EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Της Αννας Γριμανη
Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Σίγουρα είναι και τα δύο. Το αίσθημα του να είσαι Ελληνας
προκύπτει από τα βιώματα και την επαφή σου με κάθε τι ελληνικό. Η
συνείδηση της ελληνικότητας είναι μια βαθύτερη επίγνωση, που
καλλιεργείται ώς ένα βαθμό και με την εκπαίδευση, την παράδοση ή
την τέχνη.
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Το εκκλησάκι στην κορυφή ενός βράχου Ελλάδας με φόντο τη
θάλασσα.
Η υπέροχη εκδοχή του Ελληνα.
Ο ζεστός και μεστός λόγος, το καθάριο βλέμμα, η χαρά τού να ζεις
και να βιώνεις απλά πράγματα με τους φίλους σου, οι ατέλειωτες
κουβέντες, η αγάπη για το χορό και τη μουσική – αυτό θεωρώ ότι
είναι πολύ σημαντικό και η σχέση του Ελληνα με το χορό και τη
μουσική, μοναδική.
Αυτό που με χαλάει.
Η ημιμάθεια και το σύνδρομο του «εγώ τα ξέρω όλα». Ως προς το
δεύτερο, πιστεύω ότι είμαστε ένας λαός πρωταθλητές… στην
ισχυρογνωμοσύνη επί παντός επιστητού. Στην πραγματικότητα, λίγο μας
ενδιαφέρει εάν η άποψή μας βασίζεται σε βαθιά γνώση του θέματος ή
όχι, κι αυτό μας κάνει συχνά πολύ κακούς συνομιλητές ή συνεργάτες.
Εστιάζουμε κυρίως στη γνώμη μας και αγνοούμε ή υποτιμάμε τους
άλλους με πιθανώς ανώτερες γνώσεις ή πλουσιότερες εμπειρίες από
εμάς.
Προσόν ή μειονέκτημα να είσαι Ελληνας σήμερα;
Προσόν. Κουβαλάμε μια σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά που μας
ορίζει, ακόμη κι αν αυτό συμβαίνει ασυνείδητα, και προσδίδει,
θεωρώ, μια θετική συνιστώσα σε πολλές πλευρές της ζωής, όπως στα
έργα μας, στην επιχειρηματικότητά μας και στις κοινωνικές μας
σχέσεις.
Παράγει πολιτισμό ο Ελληνας της νέας εποχής ή μένει
προσκολλημένος σε μια ρητορική ελληνικότητα;
Ο Ελληνας έχει αποδείξει διαχρονικά ότι είναι από τους πιο
παραγωγικούς πολιτισμικά λαούς. Κάθε εποχή έχει, φυσικά, τα
χαρακτηριστικά της και τους δικούς της εκφραστές. Οι αυθεντικοί
καλλιτέχνες, σε όποια μορφή τέχνης, δεν θα προσκολληθούν ποτέ σε
μια ρητορική ελληνικότητα.
Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο
κόσμο;
Πιστεύω ότι ο Ελληνας φέρει πάντα την ελληνική του ταυτότητα.
Ομως οι σύγχρονες κοινωνίες είναι πολυπολιτισμικές και η
παγκοσμιοποίηση σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, πλέον,
δεδομένη. Ο Ελληνας, ως άτομο, δείχνει να έχει μια
προσαρμοστικότητα στις ταχύτατες αυτές αλλαγές και μια στέρεα
διάθεση για δουλειά, που του αποφέρει τη διάκριση και την επιτυχία.
Το κράτος μας, δυστυχώς, όπως το βιώνουμε συνεχώς τα τελευταία
χρόνια, είναι ο μεγάλος ασθενής που αδυνατεί να παρακολουθήσει τις
εξελίξεις του σύγχρονου κόσμου. Κάνω αυτόν τον σημαντικό διαχωρισμό
μεταξύ του σύγχρονου Ελληνα και του σύγχρονου (κατ’ ευφημισμόν)
ελληνικού κράτους για τον άδικο χαρακτηρισμό μας ως λαού από τα
ξένα ΜΜΕ τον τελευταίο καιρό σχετικά με την οικονομία μας.
Το ελληνικό μου «γιατί» κι ένα «πρέπει» που πέταξα.
Γιατί για κάθε σημαντικό θέμα στο δελτίο ειδήσεων πρέπει να
ακουστεί η επίσημη θέση
όλων των κομμάτων; Πέταξα το «πρέπει να καταλάβω ότι η Εκκλησία
είναι παρούσα σε εκδηλώσεις του κοσμικού κράτους», από τις σχολικές
γιορτές μέχρι και τη γιορτή για το θρίαμβο του Euro 2004.
Ο Ελληνας ποιητής μου.
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης – έτυχε να διαβάσω πρόσφατα ξανά κάποια
από τα ποιήματά του. Ο λιτός λόγος του, οι συμβολισμοί και τα
διαχρονικά του μηνύματα με συγκινούν πραγματικά.
Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.
Οτι το φως της Ελλάδας είναι ιδιαίτερο, μοναδικό – δεν γνωρίζω
εάν αυτό επιδέχεται επιστημονική εξήγηση, αλλά, όσο κι αν ταξίδεψα,
ο ουρανός της πατρίδας μας δεν έχει ταίρι.
Η οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.
Είναι το οδόγραμμα του ελληνικού πολιτισμού στην παγκόσμια
ιστορία. Οδόγραμμα σημαντικό και χάρτης αναφοράς για την εξέλιξη
του δυτικού πολιτισμού. Η πορεία των Ελλήνων στη σύγχρονη εποχή
είναι δύσκολη και απαιτεί καλή ιχνηλάτηση των σημείων των καιρών.
Πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε.
* Ο Νίκος Στεργιόπουλος είναι τακτικός καθηγητής και διευθυντής
του Εργαστηρίου Αιμοδυναμικής και Καρδιαγγειακής Τεχνολογίας στην
Ομοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Λωζάννης (EPFL). Επίσης, είναι
ιδρυτής τριών καινοτόμων εταιρειών ιατρικής τεχνολογίας.
