EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Tης Αννας Γριμανη
H ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Αίσθημα, συνείδηση, αλλά προπαντός ικανότητα να διακρίνει κανείς
τα πανανθρώπινα στοιχεία της πολιτιστικής παράδοσης του λαού
μας.
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Mια αφίσα για το Δεκέμβρη του 2008, με τους εξής στίχους του
Γιάννη Ρίτσου: «Aκούσαμε το τραγούδι της θάλασσας και δεν μπορούμε
πια να κοιμηθούμε…».
Η υπέροχη εκδοχή του Ελληνα.
Λυσιστράτη, Μάρκος Βαμβακάρης, Αρης Βελουχιώτης, Κορνήλιος
Καστοριάδης.
Αυτό που με χαλάει.
Η αλαζονική φαυλότητα της ελληνικής άρχουσας τάξης και η ευτελής
προπαγάνδα των τηλεοπτικών δελτίων: οι δύο όψεις του ίδιου
(κάλπικου) νομίσματος.
Προσόν ή μειονέκτημα να είσαι Ελληνας σήμερα;
Η ανθρωπότητα, σήμερα, θεωρώ ότι προσβλέπει στους Ελληνες, διότι
εμείς έχουμε το θλιβερό προνόμιο να είμαστε η εμπροσθοφυλακή στην
παγκόσμια μάχη κατά της απέραντης κοινωνικής βαρβαρότητας που
επιβάλλεται στο όνομα της «δημοσιονομικής πειθαρχίας». Στη μάχη
αυτή, το χρέος μας στον εαυτό μας αλλά και στα παιδιά και στους
συνανθρώπους μας, σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, είναι να
επαναβεβαιώσουμε τη ρήση του Τσόρτσιλ ότι «δεν είναι οι Ελληνες που
πολεμούν σαν ήρωες, αλλά οι ήρωες που πολεμούν σαν Ελληνες». Αυτό
είναι, άλλωστε, και το μοναδικό χρέος που οφείλουμε να
αναγνωρίσουμε και να εξοφλήσουμε στο ακέραιο.
Παράγει πολιτισμό ο Ελληνας της νέας εποχής ή μένει
προσκολλημένος σε μια ρητορική ελληνικότητα;
Και μόνο τη μουσική να κοιτάξει κανείς, αφθονούν τα πολιτιστικά
διαμάντια του Ελληνα της νέας εποχής. Από τους ρεμπέτες και τις
ρεμπέτισσες στον Παπάζογλου και τον Ψαραντώνη, από τον Θεοδωράκη
στον Χατζιδάκι και από τον Θάνο Μικρούτσικο και τη Μαρία Δημητριάδη
στο «Καλημέρα Ελλάδα» των Goin’ Through, η αισθαντικότητα των
Ελλήνων δημιουργών αλλά και η διεισδυτική ενατένιση του κοινωνικού
γίγνεσθαι αποτελούν αχτίδα φωτός στο, κατά τα άλλα, μουντό
τοπίο.
Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο
κόσμο;
Τώρα που οι πλάνες του καταναλωτισμού, τηs «ισχυρής Ελλάδας» και
των Ολυμπιακών Αγώνων έχουν δώσει τη θέση τους στο καταθλιπτικό σοκ
του Μνημονίου, ίσως έχει φτάσει η στιγμή να συνειδητοποιήσουμε ότι
πιο μεγάλη και από τη χρεοκοπία των τραπεζών είναι η χρεοκοπία του
αλλοτριωτικού ετεροκαθορισμού του ανθρώπου απο την παρανοϊκή λογική
του κεφαλαίου.
Το ελληνικό μου «γιατί» κι ένα «πρέπει» που πέταξα.
Σε μια εποχή όπου τα μόνα «πρέπει» που μετράνε είναι αυτά που
εκφράζονται από τα περίφημα σπρεντ και από τα χείλη των τεχνοκρατών
τηs τρόικας, ας θυμηθούμε τον Σωκράτη, με την επιμονή του στην απλή
αλλά θεμελιώδη αλήθεια ότι μόνο αναζητώντας αδιάκοπα το «γιατί» των
πραγμάτων θα είναι δυνατόν να ξεχωρίσουμε τα «πρέπει» που θα
διαφυλαχτούν από εκείνα που θα καταλήξουν στο σκουπιδοτενεκέ της
Ιστορίας.
Ο Ελληνας ποιητής μου.
Καβάφης, Καββαδίας, Ασιμος.
Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.
Οσο κι αν τον κατακεραυνώνει η οικονομική και πολιτική εξουσία
ως ανομία, ο αγώνας για την πραγματική δημοκρατία συνεχίζεται.
Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.
Μεταξύ ενός εξεγερμένου και αναγεννημένου αραβικού κόσμου και
μιας Ευρώπης που έχει σταματήσει ακόμη και να υποκρίνεται ότι
επιδιώκει έναν καπιταλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο, οι Ελληνες
καλούμαστε να επιλέξουμε αν η χώρα μας μπορεί να αναγεννηθεί ή αν
θα συνεχίσει τη σημερινή αυτοκαταστροφική της πορεία.
* Ο Κώστας Παναγιωτάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής
Κοινωνιολογίας στο New York City College of Technology του City
University of New York. Το βιβλίο του «Remaking Scarcity: From
Capitalism’s Inefficiency to Economic Democracy» θα κυκλοφορήσει το
Σεπτέμβριο του 2011 από τον εκδοτικό οίκο Pluto Press.
