομακτικά – ελπίζω να τα ξεπεράσουμε.
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Το Φιδονήσι, ένα μικρό νησάκι κοντά στην πατρίδα μου, την Καβάλα,
με τον υπέροχο βυθό του.
Η υπέροχη εκδοχή των Ελλήνων.
Οι Ελληνες των δεκαετιών του ’50 και του ’60, οι οποίοι κατάφεραν
αμέσως μετά τις κακουχίες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του
Εμφυλίου, χωρίς τις σημερινές υποδομές, να παραγάγουν και να
εξαγάγουν μια κουλτούρα που εξύψωσε την Ελλάδα σε έναν τόπο που
όλος ο κόσμος ονειρευόταν να επισκεφτεί.
Ο,τι με απογοητεύει.
Κάθε κρίση είναι και μια ευκαιρία. Με απογοητεύει το γεγονός ότι
για την Ελλάδα χάθηκε πολύτιμος χρόνος, αντί η οικονομική κρίση να
αντιμετωπιστεί από την αρχή.
Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο
κόσμο;
Ως ένας μορφωμένος και ικανός λαός που μπορεί να επιτύχει πολλά.
Επειδή όμως χάσαμε αντίστοιχα και πολλά, δεν έχουμε περιθώριο
χαλάρωσης, ούτε ατομικά ούτε σε επίπεδο συνόλου.
Παράγει πολιτισμό ο σημερινός Ελληνας ή είναι προσκολλημένος
σε μια ρητορική ελληνικότητα;
Η παραγωγή πολιτισμού δεν σταμάτησε ποτέ. Η τεχνολογία, μάλιστα,
φέρνει τα ερεθίσματα πιο κοντά σε όλους τους ανθρώπους και παρέχει
δυνατότητες δημιουργίας και μετάδοσης ιδεών που κάποτε δεν υπήρχαν.
Παρ’ όλα αυτά, το σύγχρονο ελληνικό πολιτισμικό προϊόν δεν
προβάλλεται επαρκώς, ενώ επικρατούν ευτελέστερες μορφές
ψυχαγωγίας.
Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.
Το σημαντικότερο πλεονέκτημα της Ελλάδας είναι η γεωγραφική θέση
της. Χάρη σε αυτήν δημιουργήθηκαν οι συνθήκες που οδήγησαν στην
ακμή του ελληνικού πολιτισμού και έγιναν τόσοι πόλεμοι. Η σωστή
εκμετάλλευση της θέσης μας ίσως να είναι το εισιτήριο για την έξοδό
μας από την κρίση.
Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.
Θέλω να πιστεύω ότι δεν θα την ορίζει το μεγαλείο της αρχαίας
Ελλάδας ούτε οι καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Σε αυτά έχουμε βασιστεί
πολύ περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Ελπίζω να είναι η πορεία ενός
λαού που συνειδητοποίησε ότι είχε πάρει τη ζωή του λάθος… κι
επιτυχημένα άλλαξε ζωή.
* Ο Παναγιώτης Αγγελούδης είναι λέκτορας στον τομέα Αστικής
Μηχανικής και διευθυντής του Κέντρου Ερευνας και Τεχνολογίας
Λιμανιών (PORTeC) στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Imperial
College στο Λονδίνο.
