EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Tης Αννας Γριμανη
Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Και τα δύο ζουν βαθιά μέσα στην ψυχή του κάθε Eλληνα. Η διάστασή
τους επηρεάζεται άμεσα, μεταξύ άλλων, από το περιβάλλον, το
πνευματικό υπόβαθρο και την ηλικία.
Πώς φτάνει σ’ εσάς η κρίση της Ελλάδας;
Ως αίσθημα θλίψης, ως προς το μέγεθος της παρούσης οικονομικής
δυσχέρειας, αλλά και ως χρέος να μεταβάλω τα αρνητικά στερεότυπα
που στιγματίζουν τους Ελληνες τα τελευταία χρόνια.
Ποιος φταίει;
Πιστεύω όλοι μας, εν γένει. Ο βαθμός ευθύνης μπορεί να διαφέρει
σημαντικά, αλλά είναι δύσκολο κάποιος να ορίσει στεγανά. Είναι
κυρίως η ιδιοσυγκρασία μας ως λαού σε συνδυασμό με τις πολύ ισχυρές
πελατειακές σχέσεις που μας οδήγησαν σε σωρεία ολέθριων πολιτικών
αποφάσεων καθώς και σε ελλιπή στρατηγικό σχεδιασμό για τη χώρα.
Επίσης, οι Ευρωπαίοι εταίροι απέδειξαν πως δεν είναι καλοί φίλοι
στη δύσκολη στιγμή.
Πώς φαντάζεστε τον Ελληνα της μετά την κρίση εποχής;
Είναι δοκιμασμένος στις κρίσεις και έχει αποδείξει ότι βγαίνει
από αυτές πιο δυνατός, συνειδητοποιημένος και ηθικά πιο
κατασταλαγμένος. Εύχομαι και ελπίζω να ωριμάσουμε, να
επαναπροσδιορίσουμε αρχές και νοοτροπίες, και να επικεντρωθούμε
στις βασικές αρχές που διέπουν μια αξιοκρατική και ευημερούσα
κοινωνία.
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Τον πρώτο συρτό του Ροδινού, μια εξόρμηση στα φαράγγια της
Κρήτης, τα αετόμορφα βουνά του Ελύτη, το Χιτζάζ του Βαμβακάρη.
Η υπέροχη εκδοχή των Ελλήνων.
Το μεγαλείο της ψυχής και η ευστροφία του Αλέξη Ζορμπά, το
ελληνικό φιλότιμο, η χωρίς όρια ευελιξία στη σκέψη και την
πράξη.
Ο,τι με απογοητεύει.
Η στενόμυαλη νοοτροπία, που δυστυχώς ακόμα τρέφεται από την
έλλειψη βασικών αρχών αξιοκρατίας. Αισθάνομαι ότι το συλλογικό
συμφέρον λείπει τόσο πολύ από τη συνείδησή μας αυτές τις δύσκολες
στιγμές.
Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο
κόσμο;
Ικανότατοι, παραγωγικοί, ενεργοί πολίτες, που μπορούν να
επιτύχουν υψηλούς στόχους στον τομέα τους, να προαγάουν την
κοινωνία στην οποία ζουν και να εμπλουτίσουν την όποια πολιτισμική
κληρονομιά με τη δική τους μοναδική ταυτότητα. Ολα αυτά, βέβαια,
είναι δυνατά σε ένα εύνομο, δίκαιο και αξιοκρατικό περιβάλλον.
Παράγει πολιτισμό ο σημερινός Ελληνας ή είναι προσκολλημένος
σε μια ρητορική ελληνικότητα;
Σαφέστατα συνεχίζει να παράγει πολιτισμό εντός και εκτός
συνόρων. Αυτό είναι ξεκάθαρο αν παρατηρήσει κανείς τα ουκ ολίγα
ελληνικά πολιτιστικά επιτεύγματα τον τελευταίο αιώνα εν μέσω
πολλαπλών πολέμων και πολιτικών αναταράξεων μέχρι τα σημερινά.
Παράλληλα, οι Ελληνες του εξωτερικού παράγουν πολιτισμό που
δυστυχώς δεν είναι εκμεταλλεύσιμος στον επιθυμητό βαθμό, ενώ είναι
λυπηρό ότι η «διαρροή μυαλών» από τη χώρα έχει ενισχυθεί την
τελευταία δεκαετία.
Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.
Το πολιτιστικό μου υπόβαθρο: ένα πλούσιο μείγμα ηθικών αρχών,
κοινωνικών νορμών και προτύπων συναισθηματικής έκφρασης υπό το
πρίσμα μιας μοναδικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Λέξεις και έννοιες
που δεν μεταφέρονται σε άλλες γλώσσες είναι επίσης
αδιαπραγμάτευτες: το μεράκι, το κέφι, το φιλότιμο…
Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.
Ο Ελληνας σήμερα μπαίνει στον παγκόσμιο χάρτη με χρέος να
αλλάξει την όποια αρνητική εικόνα έχει δημιουργηθεί λόγω της
πρόσφατης κρίσης. Εχει αποδείξει ότι έχει όλα τα φόντα να το
καταφέρει. Διαθέτουμε ένα υπέροχο οικόπεδο? είναι καιρός να
φτιάξουμε με τα χέρια μας ένα ισάξιο σπίτι.
* Ο Γιώργος Ν. Γιαννακάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο ΙΤ
Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, διευθυντής του Τομέα Τεχνητής
Νοημοσύνης του Ερευνητικού Κέντρου Παιγνίων Υπολογιστή. Είναι μέλος
της επιτροπής Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Προγραμμάτων του υπουργείου
Επιστημών, Τεχνολογίας και Καινοτομίας της Δανίας.
