EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Tης Αννας Γριμανη
Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Είναι οπωσδήποτε συνείδηση – γιατί αυτό άλλωστε προσφέρει ο
Ελληνισμός στην ανθρωπότητα. Στο επίκεντρο της συνείδησης είναι η
ελευθερία και η δικαιοσύνη, ιδανικά που έγιναν η βάση της σύγχρονης
κοινωνίας. Το αίσθημα της ελληνικότητας «ρέει» από αυτήν τη
συνείδηση και αυτά τα ιδανικά.
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Τα παιδιά μου, από τότε που ήταν μικρά Ελληνόπουλα. Η αγάπη τους
για την Ελλάδα είναι βαθιά, παρότι ζουν στην Αμερική, κάτι που μου
δείχνει ότι το μέλλον μας είναι παγκόσμιο – όταν οι απόγονοί μας
ανοίξουν παντού τα φτερά τους.
Η υπέροχη εκδοχή του Ελληνα.
Παλεύουμε συνέχεια, δεν το βάζουμε κάτω. Κι άλλοι λαοί έχουν
ιστορία, παράδοση, ιδέες και ικανότητες, όμως ξεχωρίζουμε, γιατί
προσπαθούμε να πετύχουμε το καλό και το αγαθό μέσα στα όρια της
ελληνικής συνείδησης.
Αυτό που με χαλάει.
Η ελληνική μορφή του νεποτισμού με τα σοβαρά της αντικίνητρα για
την εξέλιξη του λαού μας. Η Ελλάδα χάνει τους νέους που φεύγουν στο
εξωτερικό για να πετύχουν· κι εκείνοι που εικονικά ωφελούνται από
το νεποτισμό χάνουν τη δυνατότητα να νιώσουν την περηφάνια και την
ικανοποίηση του να πετύχεις με την αξία σου.
Προσόν ή μειονέκτημα να είσαι Ελληνας σήμερα;
Για τώρα είναι μειονέκτημα – πιστεύω πρoσωρινά. Δύσκολο αυτό τον
καιρό να κάνεις κουβέντα για την Ελλάδα χωρίς να στραφεί η συζήτηση
στο οικονομικό «ρεζίλι» της χώρας. Ωστόσο είμαι αισιόδοξος, γιατί ο
σεβασμός σε όλους τους τομείς που έχουμε διαχρονικά υποδείξει είναι
πολύ βαθύς. Επίσης, οι νέοι μας ξεφεύγουν πια από το παρελθόν,
διαγράφοντας μια σύγχρονη δυναμική ελληνική τροχιά.
Παράγει πολιτισμό ο Ελληνας της νέας εποχής ή μένει
προσκολλημένος σε μια ρητορική ελληνικότητα;
Εξαρτάται, είναι καθαρά προσωπική απόφαση – οι Ελληνες έχουν την
ικανότητα να παράγουν πολιτισμό κι εκείνοι που το επιθυμούν το
κάνουν διεθνώς, οι άλλοι βολεύονται με τη ρητορική.
Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο
κόσμο;
Με ένα μοναδικό αίσθημα περηφάνιας που άλλος λαός δεν μπορεί να
έχει.
Το ελληνικό μου «γιατί» κι ένα «πρέπει» που πέταξα.
Γιατί δεν βάζουμε το συλλογικό καλό πάνω από το ατομικό; Παρά τη
γενναιοδωρία και τη φιλοξενία προς τους ξένους, στο DNA μας
δυσκολευόμαστε να δείξουμε τα ίδια αισθήματα στους συμπολίτες μας
και αντιμαχόμαστε ο ένας τον άλλον. Το πρέπει που πέταξα αφορά στο
«τι θα πει η κοινωνία». Ζητώ από τους άλλους να με κρίνουν βάσει
της αξίας μου, ενόσω συμπεριφέρομαι μέσα σε κάποια όρια και δεν
δέχομαι να κρύβω την αλήθεια ή ν’ αλλάζω κατεύθυνση, για ν’ αποφύγω
την αβάσιμη και κρυφή κριτική του κουτσομπολιού.
Ο Ελληνας ποιητής μου.
Ο Ομηρος – οι αλήθειες του μετά από χιλιάδες χρόνια.
Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.
Μπορώ να σκέφτομαι και να αισθάνομαι σαν Ελληνας, παρόλο που το
σπίτι μου είναι 8.000 χιλιόμετρα μακριά από την Ελλάδα – αυτή είναι
η μεγάλη αλήθεια του παγκόσμιου Ελληνισμού.
Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.
Οταν ανοίξει η Ελλάδα ουσιαστικά πια την αγκαλιά της στα παιδιά
εκείνων που έφυγαν και δημιουργήσει τα κίνητρα για μια διασύνδεση
με την πατρίδα τους, που θ’ αποτρέψει την ανταγωνιστική κατάσταση
του τώρα. Οταν εκατομμύρια Ελληνες του κόσμου αισθανόμαστε «ένα» με
κοινούς παγκοσμιοποιημένους στόχους.
* Ο Κώστας Λυκέτσος είναι καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του
Πανεπιστημίου Johns Hopkins, διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής
και εκδότης του International Review of Psychiatry.
